Zmiany w zachowaniu konsumenta
Cechą dojrzałego rynku jest określone postępowanie nabywcy. Współczesny konsument stopniowo staje się tzw. smart shopperem. Coraz więcej klientów kupuje z rozwagą, czyta etykiety na opakowaniach, sprawdza ceny, porównuje oferty. Kształtowaniu takiej postawy sprzyja m.in. wydawanie gazetek sklepowych. Gazetka promocyjna pełni nie tylko funkcję reklamową, ale także, a może przede wszystkim, informacyjną. Według raportu Związku Przedsiębiorców i Pracodawców z 2020 roku, już 65 proc. rodaków udaje się na zakupy z wcześniej sporządzoną listą, a połowa uważa, że gazetka reklamowa jest najbardziej wiarygodnym źródłem informacji o poszukiwanym produkcie.[1] Jest to sygnał dla sprzedającego, że oferta musi być atrakcyjna nie tylko pod względem ceny, ale także jakości.
O ile na początku przemian gospodarczych Polacy preferowali duże hipermarkety, o tyle obecnie większe zainteresowanie skierowane jest w stronę dyskontów. Początkowo oferta tych ostatnich była ograniczona i nastawiona głównie na niskie ceny; z czasem zaczęły one zwracać większą uwagę na jakość, co skutkowało wzrostem liczby kupujących. Zaczęli oni też odchodzić od zakupów w małych osiedlowych sklepach, gdzie ceny są wyższe. Argumentem najbardziej przemawiającym za wyborem dyskontów są niższe ceny, liczne obniżki i promocje, natomiast w hipermarketach kupujemy głównie z uwagi na znacznie szerszy asortyment towarów.
Ranking najczęściej odwiedzanych sieci handlowych
Według badania z sierpnia 2020 roku, najczęściej odwiedzaną siecią sklepów spożywczych w Polsce była Biedronka, choć liczba jej klientów odnotowała największy spadek w stosunku do lipca – aż 5 proc. [2] Zyskały za to sieci Netto i Żabka. Poniższa tabela przedstawia ranking dziesięciu najczęściej odwiedzanych sieci z branży spożywczej:
|
Dziesięć największych sieci handlowych w Polsce – sierpień 2020 |
||||
|
Lp. |
Sieć handlowa |
Odsetek klientów [w proc.] |
Zmiana miesiąc/miesiąc [w p.p.] |
Zmiana m/m pozycji w rankingu |
|
1. |
Biedronka |
69 |
-5 |
- |
|
2. |
Lidl |
50 |
-1 |
- |
|
3. |
Żabka |
42 |
+4 |
- |
|
4. |
Kaufland |
29 |
-1 |
- |
|
5. |
Auchan |
22 |
+1 |
+1 |
|
6. |
Carrefour |
21 |
- |
-1 |
|
7. |
Tesco |
17 |
-2 |
- |
|
8. |
Netto |
16 |
+4 |
+2 |
|
9. |
Delikatesy Centrum |
14 |
-3 |
-1 |
|
10. |
Dino |
14 |
+2 |
+1 |
|
Źródło: YouGov BrandIndex |
||||
Z zestawienia wynika, że mimo wiodącej pozycji (69 proc. klientów) w sierpniu 2020 roku, w lipcu odsetek kupujących w Biedronce wynosił 74 proc., natomiast Żabki – 38 proc., a Netto – 12 proc. Sieć Biedronka znalazła na drugim miejscu pod względem przychodów za rok 2019 z kwotą 55,57 mld zł.
Powoli zaczyna wzrastać zainteresowanie siecią Dino, która weszła do pierwszej dziesiątki. Zauważa się, że sieć ta wchodzi na rynek tą samą metodą, jaką ongiś stosowała Biedronka – nie wchodzi do dużych ośrodków miejskich.
Najwyższą, czwartą lokatę spośród hipermarketów zajął Kaufland, a dwie kolejne odpowiednio Auchan i Carrefour.
Według badania, przeprowadzonego przez YouGov BrandIndex, (6966 respondentów, próba ogólnopolska) najpopularniejszą siecią sklepów ogólnie (nie tylko spożywczych) w 2019 roku były drogerie Rossmann. Na pierwszym miejscu wymieniło ją 47,3 proc. badanych. Drugie miejsce zajęła sieć Lidl (45 proc.), trzecie Empik (31,8 proc.), a czwarte Ikea (30,7 proc.). Popularna – jakby mogło się wydawać – Castorama uplasowała się dopiero na ósmym miejscu. [3]
Perspektywy
Badania wykazują, że najlepszy czas mają przed sobą sieci dyskontowe. Jest to jednak zadanie dość trudne. Zarządcy dyskontów próbują wdrożyć różne formy działalności, np. Biedronka zamierza wprowadzić franczyzę w mniejszych miejscowościach, natomiast Lidl uruchomił działalność internetową, na razie tylko dla produktów niespożywczych. Większości sieci dyskontowych zaczęła, jeszcze przed wybuchem pandemii, uruchamiać w niektórych sklepach gastronomię, która obecnie z oczywistych powodów jest zawieszona.
Prognozy dla sieci polskich budzą umiarkowany optymizm. Nie tak dawno obserwowaliśmy spektakularny upadek Almy, Stokrotka trafiła w ręce litewskiej Maxima Gruppe, a Piotr i Paweł – do Spar Group z Afryki Południowej. Mila i Eko zostały przejęte przez Eurocash. Rozwija się wspomniana już sieć Dino, swoje pozycje utrzymują Polomarket, GK Specjał i Polska Grupa Supermarketów. Niemniej, konieczne będzie znalezienie przez nie niszy, której zagospodarowanie pozwoli im utrzymać się na rynku.
[1] https://zpp.net.pl/wp-content/uploads/2020/01/23.01.2020-Raport-ZPP-Perspektywy-poprawy-konkurencyjno%C5%9Bci-na-rynku-handlu-detalicznego-w-Polsce.pdf
[2] https://www.bankier.pl/wiadomosc/Biedronka-na-czele-choc-traci-najwiecej-Ranking-sklepow-spozywczych-w-Polsce-7957311.html
[3] https://franczyzainfo.pl/ranking-yougov-brandindex-ulubione-marki-polakow/
