Czym jest wychowanie? Wychowanie to proces prowadzący do tego, by wychowanek doszedł do pełni osobowego rozwoju. Można tego dokonać poprzez ukształtowanie prawego charakteru, uznanie norm społecznych, etycznych, rozwijanie poczucia odpowiedzialności za swój rozwój i wspólne dobro, uświadomienie sobie celów życiowych, oraz dążenie do ich zrealizowania. www.easymnemonic.com.pl/Read.aspx
Główne wartości nadające kierunek działaniom wychowawczym:
1. Szacunek dla siebie i innych,
2. Tolerancję,
3. Życzliwość i wzajemne zrozumienie,
4. Szczerość i uczciwość,
5. Poszanowanie własnej i cudzej własności,
6. Konsekwencję w działaniu,
7. Sumienność i pracowitość,
8. Odpowiedzialność,
9. Prawdomówność.
„Nauczyciel obowiązany jest rzetelnie realizować podstawowe funkcje szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą; dążyć do pełni rozwoju osobowości ucznia i własnej. Nauczyciel obowiązany jest kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, w duchu humanizmu, tolerancji, wolności sumienia, sprawiedliwości społecznej i szacunku dla pracy; dbać o kształcenie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów"
Cele wychowawcze Szkoły:
1. Kształtowanie nawyków społecznego współżycia,
2. Umacnianie wiary we własne siły i możliwość osiągania sukcesów oraz dążenia do osiągania celów,
3. Rozwijanie wrażliwości moralnej,
4. Rozwijanie wrażliwości estetycznej,
5. Wzmacnianie poczucia tożsamości kulturowej, historycznej, narodowej i etnicznej dziecka,
6. Rozwijanie umiejętności poznawania siebie oraz otoczenia rodzinnego, społecznego, kulturowego, technicznego i przyrodniczego,
7. Rozwijanie ciekawości poznawczej i aktywności intelektualnej uczniów,
8. Rozwijanie wrażliwości na cierpienie i przejawy niesprawiedliwości,
9. Rozwijanie społecznie pożądanych postaw i zachowań.
W swojej pracy nauczyciel nie tylko uczy danego przedmiotu, jest on przede wszystkim wychowawcą. Można to rozumieć dosłownie, gdyż prawie każdy nauczyciel pełni funkcję wychowawcy powierzonej mu klasy, powinniśmy na to jednak spojrzeć szerzej, jako na człowieka, który bierze czynny udział w wychowaniu jednostki. Nauczyciel jako wychowawca klasy sprawuje bezpośrednią opiekę nad uczniami i kieruje życiem zespołowym klasy. Prowadzi planową pracę zgodnie z realizacją celów wychowawczych szkoły. Działa w ścisłym kontakcie z nauczycielami i innymi pracownikami szkoły, jak również z rodzicami, w celu koordynowania i ujednolicenia oddziaływania wychowawczego. Wychowawca powinien troszczyć się o właściwy stosunek ucznia wobec wymagań szkolnych (nauki, obowiązków szkolnych) poprzez współpracę z nauczycielami uczącymi w klasie, stałą kontrolę postępów w nauce, frekwencji. Innym obowiązkiem jest opieka nad zdrowiem uczniów poprzez dopilnowanie przestrzegania zasad higieny, bhp oraz interesowanie się stanem zdrowia wychowanków. Kolejnym ważnym elementem pracy wychowawcy jest dbanie o budowanie dobrych stosunków między uczniami, społeczną aktywność, właściwą organizacją czasu wolnego jak również świadome uczestnictwo w organizowaniu życia społeczności klasowej poprzez rozwijanie działalności samorządu klasowego. Do ważnych aspektów wychowania należy stosunek ucznia do mienia społecznego. Młodzież nie szanuje sprzętu szkolnego, bezmyślnie go niszczy, nie zastanawiając się nad konsekwencjami. Wychowawca powinien egzekwować od uczniów poszanowania mienia, uzmysłowić, że jest to dobro wspólne o które trzeba dbać, by mogły nam służyć. Wychowawca powinien również mieć rozeznanie w sytuacji życiowej i materialnej uczniów, a przede wszystkim służyć im radą i pomocą . Nauczyciel powinien służyć radą w dokonywaniu ważnych dla dziecka wyborów życiowych, takich jak przyszły zawód, dalsza edukacja, rozwój i poszerzanie zainteresowań ucznia, działalność społeczna i kulturalna, właściwe spędzanie czasu wolnego Ważnym zagadnieniem w pracy nauczyciela jest współpraca z rodzicami uczniów. Rodzice oczekują informacji na temat postępów w nauce swoich dzieci, jak również niepowodzeń, z którymi się spotykają. Współpraca na tym polu pozwala na wyminę opinii i spostrzeżeń dotyczących rozwoju dziecka, wspólne realizowanie działań dążących do osiągnięcia zamierzonych celów wychowawczych. Administrowanie, jako kolejny obowiązek wychowawcy klasy polega na regulowaniu działalności klasy jako grupy formalnej w sprawach dotyczących wewnętrznego życia klasy, czyli prowadzenie dziennika, arkusza ocen, świadectw. Wychowawca powinien na bieżąco gromadzić informacje dotyczące następujących zagadnień: stan i warunki życia klasy, wytyczne i zamierzenia wychowawcze, nauka szkolna, kierunki zorganizowanej działalności klasy, koordynacja pracy wychowawczej oraz sytuacja wychowawcza w klasie. Istotnym narzędziem w procesie wychowania jest ocena zachowania uczniów, które powinno spełniać funkcje,
takie jak:
1. funkcję stymulatywną - pobudzenie młodzieży do samowychowania w przypadkach jednostkowych i grupowych,
2. funkcję informacyjno-wartościującą - rzeczowa informacja o zachowaniu ucznia skłania go do pracy nad sobą, pomaga dokonywać jakościowej analizy tego zachowania,
3. funkcję pomiarową - porównywanie osiągnięć i niepowodzeń jednostek i grup.
W ustalaniu oceny z zachowania bierzemy pod uwagę następujące kryteria:
1. stosunek do nauki (odpowiedzialność, sumienność, wkład pracy w stosunku do swoich możliwości),
2. frekwencję (godziny nieusprawiedliwione i spóźnienia),
3. kultura osobista (uzależnienia, nałogi, bezpieczeństwo, ubiór, czystość, używanie wulgaryzmów),
4. postawa społeczna.
