Drewniane zabawki Montessori to hasło, które przyciąga rodziców. Kojarzy się z zabawkami edukacyjnymi, które wspierają rozwój dziecka, a także z dobrą jakością i naturalnymi materiałami. Niestety, drewniane zabawki Montessori mogą okazać się sporym rozczarowaniem – w praktyce bywają to zupełnie zwyczajne rzeczy, niewyróżniające się jakością, które po prostu sprzedawane są w wyjątkowo wysokiej cenie. Na co zwracać uwagę, żeby nie trafić na bubel?
Zabawki Montessori czy pomoce Montessori?
Zacznijmy od tego, że Maria Montessori w ogóle rzadko mówiła o zabawkach. Stawiała na pomoce edukacyjne, inaczej nazywane też materiałem rozwojowym. Dlatego, choć w uproszczeniu mówimy niekiedy „zabawki Montessori”, warto pamiętać, że kanoniczne przedmioty związane z tą pedagogiką to pomoce Montessori i to ich właśnie powinniśmy szukać w sklepach.
Jakie pomoce Montessori są dostępne? Klasyki to oczywiście na przykład materiał sensoryczny, taki jak różowa wieża, czy brązowe schody lub pojemniki zapachowe. Jednak nie ma zamkniętego katalogu materiału montessoriańskiego. Pomocą może być wszystko, co stworzone jest w zgodzie z określonymi zasadami.
Jakie cechy mają pomoce Montessori?
Jak rozpoznać rzeczy, które naprawdę są w duchu Montessori? Materiały powinny być starannie przemyślane i spełniać następujące kryteria.
* REALIZM - w Montessori nie ma miejsca na fioletowe słonie i gadające koty, wizerunki powinny być jak najbardziej realistyczne: fotografie lub realistyczne rysunki
* IZOLACJA CECHY - dana pomoc koncentruje się na rozwoju jednej umiejętności czy poznaniu jednej cechy. Nie mieszamy kolorów i kształtów czy wagi i wielkości
* KONTROLA BŁĘDU - pomoc powinna być skonstruowana tak, żeby dziecko samo mogło ocenić poprawność wykonania zadania
* Estetyka - pomoce Montessori powinny być estetyczne, wykonane z naturalnych materiałów dobrej jakości i trwałe. Dzieci nie powinny pracować z pomocami uszkodzonymi
Zabawki Montessori: czy to ma sens?
Jak już wspomnieliśmy, Maria Montessori stawiała na konkretne materiały rozwojowe. Warto jednak pamiętać, że tworzyła ona swoją metodę z myślą o placówkach edukacyjnych – dlatego nie ma sensu przenosić jej jeden do jednego do warunków domowych i rodzinnych. Śmiało możemy więc sięgać po drewniane zabawki Montessori, które nie są klasycznymi pomocami edukacyjnymi, natomiast spełniają wyżej podane kryteria. Dlaczego jst to istotne? Izolacja cechy sprawia, że zabawka nie przebodźcuje dziecka i ułatwi mu skoncentrowanie się na celu zabawy – jeśli coś jest jednocześnie zegarem, sorterem i uczy liczenia po angielsku to dziecko raczej niewiele z tego wyniesie.
Kontrola błędu wspiera samodzielność dziecka – a to buduje jego poczucie sprawczości i zachęca do eksplorowania świata. Świetnym przykładem takiej zabawki są na przykład puzzle czy drewniane układanki Montessori – dziecko nie potrzebuje pomocy dorosłego, żeby stwierdzić, czy dobrze dopasowało elementy.
Realizm i estetyka idą w parze. Warto od najmłodszych lat dbać o to, by otaczać dziecko pięknem, bo to kształtuje jego gust i wrażliwość. To mit, że dzieci wolą infantylne i kiczowate obrazki. Potrafią docenić to, co piękne, jeśli tylko damy im szansę.