Dochody z majątku odrębnego
Z chwilą zawarcia małżeństwa, w sytuacji, kiedy małżonkowie przez umowę nie rozszerzyli, ograniczyli lub wyłączyli wspólności ustawowej, powstaje między nimi, z mocy ustawy, wspólność majątkowa. Obejmuje ona przedmioty i prawa majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.
W skład majątku wspólnego wchodzą wynagrodzenia za pracę oraz za inne usługi świadczone osobiście przez któregokolwiek z małżonków, jak również dochody z majątku wspólnego oraz majątku odrębnego każdego z małżonków.
Do przedmiotów i praw wchodzących w skład majątku odrębnego każdego z małżonków, które mogą generować dochód, należą między innymi:
1. przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, np. akcje obligacje;
2. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę np. ruchomości lub nieruchomości;
3. prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
4. przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
5. wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
6. przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
7. prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy, np. przysługujące z tytułu napisanej książki tantiemy;
8. przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej
Dochody uzyskiwane z majątku odrębnego każdego z małżonków należą do majątku wspólnego. Ewentualne dochody uzyskane z najmu nieruchomości nabytej przed zawarciem związku małżeńskiego lub otrzymanej w drodze spadku czy też darowizny należą do majątku wspólnego. Z taką samą sytuacją mamy do czynienia w przypadku dywidendy, tantiem uzyskiwanych z obligacji i akcji nabytych przed zawarciem małżeństwa lub w trakcie małżeństwa, jednak ze środków uzyskanych ze sprzedaży przedmiotów należących do majątku odrębnego (zasada surogatu).
Jak widać majątek wspólny małżonków tworzą zarówno dochody z majątku wspólnego, jak i odrębnego. Ze środków tych zazwyczaj finansowane jest nabycie różnego rodzaju przedmiotów majątkowych w trakcie trwania małżeństwa. W takiej sytuacji przedmioty majątkowe nabyte ze środków finansowych pozyskanych z majątku wspólnego stanowią majątek wspólny małżonków.
