Sprzyjają im zwłaszcza budowa układu rozrodczego i moczowego, krótka cewka moczowa i jej „bliskość” w odniesieniu do układu płciowego i dystalnego odcinka przewodu pokarmowego.
Istnieją trzy główne źródła zakażeń bakteryjnych i grzybiczych miejsc intymnych u kobiet:
-
bakterie z przewodu pokarmowego,
-
stosunki seksualne,
-
antybiotykoterapia.
Bakterie z przewodu pokarmowego, z odbytu, bardzo łatwo dostają się do dróg rozrodczych i cewki moczowej. Sprzyja temu niewłaściwa higiena tych okolic. Należy pamiętać, że te same bakterie, które na co dzień kolonizują jelito grube i są dla nas nieszkodliwymi komensalami, stają się prawdziwą zmorą i utrapieniem, jeżeli zostaną przeniesione do dróg płciowych lub moczowych. Nie chodzi tutaj bynajmniej o „higienę osobistą” i zbyt rzadkie „mycie się”, ale o nieprawidłowe nawyki. Przede wszystkim, po oddaniu moczu lub kału, papierem należy podcierać się z góry do dołu, żeby nie przenosić bakterii z odbytu w okolice pochwy czy ujścia cewki moczowej.
Stosunki seksualne to jedna z głównych przyczyn infekcji. Pominę tutaj choroby przenoszone drogą płciową, takie jak rzeżączka czy HPV. Przede wszystkim pod napletkiem prącia znajduje się całe siedlisko bakterii. Tworzą one tak zwaną mastkę. Jeżeli stosunek płciowy połączony jest dodatkowo z seksem analnym, to bakterie są łatwo przenoszone z odbytu do pochwy.
Antybiotykoterapia zaburza miejscową odporność błon śluzowych pochwy i równowagę biologiczną pomiędzy różnymi gatunkami bakterii zasiedlającymi pochwę. Sprzyja to kolonizacji pochwy przez patologiczne szczepy oraz grzyby (w tym drożdżaki).
Jak sobie pomóc?
Kiedy już dojdzie do infekcji, należy zadbać o częste oddawanie moczu. Pić dużą ilość płynu (około 3 litry na dobę), żeby wypłukać patologiczne bakterie. Można stosować moczopędne owoce i zioła (żurawina). W aptece można zakupić furaginę, należy ją przyjmować razem z witaminą C.
Dodatkowo warto przyjmować probiotyki dopochwowe, a niektóre z probiotyków ginekologicznych są przeznaczone do stosowania doustnego. Tworzą one kwaśne środowisko, w którym nie rozwijają się patologiczne bakterie przeniesione z przewodu pokarmowego (zwłaszcza E. coli) oraz grzyby. Ponadto stymulują miejscową odporność nieswoistą na błonach śluzowych.
Warto jednak pamiętać o profilaktyce. Po odbytym stosunku płciowym należy umyć okolice intymne wodą z mydłem. Następnie należy oddać mocz, żeby uniemożliwić bakteriom kolonizację cewki moczowej i w późniejszym okresie – pęcherza moczowego. Nie należy zapominać o odpowiedniej higienie przed planowanym lub spodziewanym stosunkiem płciowym.
Bardzo ważne jest także pobieranie materiału do badań mikrobiologicznych – na przykład moczu. Mocz należy oddawać ze środkowego strumienia, zawsze po uprzednim umyciu narządów płciowych i ujścia cewki moczowej i należy pamiętać, żeby po umyciu tych okolic już nie dotykać ani nie wycierać (nawet suchym, jednorazowym ręcznikiem), tylko od razu oddać mocz. Natomiast stwierdzenie nawet licznych bakterii w moczu oddanym do badania ogólnego najczęściej nie ma samoistnego znaczenia diagnostycznego.
Na infekcję bakteryjną cewki lub pęcherza moczowego może wskazywać obecność powyżej 10 leukocytów w polu widzenia w badaniu ogólnym moczu, erytrocyty, przy braku białka w moczu. W infekcji Chlamydia trachomatis wynik badania ogólnego moczu jest najczęściej prawidłowy.
