By stawić czoła wymogom coraz częściej rezygnujemy ze standardowej formy zatrudnienia,a mianowicie umowy o pracę i decydujemy się na wybór alternatywnych form zatrudnienia, czyli umowy zlecenie oraz umowy o dzieło. Nim jednak wybierzemy formę zatrudnienia i podpiszemy umowę, musimy rozpatrzeć, jakie za i przeciw ma każda z nich.
Umowa zlecenie regulowana jest w Kodeksie Cywilnym (art. 734-751). Daje ona znacznie większą swobodę, niż stosunek pracy. Umowa ta ma charakter umowy starannego działania, a ryzyko biznesowe ponosi przyjmujący zlecenie. Umowa zlecenia może być realizowana przez osobę trzecią, jeżeli taki zapis został umieszczony w umowie lub wynika to praktyki biznesowej. Ważną cechą umowy zlecenia jest to, iż może ona być nieodpłatna. Umowa ta może być rozwiązana w każdym momencie, chyba że umowa stanowi inaczej.
Umowa o pracę unormowana jest w Kodeksie Pracy. Wyróżnikiem tego rodzaju zatrudnienia jest niezwykle silne podporządkowanie zatrudnionego wobec pracodawcy. Jest to klasyczna umowa starannego działania, a tym samym nie musi zakończyć się uzyskaniem konkretnego rezultatu. Istotną cechą umowy o pracę jest to, iż odpowiedzialność spoczywa na pracodawcy. Zaś minusem dla zatrudnionego, może być to, iż praca musi być wykonywana osobiście. Umowa o pracę ma w każdym przypadku odpłatny charakter, a przepisy dodatkowo zapewniają minimalny wymiar płacy. Okres wypowiedzenia stosunku pracy jest zróżnicowany. W przypadku umowy na czas nieokreślony przez pierwsze 6 miesięcy pracy wynosi on 14 dni, od sześciu miesięcy pracy jeden miesiąc, po trzech latach pracy 3 miesiące. W przypadku zatrudnienia na czas określony, powyżej sześć miesięcy strony mogą przewidzieć 14-dniowy okres wypowiedzenia.
Umowa o dzieło unormowana została w art. 627-646 Kodeksu Cywilnego. Jest to forma zatrudnienia, dająca istotnie większą swobodę działania niż umowa o pracę. Umowa o dzieło jest umową rezultatu, a więc liczy się jej ostateczny wynik. W przypadku tej umowy ryzyko gospodarcze ponosi osoba przyjmująca zamówienie. Wykonanie dzieła można powierzyć osobie trzeciej, z wyjątkiem sytuacji gdy jego charakter wymaga osobistego nakładu pracy. Umowa ta ma odpłatny charakter. W sytuacji gdy w umowie o dzieło nie zawarto dodatkowych zapisów , to można ją wypowiedzieć w każdym momencie bez okresu wypowiedzenia, jednakże zamawiający ma obowiązek zapłacić za część już zrealizowanego dzieła.
W gospodarce funkcjonują różne rodzaje zatrudnienia, a dodatkowo ciągle pojawiają się nowe formy, które są skrzużowaniem klasycznych umów. Zanim zdecydujemy się daną formę zatrudnienia i podpiszemy umowę musimy mieć świadomość, jakie niesie ona ze sobą wady i zalety.
