Nie tylko produkcja
Wbrew temu, co można sądzić, zaostrzone wymogi sanitarne dotyczą nie tylko samych pomieszczeń produkcyjnych czy magazynów. Objęte szczególnymi wymaganiami są także szafki pracownicze znajdujące się w szatniach. W myśl przepisów – i tu trudno nie przyznać ustawodawcy racji – szatnia jest integralną częścią zakładu produkcyjnego, co uzasadnia stosowanie zaostrzonych rygorów BHP.
Ważnym elementem wyposażenia szatni są szafki odzieżowe przeznaczone dla pracowników. Ich dostępność jest warunkiem koniecznym do podejmowania jakiejkolwiek działalności – niedopuszczalne jest pozostawianie odzieży lub rzeczy osobistych poza szafkami, chyba że dopuszczają to odrębne regulacje prawne. W podstawowym zakresie jednak pracownik zobligowany jest do zmiany odzieży oraz pozostawienia prywatnych rzeczy w szafce, gdyż stanowią one potencjalne źródło zagrożenia dla bezpieczeństwa przygotowywanych produktów.
Szafka to więcej niż miejsce
Wymogi dotyczące konstrukcji szafek BHP w szatniach zakładów branży spożywczej są szczegółowo opisane w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1997 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, a konkretnie w załączniku numer 3 do tego rozporządzenia. Jest to bodaj jeden z najbardziej czytelnych i jednoznacznych aktów normatywnych w naszym systemie prawnym.
Szafki odzieżowe dla pracowników zakładów branży spożywczej muszą być umieszczone w odrębnym pomieszczeniu, które nie jest połączone otwartym przejściem z pomieszczeniami produkcyjnymi. Wykonane z metalu szafki winny być zawsze czyste i odkurzone, powinny również umożliwiać dokładne i bezpieczne zamknięcie pozostawionych w nich rzeczy.
Szafka pracownicza – wymagania szczególne
Pierwszym ważnym wymogiem, dotyczącym konstrukcji szafek do szatni pracowniczych jest ich wyposażenie w pionową przegrodę. W założeniu ma ona uniemożliwiać kontakt odzieży pracownika z odzieżą roboczą. Oczywiście izolacja ta nigdy nie jest pełna i jeśli chodzi np. o możliwość przenoszenia drobnoustrojów, to nie jest ona w pełni wykluczona, natomiast nawet zwyczajna pionowa przegroda znacząco zmniejsza choćby ryzyko zabrudzenia odzieży roboczej.
Szafki ubraniowe należy oczywiście rozpatrywać jako oddzielny element wyposażenia, ale nie wolno pominąć wymogów, które dotyczą utrzymania w czystości całej szatni. Chodzi między innymi o to, aby szafki zwieńczone były ukośnym daszkiem. Taki prosty zabieg powoduje, że na daszku nie będzie gromadził się kurz ani inne zanieczyszczenia, a przynajmniej nie w tak dużym stopniu, w jakim jest to możliwe przy daszku poziomym. Drugi wymóg, o którym należy bezwzględnie pamiętać, to umieszczenie szafek ubraniowych na specjalnych podstawach, które umożliwią właściwe oczyszczanie podłogi pod szafkami. Ustawienie szafek np. na zbyt niskiej podstawie uniemożliwia lub przynajmniej w znacznym stopniu ogranicza możliwość eliminacji zanieczyszczeń gromadzących się pod szafkami, a co za tym idzie, zwiększa ryzyko kontaktu tych zanieczyszczeń z żywnością produkowaną w zakładzie.
Podsumowanie
Wymogi dotyczące szafek ubraniowych w szatniach zakładów branży spożywczej nie są trudne do spełnienia, ich ilość też nie jest przesadnie duża, natomiast znaczenie bardzo istotne. Lekceważenie tych wymogów wprost sprowadza zagrożenie zanieczyszczenia żywności i właśnie dlatego traktowane jest bardzo surowo przez służby sanitarne.
