CZYM JEST EDUKACJA ZDROWOTNA?

CZYM JEST EDUKACJA ZDROWOTNA?
Anna Czupryniak

Promocja zdrowia to system działań społecznych, których celem jest doskonalenie zdrowia i jakości życia społeczeństw. Są to działania interdyscyplinarne, zespołowe i na skalę globalną.
W odniesieniu do dzieci jest to tworzenie najbardziej optymalnych warunków dla wspierania ich NATURALNEGO rozwoju. Promocja zdrowia nierzadko bywa utożsamiana z podejmowaniem wielu różnorodnych działań popularyzujących zdrowy styl życia (organizowanie akcji, happeningów, konkursów, rozdawanie ulotek, produkowanie plakatów) bez oceny ich skuteczności.
Bardzo ważnym , jeśli nie najistotniejszym elementem promocji zdrowia jest EDUKACJA ZDROWOTNA.
Edukacja zdrowotna pojmowana jako działania edukacyjno-terapeutyczne adresowane do jednostek, nie zaś jak promocja zdrowia do systemów społecznych.
Dla przykładu jednym z sytemów, do których adresowana jest promocja zdrowia jest szkoła. Natomiast edukację zdrowotną kierujemy bezpośrednio do uczniów i nauczycieli tej szkoły.
Edukacja zdrowotna pozwala odkryć jakie wybory służą zdrowiu, natomiast promocja zdrowia zapewnia warunki aby możliwe było dokonywanie „zdrowych" wyborów. Zarówno w edukacji zdrowotnej, jak i w promocji zdrowia najistotniejszy jest aktywny, podmiotowy udział wszystkich grup społeczności systemowej.
Edukacja jest procesem, w którym edukujący wpływa swoją wiedzą i doświadczeniem na edukowanego.
Cechą dobrej edukacji zdrowotnej jest jej indywidualny charkter i całościowe podejście do problemu. Stąd istotny jest w niej czynnik terapeutyczny. Proces edukacji zdrowotnej, na przykład dla osób z cukrzycą, składa się z kilku etapów. Począwszy od przechodzenia przez stan niewiedzy lub posiadania wybiórczych informacj na temat swojej choroby, poprzez próbę emocjonalnego uporania się z konsekwencjami, jakie niesie ze sobą cukrzyca, aż do łagodzenia negatywnych jej skutków. Wszystkie etapy edukacji zdrowotnej dla chorych na cukrzycę wiążą się z udzielaniem im natychmiastowego wsparcia psychicznego po diagnozie lub pomocy terapeutycznej na dalszym etapie, rzetelnych informacji i praktycznych wskazówek oraz włączenia ich w naturalny rytm życia z uwzględnieniem wymagań chorobowych.
W ramach edukacji zdrowotnej można skorzystać ze wskazówek specjalistów na temat radzenia sobie na co dzień z koniecznością mierzenia glikemii w różnych sytuacjach życiowych, dostosowania indywidualnej insulinoterapii do typowego dnia każdego diabetyka, dostosowania dawek insuliny do rytmu życia, z uwzględnieniem wysiłku fizycznego oraz zracjonalizowania diety. Racjonalne żywienie w cukrzycy wiąże się zresztą z koniecznością zwrócenia uwagi szczególnie na to, ile czego się je.
Ale o tym innym razem...