Taką lub podobnie brzmiące definicje można znaleźć w większości podręczników do marketingu. Wiadomo bowiem, że nawet najbardziej zglobalizowana organizacja, nie może zaspokoić wszystkich bez wyjątku, coraz mocniej zindywidualizowanych, potrzeb i oczekiwań swoich klientów. Główne powody to ograniczone zasoby no i efekty ekonomiczne, które coraz bardziej we współczesnym świecie uzależnione są od specjalizacji.
Umiejętnie zebrane i opracowane informacje o segmentach rynku umożliwiają dokonanie precyzyjnego wyboru tej części rynku, którą firma chce i może obsługiwać i do której skierowane są jej działania marketingowe. Może to być jeden lub kilka segmentów rynku, uzależnione jest to między innymi od wielkości firmy, jej możliwości organizacyjnych ale i od struktury samego rynku. Niewielkie podmioty gospodarcze z oczywistych powodów zawężają zasięg swojego działania do jednego (czasem bardzo wyspecjalizowanego lub niszowego) segmentu rynku.
Efektywna, współczesna strategia marketingowa bez prawidłowo zdefiniowanej segmentacji rynku nie jest możliwa do zrealizowania choćby dlatego, że nie istnieje „przeciętny klient”, który miałby przeciętne wymagania potrzeby i oczekiwania i mógłby stanowić punk odniesienia przy przygotowywaniu planów i kierunków działania firmy. Tylko poprzez ciągłe badanie różnic występujących pomiędzy konsumentami i dzielenie ich na grupy różniące się między sobą reakcjami na dany produkt oraz stosowane narzędzia marketingowe możliwe jest racjonalne dostosowanie produktów do preferencji nabywców, czego konsekwencją jest zwiększenie sprzedaży oraz konkurencyjności oferowanych produktów.
Co najmniej przez trzy ostatnie dekady XX wieku utrzymywał się pogląd, że masowa produkcja jednej wersji produktu umożliwia masową sprzedaż przy relatywnie niskich kosztach. Nikt nie przejmował się w tamtym okresie faktem zróżnicowanych preferencji nabywców, oczywiście do chwili kiedy okazało się, że takie podejście do rynku zaczęło skutkować zmniejszającym się popytem na wiele produktów. Było to reakcją na coraz większe tzw. rozszczepianie się popytu, czyli różnicowanie związane ze wzrostem dochodów oraz indywidualizacją preferencji konsumentów.
Współcześnie w sytuacji rynku nastawionego przede wszystkim na zaspokajanie potrzeb konsumenta oraz ogromnego jego zróżnicowania, choćby pod względem zasobów oraz powszechnego akcentowania odrębności i indywidualizmu - możliwości różnicowania oferty produktowej mają coraz większe znaczenie stanowiąc ważny i praktyczny instrument w osiąganiu założonych celów sprzedażowych. Jednakże nawet i tu i teraz istnieje pewne ograniczenie - w sytuacji gdy konsumenci tracą orientację na rynku w wyniku bardzo niewielkich różnic między ofertami poszczególnych segmentów rynku względy ekonomiczne nakazują większą ich komasację.
Nie istnieją uniwersalne kryteria segmentacji rynku, ich wybór w dużym stopniu zależy od rodzaju towaru lub usługi, które mają znaleźć swoje miejsce na rynku. Jeżeli konkretne kryterium nie określa jednoznacznie różnic zachodzących między nabywcami należy wprowadzać kolejno inne kryteria aż do momentu uchwycenia odmienności. Warto pamiętać i o tym, że proces segmentacji rynku jest czynnością ciągłą, wymagającą stałego badania, gdyż zmieniają się technologie produkcji, pojawiają się nowe produkty, zmieniają się mody i preferencje, w końcu powstają nowe segmenty.
W literaturze marketingowej klasycznie opisywane są dwa podejścia do sprawy kryteriów segmentacji: pierwsze bierze pod uwagę cechy ogólne nabywców, takie jak: dochód, wiek (cykl życia), płeć, miejsce zamieszkania; drugie za podstawę segmentacji rynku uznaje system wartości lub sposób reakcji grup społecznych na narzędzia strategii marketingowych. Podejście pierwsze, jest stosowane najczęściej ze względu na łatwość pomiaru branych pod uwagę wartości i dostępność danych. Druga metoda jest zdecydowanie bardziej skomplikowana, gdyż wymaga pomiaru specjalnego drogą badań bezpośrednich i co się z tym wiąże znajomości technik badawczych stosowanych w psychologii społecznej i socjologii.
Niezależnie jednak od tego, jakie kryteria zostaną zastosowane - segmentacja rynku zawsze okazuje się być niezmiernie istotnym i pożytecznym elementem nowoczesnych badań marketingowych, pozwalającym ciągle monitorować zmiany zachodzące po stronie potencjalnych nabywców i zmuszającym producentów i dystrybutorów do bieżącej weryfikacji stosowanych strategii marketingowych. Z jednego jednak należy zdać sobie sprawę, a mianowicie, że nawet najlepiej przeprowadzona i opracowana segmentacja rynku, to dopiero początek, w celu dotarcia do wyróżnionych i zdefiniowanych segmentów rynku niezbędne jest opracowanie strategii marketingu skierowanego na rynek docelowy i jej skuteczna realizacja.
