Badanie zostało przeprowadzone w pierwszym kwartale 2010 r. wśród 509 firm z całej Polski, które w ciągu ostatnich 15 lat wdrożyły ISO 9001. Portal badań internetowych PB Online przebadał firmy z wielu branż, o różnej wielkości zatrudnienia i przychodach. Mimo takiego zróżnicowania, większość firm (87%) wyraziła opinię, że opłaciło się im wdrożyć ISO 9001. Zaledwie 4,1% przebadanych uważa, że wdrożenie ISO nie przyniosło oczekiwanych korzyści.
Bilans zysków i strat
Jako powody podjęcia decyzji o wdrożeniu ISO 9001, badani wymieniali najczęściej potrzebę dostosowania się do wymagań i oczekiwań klientów, chęć podniesienia jakości produktów, usług i prestiżu firmy oraz usprawnienia zarządzania firmą.
Najbardziej pozytywnie, wdrożenie Systemu oceniły firmy z branży przemysłowej i usług ochrony zdrowia. Jak się okazuje, im wyższe przychody, większa liczba pracowników oraz dłuższy okres funkcjonowania firmy, tym opłacalność wdrożenia ISO 9001 oceniana jest lepiej. Na pytanie, który z wymiarów funkcjonowania Systemu jest wg respondentów najbardziej przydatny w praktyce, najczęściej wskazywano na zarządzanie zasobami oraz pomiar, analiza i doskonalenie.
Najważniejsze korzyści, jakie obserwują firmy po wprowadzeniu normy ISO 9001, to podniesienie prestiżu firmy, usprawnienie obiegu dokumentów, poprawa jakości usług, komunikacji wewnętrznej i kontaktów z kontrahentami biznesowymi. Są również minusy, a więc zwiększenie biurokracji, wzrost kosztów jednostkowych czy zmniejszenie wydajności pracy. Minusy dostrzega jednak tylko 15% respondentów.
Ile to może trwać i dlaczego?
Jak wynika z badania, powodem wystąpienia negatywnych skutków wdrożenia ISO 9001 jest długość przygotowywania się do audytu certyfikującego. I tak najwięcej ujemnych następstw zaobserwowano wśród badanych, którzy wdrażali ISO ponad dwa lata. U niemal 80% firm proces wdrażania ISO zajął jednak mniej niż 12 miesięcy.
Czas wdrażania Systemu zależy z kolei od stopnia trudności, na jakie natrafiano w czasie jego wdrażania. Do najczęściej napotykanych problemów badani zaliczyli opór pracowników wobec procesu wdrożenia oraz nadmiar procedur, instrukcji i formularzy. Warto zauważyć, że wraz ze wzrostem ilości zatrudnianych pracowników, a także wyższym przychodem firmy, znacząco wzrasta prawdopodobieństwo napotkania problemów.
Jednak jak już było wspomniane, im firma większa, tym jest bardziej zadowolona z efektów wdrożenia ISO 9001. Okazuje się więc, że okres, jaki firma potrzebowała na przygotowanie się do audytu certyfikującego System, nie miał wpływu na ocenę opłacalności tego przedsięwzięcia. Tych, którzy rozważają wdrożenie ISO 9001 ucieszy fakt, że niemal połowa badanych zadeklarowała bezproblemowy proces wdrażania ISO, a kłopoty zgłosiło jedynie 35% respondentów.
Samemu czy z firmą zewnętrzną?
W ciągu 15 lat objętych analizą w ramach badania, odsetek firm decydujących się samodzielnie wdrożyć ISO spadł z 71% do 35%. W 2008 roku aż prawie połowa badanych firm zleciła kompleksowe wdrożenie systemu firmie zewnętrznej.
Jak wynika z badania, najczęściej stosowane kanały zdobycia informacji o firmie zewnętrznej to rekomendacje znajomych czy partnerów biznesowych, a w dalszej kolejności Internet i prasa specjalistyczna. Okazuje się również, że rekomendacje i przystępność cenowa to kluczowe czynniki decydujące o wyborze firmy zewnętrznej.
Poziom satysfakcji ze współpracy z firmą zewnętrzną wynika w dużej mierze z długości wdrażania ISO 9001. Blisko 80% respondentów jest zadowolonych ze współpracy z zatrudnioną firmą zewnętrzną, a ponad 1/3 twierdzi, że kontynuuje tę współpracę. Warto jednak zauważyć, że firmy, które zdecydowały się na samodzielne wdrożenie certyfikatu, częściej uważają to za zdecydowanie opłacalne aniżeli respondenci, którzy w całości zlecili to firmom zewnętrznym.
Badanie zrealizowano metodą ankiety internetowej w serwisie www.pbonline.pl na próbie 509 przedsiębiorstw.
Pełny raport można pobrać na stronie: www.wiedzadlafirm/categories/18
