Większość rodziców twierdzi, że ten kto nie przebył kolki niemowlęcej ze swoim dzieckiem nie jest sobie w stanie wyobrazić ogromu obciążenia psychicznego i fizycznego, które ta dolegliwość powoduje. Jest w tym twierdzeniu na pewno sporo racji. Wystarczy zapytać kogoś kto miał z tą dolegliwością styczność lub poczytać fora zrozpaczonych mam. Na szczęście pomimo faktu, że kolka niemowlęca to dolegliwość niezwykle uciążliwa i dotkliwa, to jest zasadniczo niegroźna dla zdrowia i życia dziecka. Poniżej znajdziesz na jej temat kilka podstawowych informacji, które pomogą Ci ja rozpoznać oraz dowiedzieć się, jakie są metody na łagodzenie jej objawów. Pamiętaj jednak, że jest to jedynie tekst informacyjny, ale przy jakichkolwiek niepokojących objawach Twoje dziecko powinien zbadać lekarz, który zaleci także odpowiednią metodę leczenia.
1. Czym jest kolka niemowlęca?
Według definicji zawartej w polskiej Wikipedii kolka niemowlęca to "częsta dolegliwość niemowląt (zarówno karmionych naturalnie, jak i sztucznie) objawiającą się nadmiernym, napadowym, trudnym do ukojenia płaczem"
Szukając głębiej znajdziemy poszerzenie tej definicji, mówiące o tym, że w okresie trwania kolek płacz dziecka występuje co najmniej przez 3 godziny dziennie, 3 dni w tygodniu i 3 tygodnie w miesiącu.
Tak to wygląda w teorii a w praktyce? Większość rodziców "kolkowych" dzieci ma wrażenie, że płacz jest niemal nieustanny co powoduje głęboką frustrację, a niejednokrotnie nawet stany depresyjne obojga rodziców. Nierzadkim zjawiskiem jest pogorszenie relacji w rodzinie, a w skrajnych przypadkach nawet agresywne zachowania skierowane w kierunku dziecka.
2. Objawy kolki
Jedna z bardziej problematycznych kwestii jest fakt, że objawy kolki niemowlęcej nie są specyficzne. Oznacza to, że równie dobrze mogą być wywołane także przez inną dolegliwość lub chorobę. Należy o tym pamiętać, ponieważ w podobny sposób może się objawiać np. zapalenie ucha środkowego, a jest to już dużo poważniejsza choroba wymagająca specjalistycznego leczenia.
Do najbardziej charakterystycznych objawów kolki zaliczamy:
- wybuchy bardzo donośnego i trudnego do ukojenia płaczu, który pojawia się bez wyraźnej przyczyny
- częste podkurczanie nóżek do brzuszka
- mocne napinanie brzuszka
- intensywne prężenie całego ciała
- stopniowe wyciszanie się dziecka występujące najczęściej po kilkukrotnym wydaleniu gazów
Oprócz wiedzy jak zwykle objawia się kolka, warto wiedzieć też jakie objawy nie charakteryzują kolki u niemowlaka. Ich obserwacja w dużym stopniu może pomóc lekarzowi w prawidłowym postawieniu diagnozy.
Charakterystycznymi objawami kolki niemowlęcej nie są:
- blednięcie skóry
- spadek apetytu i wagi dziecka
- niepokojące zmiany w stolcu typu rozwolnienie, zatwardzenie, ślady krwi lub śluzu
- nadmierna senność lub apatia
- wysoka gorączka lub spadek temperatury ciała poniżej normy
3. Przyczyny
Pomimo faktu, iż kolka niemowlęca jest bardzo rozpowszechnioną dolegliwością to jej przyczyny ciągle nie są znane. W świecie medycznym krąży szereg teorii na ten temat, ale póki co żadna z nich nie została jednoznacznie udowodniona. Najbardziej popularna z nich za męki dziecka obwinia niedostateczne rozwinięcie układu pokarmowego dziecka i wywołane tym problemy trawienne.
Inna z teorii występowanie kolki u noworodka wiąże z rozwijaniem się układu nerwowego dziecka, którego niedojrzałość może powodować negatywne reakcje organizmu na przestymulowanie bodźcami pochodzącymi z zewnątrz.
Część naukowców przyczyn kolki upatruje w sferze emocjonalnej niemowlaka, który wyczuwa napięcie emocjonalne rodziców i to powoduje jego dyskomfort.
Kolejna teza wiąże kolkę niemowlęcą z czynnikami alergologicznymi.
4. Leczenie
Bezpośrednim następstwem faktu, że przyczyny kolki niemowlęcej nie zostały jednoznacznie określone jest to, że nie do końca wiadomo też jak ją leczyć. Większość wysiłków w tym zakresie nakierowana jest, więc na leczenie objawowe i zmniejszenie dyskomfortu dziecka. Bardzo popularne są preparaty na bazie Symetykonu, którego zadaniem jest ułatwienie odprowadzania gazów z systemu pokarmowego niemowlaka. Wśród metod niefarmakologicznych dużą popularnością cieszą się także:
- biały szum - włączanie dziecku dźwięków zbliżonych do tych, które słyszało w brzuchu mamy, co działa na nie relaksacyjnie i uspokajająco
- ciepła kąpiel
- masowanie brzuszka
- delikatna gimnastyka mająca pomóc w odprowadzaniu gazów
- otulanie
- noszenie na rękach
- eliminowanie z diety mamy produktów ciężkostrawnych i alergizujących
Nie każda metoda spisuje się równie dobrze u każdego dziecka stąd powszechną praktyka jest poszukiwanie przez rodziców sposobu, który optymalnie spisze się w ich indywidualnym przypadku.
5. Jak przetrwać okres kolek?
Okres występowania kolki u niemowlaka to bez wątpienia bardzo poważny sprawdzian dla wytrzymałości psychicznej i fizycznej obojga rodziców. Niemal nieustanny płacz dziecka połączony z niedostateczną ilością snu oraz generalnym osłabieniem organizmu sprawia, że poziom samopoczucia i oceny rzeczywistości osiąga krytyczne minima. Dlatego w tym niezwykle trudnym okresie bardzo ważne jest wzajemne wspieranie się rodziców oraz pomoc innych członków rodziny oraz przyjaciół. Odciążenie wyczerpanych opiekunów dziecka choćby na 1-2 godziny dziennie może mieć niebagatelne znaczenie dla ich generalnego samopoczucia. Dużą rolę odgrywa także profesjonalne wsparcie lekarza pediatry oraz pielęgniarki środowiskowej, którzy powinni udzielić szeregu praktycznych porad oraz, w razie potrzeby, czuwać z fachową opieką lekarską.
O tym jak przebiegnie okres kolek w konkretnej rodzinie decyduje także indywidualna odporność psychiczna konkretnych osobników. Im ta odporność jest niższa tym większe będzie zapotrzebowanie na pomoc udzielaną z zewnątrz. Kluczowa jest świadomość, że okres kolek niemowlęcych jest jedynie stanem przejściowym, który w końcu samoistnie mija (najczęściej w okolicy 5-6 miesiąca życia dziecka), a rodzicielstwo ma także swoją dużo milszą stronę
