Stężenie cukru we krwi po zjedzonym posiłku to tzw. glikemia poposiłkowa. Odpowiada za nią hormon – insulina. Poziom cukru po jedzeniu zaczyna wzrastać już po ok. 10 minutach, aby osiągnąć maksimum po godzinie. Jeśli po dwóch godzinach nie wraca do normy, może to oznaczać cukrzycę. Jakie są normy glukozy we krwi?
Prawidłowy poziom cukru po posiłku
Zgodnie z normami Światowej Organizacji Zdrowia prawidłowy poziom cukru we krwi po posiłku nie powinien przekraczać 140 mg/dl (inaczej: 7,8 mmol/l). Badanie przeprowadza się dwie godziny po jedzeniu. U osób zdrowych po tym czasie poziom powinien wrócić do normy. Jeśli jednak wynik mieści się w zakresie 140-200 mg/dl (lub 7,8-11,1 mmol/l), wskazuje to na hiperglikemię poposiłkową, czyli zaburzenia metabolizmu glukozy, mogące prowadzić do cukrzycy. Wynik powyżej 200 mg/dl wskazuje na cukrzycę. Wynik znacznie przewyższający normę, np. w granicach 300 mg/dl, może oznaczać cukrzycę typu 1.
Niepokój może wzbudzać także zbyt mała ilość cukru po posiłku, oznaczająca hipoglikemię. Występuje ona przy stężeniu poniżej 70 mg/dl. Może być to objaw niewłaściwie leczonej cukrzycy lub zjedzenia niepełnowartościowego posiłku, w którego składzie zawarte były głównie szybko rozkładające się cukry proste.
Objawy nieprawidłowego stężenia cukru we krwi po posiłku
W przypadku cukrzycy znaczne i przewlekłe przekroczenie norm może prowadzić do powikłań, m.in. uszkodzenia nerek, mózgu, nadnerczy, zakończeń nerwów obwodowych. Dodatkowo jeśli przekroczona zostanie wartość ok. 180 mg/dl, możemy odczuwać:
- zmęczenie,
- podwyższoną potrzebę skorzystania z toalety (częstomocz),
- nadmierne pragnienie,
- uczucie senności.
Może to także doprowadzić do utraty przytomności, a nawet śpiączki cukrzycowej.
Z kolei zbyt małe stężenie cukru we krwi daje objawy takie jak:
- przyspieszone tętno,
- drżenie rąk,
- niepokój,
- problemy z koncentracją,
- pobudzenie apetytu,
- nadmierne pocenie się,
- wahania nastroju.
Stan ten może skutkować utratą przytomności lub groźnym dla życia wstrząsem hipoglikemicznym.
Jak mierzyć poziom cukru we krwi?
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne nie zaleca badania poziomu cukru we krwi domowym glukometrem w celach diagnostyki cukrzycy, uznając je za przydatne tylko w przypadku samokontroli postępów leczenia przez osoby już zdiagnozowane. By potwierdzić lub wyeliminować podejrzenie cukrzycy, należy wykonać badanie krwi w laboratorium diagnostycznym.
Na rozpoznanie cukrzycy wskazuje dwukrotny wynik przekraczający 126 mg/dl (7 mmol/l) na czczo, poziom powyżej 200 mg/dl (11,1 mmol/l) otrzymany w ciągu dnia (z współistniejącymi objawami cukrzycy) lub po dwóch godzinach po obciążeniu glukozą (w czasie testu OGTT).
