Z definicji wynika, że odszkodowanie to suma, którą ubezpieczyciel jest obowiązany wypłacić z ubezpieczenia majątkowego, obowiązkowego lub dobrowolnego w razie zaistnienia określonego w przepisach ubezpieczeniowych zdarzenia losowego. Wypłata odszkodowania stanowi materialną kompensatę szkody.
Warto podkreślić, że pod pojęciem odszkodowania może kryć się wiele elementów składowych . Odszkodowania mogą obejmować zwrot kosztów leczenia (wydatki poniesione na leki, wizyty lekarskie, sprzęt medyczny i rehabilitacyjny) oraz zwrot kosztów związanych z dojazdami i koniecznością wynajęcia opieki nad poszkodowanym. Ponadto po wypadku może przysługiwać odszkodowanie z tytułu utraconego dochodu na skutek niezdolności do pracy, utracone premie i możliwości awansu. Innym elementem może być z kolei odszkodowanie za zniszczone dobra materialne i mienie, jak choćby okulary, komórka, laptop i odzież. Niezmiernie ważnym i wartościowym terminem związanym w sposób zasadniczy z odszkodowaniami jest zadośćuczynienie za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie za doznany krzywdę zależy w szczególności od takich elementów jak następstwa wypadków i możliwość wystąpienia następstw, stopień uszczerbku na zdrowiu, perspektywy na przyszłość po wypadku, utrata statusu społecznego i majątkowego, płeć, wiek, zawód. W skrócie to kwota za niematerialne skutki zdarzenia tzn. np. bezsenność, fobie, nerwice itd.
Ponadto w przypadku wypadków śmiertelnych bierze się pod uwagę inne okoliczności i warunki mogące mieć wpływ na wysokość odszkodowania. Najczęściej przy szacowaniu odszkodowania bierze się pod uwagę więzi i emocje łączące poszkodowanego z osobami ubiegającymi się o odszkodowanie. Docieka się również, kim dla uposażonego był poszkodowany; czy był to małżonek, partner rodzic, brat siostra itp. Przy śmierci uwzględnia się również pogorszenie sytuacji życiowej, materialnej (np. odszedł żywiciel rodziny) i często przyznaje rentę dla rodziny z tytułu pogorszenia warunków życia – zmniejszony dochód, a także zwrot kosztów pogrzeby i zwrot kosztów leczenia przed śmiercią.
