Każdy z nas powinien przestrzegać tych zasad, ponieważ nie spożywanie wody w odpowiedniej ilości może przynieść bardzo negatywne skutki, takie jak odwodnienie organizmu. Podczas tego stanu człowiek traci znaczną ilość wody i elektrolitów, które są niezbędne do normalnego działania organizmu. Możemy wyróżnić trzy rodzaje odwodnienia, które są zależne od poziomu wody i elektrolitów w naszym organizmie:
-
hipertoniczne – w naszym ciele przeważa ilość wody niż liczba elektrolitów
-
hipotonicznym – tu przeważa utrata liczby elektrolitów
-
izotonicznym – ilość wody spada wraz z liczbą elektrolitów
Stan odwodnienia jest bardziej niebezpieczny dla dzieci ze względu na to, że tracą one o wiele szybciej substancje niezbędne do życia (wodę, elektrolity) niż dorośli.
Przyczyny
Do utraty zbyt dużej ilości wody dochodzi najczęściej podczas wysokich upałów (nasze ciało pod wpływem wysokich temperatur w celu schłodzenia organizmu silnie się poci tracąc przy tym nawet do 10 litrów wody. To przyczynia się do diametralnej zmiany nawodnienia organizmu), czasem nie kiedy podczas zimy (podczas intensywnego oddychania uwalniamy z jamy ustnej ciepłą parę wodną). Podczas upałów bardzo narażone są osoby w podeszłym już wieku, z nadwagą oraz chorobliwa otyłością, dzieci, osoby niepełnosprawne, kobiety w ciąży oraz osoby przyjmujące leki moczopędne. Organizm przy utracie nawet 2% objętości wody może być odwodniony. Poziom naszych elektrolitów spada również podczas uporczywej biegunki, wymiotów czy gorączki. Przyczyną mogą być też choroby nerek takie jak: moczówka prosta, cukromocz, przewlekła niewydolność nerek. Choroba Parkinsona może też przyczynić się do odwodnienia organizmu, ponieważ jednym z objawów choroby mogą być trudności z połykaniem, co może bardzo zniechęcać do spożywania płynów oraz pokarmów. Podobnie jak osoby lubiące w potrawach duże ilości soli oraz osoby często spożywające kofeinę czy alkohol (substancje silnie odwadniające organizm) są narażone na opisywany stan. Długo trwający, intensywny i wyczerpujący wysiłek fizyczny również może narazić na odwodnienie. Suche powietrze w pomieszczeniu klimatyzowanym jak i dieta obfita tylko w błotnik również ma ogromny wpływ na nawodnienie naszego organizmu. Taka choroba jak cukrzyca czy stan wstrząsu anafilaktycznego mogą skutkować odwodnienie ciała.
Objawy
Wraz z diametralnym spadkiem wody i elektrolitów w organizmie pogarsza się stan naszego zdrowia. Do najczęstszych i początkowych objawów zaliczamy:
-
zwiększone pragnienie spożywania wody
-
suchość w jamie ustnej w tym śluzówek i języka
-
nie częste oddawanie moczu o barwie ciemnożółtej i intensywnym zapachu
-
wzdęty brzuch
-
senność (lecz w niektórych przypadkach może i występować pobudzenie organizmu)
-
u niemowląt czasami możemy zauważyć zapadającą się ciemiączkę bądź gałki oczne
-
silnie bóle głowy wraz z zawrotami głowy
-
ogólne poczucie osłabienia organizmu
-
częste uczucie zmęczenia
-
kłopoty z koncentracją i opanowywaniem emocji
-
mniejsze wydzielanie potu (odczucie suchości w okolicach pachowych i pachwinowych)
-
skurcze mięśni
-
nudności i wymioty
Bagatelizując wymienione wyżej objawy i nie uzupełniając odpowiedniej ilości wody przyczyniamy się do:
-
przyspieszonej akcji serca
-
utraty elastyczności skóry wraz ze jej nadmiernym przesuszeniem
-
gorączki
-
trudności z napięciem gałek ocznych
W razie dalszego obniżania się poziomu wody dochodzi do bardzo poważnych objawów, które mogą skutkować wizytą w szpitalu. Wyróżniamy:
-
ogromny spadek ciśnienia tętniczego krwi w pozycji stojącej (hipotonia ortostatyczna)
-
występowanie silnych drgawek
-
częste utraty przytomności
-
ogólny bardzo ciężki stan zdrowia
Leczenie
Niestety ogromne niedobory wody i elektrolitów mogą nawet prowadzić do śmierci. Nasz organizm potrafi przeżyć bez wody od 4 do 7 dni. W razie zbyt późnego rozpoznania choroby może dojść do zgonu. Leczenie niedoborów głównie opiera się na ich stopniowym oraz regularnym uzupełnianiu. Lekarze podając odpowiednie kroplówki nie dopuszczają do dalszej utraty bardzo potrzebnych substancji. W przypadku rodzaju odwodnienia hipertonicznego podaje się pacjentowi roztwory bez elektrolitów takie jak: woda czy też niesłodzona herbata.
Stosuje się również metodę doustnego nawadniania organizmu. Kiedy ciało jest już w ostatnim stadium odwodnienia lekarze niezwłocznie podają choremu:
-
5 proc. glukozy (odwodnienie hipertoniczne)
-
roztwór NaCl (chlorek sodu) lub NaCl i KCl (chlorek sodu wraz z chlorkiem potasu) - przy odwodnieniu hipotonicznym.
