Pneumatyka jest to nauka będąca jednym z działów inżynierii mechanicznej. Zajmuje się ona bardziej praktyką niż teorią, a konkretnie budową i konstrukcją różnorodnych urządzeń mechanicznych oraz ich praktycznym wykorzystaniem i użyciem. Urządzenia, którymi interesuje się pneumatyka, charakteryzują się tym, że są one sterowane za pomocą sprężonego powietrza (lub innego gazu, o ile ma on podobne do powietrza właściwości). Pneumatyka bowiem zajmuje się zgłębianiem tego, w jaki sposób – technicznie – zastosować sprężone powietrze, czy to podciśnienie, czy to nadciśnienie. Każdy taki układ pneumatycznego sterowania składa się z części, która ma za zadanie przygotować powietrze, dalej z części sterującej, a także – wreszcie – z części tak zwanej wykonawczej. Jak łatwo zauważyć, zastosowanie pneumatyki jest wszechstronne, szerokie i niemalże uniwersalne.
Urządzeniem, które przychodzi najczęściej do głowy, ilekroć jest mowa o pneumatyce, jest z pewnością siłownik pneumatyczny. Siłowniki pneumatyczne są to mechaniczne urządzenia, które służą, ni mniej, ni więcej, do zamieniania ciśnienia powietrza lub innego gazu w ruch. W tym celu w siłownikach pneumatycznych dochodzi do doprowadzenia powietrza do jednej z komór siłownika (co z kolei skutkuje tym, że tłok wewnątrz siłownika przemieszcza się, a to powoduje także przesunięcie końcówki roboczej, która do tłoka jest przymocowana).
Kolejna niezwykle istotną w pneumatyce maszyną jest sprężarka (zwana inaczej – potocznie – kompresorem). Kompresory służą do podwyższenia ciśnienia gazu lub nadania mu energii kinetycznej (co powoduje wymuszenie jego przepływu). Powodują ponadto zwiększenie gęstości powietrza lub innego gazu oraz podniesienie jego temperatury. Maszyny sprężające – czyli, innymi słowy, sprężarki – stanowią niezmiernie liczną rodzinę. Wyróżniamy wśród nich wentylatory, dmuchawy oraz – właśnie – kompresory (ze względu na stosunek sprężania); ze względu na budowę: sprężarki wyporowe (w tym łopatkowe, spiralne, membranowe, śrubowe, tłokowe), przepływowe (w tym między innymi wirowe, osiowe, diagonalne, promieniowe) oraz chemiczne (termiczne); ze względu na rodzaj sprężanego czynnika: gazowe i powietrzne; ze względu na ilość stopni: jednostopniowe i wielostopniowe; ze względu na mobilność: stacjonarne i przewoźne.
