Czym jest neuropatia obwodowa?
Urazy, choroby ogólnoustrojowe, np. cukrzyca, niedoczynność tarczycy, choroby układowe, choroby powodujące niedokrwienie, jak też procesy zapalne, a nawet czynniki toksyczne mogą powodować uszkodzenie nerwów obwodowych. To najczęstsza przyczyna zaburzeń czucia. Obszar występowania tych zaburzeń jest ściśle ograniczony do zakresu unerwienia danego nerwu lub nerwów. Już nawet bardzo niewielkie uszkodzenie nerwu obwodowego może spowodować zaburzenia czucia w postaci bólu, drętwienia, przeczulicy. Do podstawowych objawów klinicznych uszkodzenia nerwu obwodowego należy niedowład lub porażenie, a następnie zanik mięśni, przez które przebiega dany nerw.
Medycyna określa to zjawisko neuropatią obwodową i w zależności od rodzaju objawów wyróżnia neuropatię czuciową, ruchową lub autonomiczną. W wielu przypadkach występują formy mieszane, np. neuropatia czuciowo - ruchowa. Wśród neuropatii obwodowych do częściej spotykanych należą neuropatie występujące w przebiegu objawu Raynauda, zespołu cieśni nadgarstka, neuropatii cukrzycowej.
O objawie Raynauda mówi się często w kontekście innych chorób...
Objaw Raynauda zdarza się osobom pracującym długo z wiertarką, młotem pneumatycznym, zawodowym muzykom - gitarzystom, pianistom, wtedy uszkodzeniu najczęściej ulegają opuszki palców. Jednak najczęściej objaw Raynauda jest wynikiem chorób, takich jak: toczeń rumieniowaty układowy, twardzina układowa, mieszana choroba tkanki łącznej. Występować może również w nasilonej miażdżycy, niedoczynności tarczycy, zaburzeniach neurologicznych i odpornościowych. Objaw Raynouda charakteryzuje się zaczerwienieniem bądź zasinieniem, następnie odgraniczonym zblednięciem palców rąk, stóp, rzadko nosa oraz małżowin usznych, któremu towarzyszą zdrętwienie i ból.
Czym jest neuropatia cukrzycowa?
To zespół zaburzeń i objawów chorobowych układu nerwowego, jakie mogą wystąpić w przebiegu źle leczonej cukrzycy. Ich przyczyną jest uszkodzenie licznych w naszym ciele włókien nerwowych wskutek wystąpienia długotrwałego nadmiaru glukozy we krwi. Neuropatia cukrzycowa może przebiegać skrycie i długi czas pozostawać nierozpoznana lub ujawniać się objawami, które są niecharakterystyczne, narastają powoli i mogą przypominać objawy wielu innych chorób. Najczęściej spotykane symptomy neuropatii czuciowej to mrowienie,
drętwienie, kłujący lub piekący ból, uczucie przebiegania prądu lub zimna - określane mianem „rękawiczkowoskarpetkowych". Jedną z poważniejszych konsekwencji neuropatii cukrzycowej jest tzw. zespół stopy cukrzycowej.
Zespół cieśni nadgarstka.
Zespół cieśni nadgarstka jest stanem chorobowym powstającym w wyniku długotrwałego i intensywnego ucisku
nerwu pośrodkowego biegnącego w kanale nadgarstka. Przyczyną dolegliwości zazwyczaj jest obrzęk zapalny nerwów i tkanek otaczających oraz zwyrodnieniowe lub pourazowe zacieśnienia ograniczonej przestrzeni kanału nadgarstka. Początkowo ucisk na nerw doprowadza do zaburzenia jego odżywiania, wywołując wtórne nasilenie dolegliwości. Objawy początkowe choroby - mrowienie w okolicy kciuka, w nadgarstku, osłabienie chwytu - nasilają się po uniesieniu ręki do góry lub w czasie czynności wykonywanych ze zgięciem nadgarstka. Drętwienie jest intensywniejsze w nocy. Przy nasileniu objawów ulgę przynosi opuszczenie ręki. Odczuwalne mrowienie
w obrębie ręki, jest często ignorowane. Nieleczona choroba może doprowadzić do ograniczenia funkcji mechanicznych ręki wynikających z uszkodzenia nerwu pośrodkowego nadgarstka, a w konsekwencji doprowadzić do niezdolności do pracy.
Jak można stwierdzić zmiany neuropatyczne?
Pierwsze objawy neuropatii, takie jak: zmniejszenie czucia wibracji, czucia dotyku, bólu, temperatury, są często niezauważalne dla pacjenta, ale można je stwierdzić podczas badania lekarskiego. Dzięki zależnościom pomiędzy czuciem drgań w palcach, a niektórymi jednostkami chorobowymi, istnieje możliwość ich wczesnego wykrycia. Do nieinwazyjnego badania progów czucia wibracji, działających na palce rąk, służy urządzenie nazywane palestezjometrem. W ten sposób można diagnozować wczesne stadia zespołu cieśni nadgarstka, zapalenia wielonerwowe, objaw Raynauda, cukrzycę, miażdżycę, itp. Jednocześnie badania przy pomocy palestezjometru
wykorzystywane są w medycynie pracy, a wyniki są przydatne w orzecznictwie chorób zawodowych związanych z uszkodzeniem zmysłu czucia dotyku. Przy badaniach palestezjometrem, badaniem towarzyszącym jest próba oziębiania rąk. Wykonuje się pomiary temperatury skóry palców rąk przed i po oziębieniu. Ma to na celu wykrycie wczesnych zmian naczyniowych w chorobie wibracyjnej oraz chorobach naczyniowych.
