Jeśli chodzi o jej zastosowania to kontrola dostępu służy się głównie wśród wielkich firm, których pracownicy pracują w rozwiniętych biurowcach. Często systemy te stosowane są do zabezpieczeń pojedynczych pomieszczeń, takich jak magazyny czy serwerownie. O popularności kontroli dostępu świadczy fakt używania jej na imprezach masowych.
Dostęp fizyczny pracowników danej organizacji może być ograniczony w zależności od sposobu płatności, odpowiedniego zezwolenia itp. Taka kontrola dostępu może być realizowana przez pracowników, takich jak m.in. straż graniczna czy kontrolerzy biletów. W celu zmniejszenia ryzyka uciekania się od kontroli, ustawia się ogrodzenia. W przypadku ochrony fizycznej, termin kontrola dostępu odnosi się do praktyk ograniczających wejście do Nieruchomości lub pomieszczenia, jedynie do upoważnionych osób.
Fizyczna kontrola dostępu określi kto posiada prawa wstępu i wyjścia, gdzie je posiada oraz kiedy. Historycznie taka kontrola była osiągana przez klucze i zamki. W takim systemie, do pomieszczenia może wejść tylko ten, kto ma klucz pasujący do danej konfiguracji zamka. Takie klucze jednak mogą być łatwo powielane i przekazywane nieupoważnionym osobom.
Kontrola dostępu to nie tylko gwarancja bezpieczeństwa, ale również możliwość zarządzania czasem pracy i informacją o pracownikach pod kątem ich obecności. System kontroli dostępu jest elementem systemu rozliczania czasu pracy. Karta zbliżeniowa może być przepustką, kluczem otwierającym drzwi, jak również kartą pracy, dzięki której wszystkie aktywności w czasie pracy są rejestrowane i klasyfikowane. Każde wejście na teren firm, każde wejście prywatne czy służbowe są odnotowywane przez system, dając administratorowi wgląd w aktywność pracowników.
Głównymi zaletami kontroli dostępu są przede wszystkim bezobsługowe określenie uprawnień, zwiększona ochrona danych i mienia, natychmiastowa identyfikacja, monitoring zdarzeń, zwiększona wygoda oraz łatwa rozbudowa. Jeśli chodzi zaś o główną wadę – kontrola dostępu jest droga. Jedno urządzenie to koszt około 1000zł).