Reakcja ta powoduje znaczne ubytki we wspomnianych konstrukcjach, przyczyniając się do ich degradacji. Stąd też obecnie kluczowym zadaniem ich wykonawców i inwestorów jest zapobieganie występowaniu korozji lub spowolnienie jej działania.
Skąd ta korozja?
Przyczyną korozji jest cykl reakcji chemicznych i elektrochemicznych. Mają one miejsce na styku metalowej konstrukcji ze środowiskiem zewnętrznym. Najniebezpieczniejszym przykładem takiego środowiska są wodne roztwory elektrolitów. Wywołują one wspomnianą już korozję elektrochemiczną, która polega na niszczeniu mikrostruktur materiału poprzez pojawienie się różnych potencjałów na granicy zetknięcia się powierzchni tegoż materiału z elektrolitem. Skutkiem tego na metalowej konstrukcji pojawiają się ogniwa korozyjne, które są źródłem jej degradacji. Ich powstawanie najczęściej wywołane jest przez zespolenie różnych metali oraz kontakt metalowej powierzchni z elementami niemetalicznymi. Na intensywność korozji wpływa obecność dwutlenku siarki w atmosferze, a także poziom wilgotności powietrza oraz temperatura.
Walka z korozją
Jak trudnym i zajadłym przeciwnikiem jest korozja, niech świadczą tylko statystyki. Zgodnie z nimi korozja wywołuje rocznie w Polsce straty o wartości blisko 6% PKB, co porównywalne jest do kosztów utrzymania oświaty lub służby zdrowia. W następstwie tego występuje konieczność ochrony konstrukcji przed negatywnym działaniem korozji. - Jedną z podstawowych metod dbania o stan powierzchni metalowych są farby antykorozyjne. W swoim składzie mają one specjalne substancje, które spowalniają procesy korozyjne – mówi Janusz Kornaś, ekspert branży budowlanej. Co bardzo ważne, farby te, zwane też farbami przemysłowymi, doskonale uniemożliwiają konstrukcji kontakt z niekorzystnymi czynnikami, takimi jak: woda, gazy i chemikalia.
Najczęściej spotykane farby antykorozyjne
Farby akrylowe
Jednym z rozwiązań są farby akrylowe. Ich technologia oparta jest na żywicach akrylowych, przez co uzyskują one bardzo wysoką trwałość i odporność na działanie mechaniczne oraz warunki atmosferyczne. Najczęściej spotykane są w formie wodorozcieńczalnej lub rozpuszczalnikowej emalii. Istotne jest to, że farby akrylowe wykazują dużą wytrzymałość na działanie promieniowania UV. – Cechą, która wyróżnia akryle, są na pewno ich duże właściwości dekoracyjne przy wysokim współczynniku ochrony metalu na działanie np. kwasów, zasad i wody, także morskiej. Dlatego tak często wykorzystywane są przy realizacji konstrukcji mostowych i drogowych – opowiada Kornaś.
Wykonawcy powinni pamiętać o tym, że dla uzyskania właściwych parametrów wytrzymałościowych należy przed nałożeniem farb akrylowych odpowiednio przygotować podłoże. Ponadto tylko prawidłowo przeprowadzone malowanie pozwala uzyskać powłokę odporną na pękanie, łuszczenie i odpryski.
Farby alkidowe
Producenci farb alkidowych oparli ich recepturę na chudych i średnio tłustych żywicach alkidowych. To ich ilość decyduje o elastyczności i odporności na działanie czynników zewnętrznych tych farb. Niestety, jeśli chodzi o ochronę konstrukcji stalowych, ich parametry nie są zadowalające, szczególnie w wymiarze długotrwałego zabezpieczenia. – Farby alkidowe najlepiej stosować jako farby gruntujące. Uzyskuje się wtedy możliwość najlepszego wykorzystania ich parametrów ochronnych – podpowiada Kornaś. Mankamentem tych farb jest podatność na proces starzenia się powłok, które pod jego wpływem często kruszeją i łuszczą się. Stąd też na rynku zaczęły pojawiać się zmodyfikowane farby alkidowe, uzupełnione o dodatkowe substancje, takie jak styren czy akrylany. Dzięki tym modyfikacjom uzyskały one lepsze parametry w tym zakresie.
Farby poliuretanowe
W przypadku farb poliuretanowych szeroką gamę możliwości uzyskano dzięki zastosowaniu dwóch składników. Umożliwia to wykonawcom dobór odpowiedniego rozwiązania do wymagań danego projektu. - Farby antykorozyjne poliuretanowe sprawdzają się doskonale nawet w najbardziej wymagających środowiskach, gdyż spełniają nawet najbardziej wyśrubowane założenia konstrukcyjne – mówi Kornaś. Co warte podkreślenia, poliuretany mają bardzo szeroki wachlarz zastosowań. Można je wykorzystywać jako farby podkładowe i międzywarstwowe, ale przede wszystkim jako farby nawierzchniowe do zastosowania na powierzchniach zewnętrznych. Wykonawcy dokonują nimi wymalowań głównie zabezpieczających konstrukcje stalowe i urządzenia, wśród których można wymienić: mosty, rurociągi, budowle wodne i instalacje energetyczne, szczególnie zaś te narażone na kontakt z atmosferą silnie korozjogenną, taką jak przemysłowa czy morska, jak również z niskimi temperaturami.
Farby epoksydowe
Podobnie jak poliuretany, epoksydy są preparatami dwuskładnikowymi. Są uznawane za podstawowy środek ochrony kontrukcji stalowych w zakresie antykorozji. Swoją renomę uzyskały dzięki wysokiej trwałości powstałych powłok. – Warto zwrócić uwagę na ich wysoką odporność na czynniki chemiczne i mechaniczne. Farby te doskonale wytrzymują działanie większości rozpuszczalników, a także wody i olejów – mówi Kornaś. Epoksydy spotykane są jako zabezpieczenia konstrukcji w różnych gałęziach przemysłu. Można je spotkać więc na zbiornikach, rurociągach, halach przemysłowych i budynkach użyteczności publicznej. Ponadto stosuje się je jako ochronę sprzętu transportowego, maszyn górniczych, wagonów kolejowych oraz kontenerów. Co bardzo ważne, są one odporne na działanie bardzo niskich temperatur i agresywnych korozyjnie mediów, przez co wykonawcy sięgają po nie przy realizacjach projektów w infrastrukturze drogowej.
Wybór zależy od uwarunkowań i wykonawcy
Metalowe konstrukcje wymagają szeregu odpowiednich zabezpieczeń powierzchni. Bez względu na ich charakter normą jest, aby zastosowane zabezpieczenia antykorozyjne były możliwie najwyższej jakości. Pozwoli to zapewnić konstrukcji podwyższoną trwałość, a co za tym idzie, dłuższą użyteczność dla społeczeństwa. Prócz tego zwiększa się bezpieczeństwo użytkowników poprzez znaczne polepszenie stanu technicznego i ograniczenie potencjalnych uszkodzeń. Wszystkie te aspekty, połączone z uwarunkowaniami środowiska, powinni brać pod uwagę wykonawcy i inwestorzy dobierający materiał antykorozyjny.
