Świadectwo pracy nie jest dowolnym dokumentem
Nie został określony urzędowy wzór świadectwa pracy, jednak Kodeks Pracy wyszczególnia elementy, jakie musi w świadectwie umieścić pracodawca. Część z nich może być potrzebna przy kolejnych rozmowach kwalifikacyjnych, a inne będą miały znaczenie przede wszystkim przy wyliczaniu wysokości emerytury lub ustalaniu prawa do świadczeń. Ustawodawca pozostawił też dowolność co do umieszczenia pewnych specyficznych elementów. Warto w tym miejscu zrobić krótki przegląd.
Elementy konieczne na świadectwie pracy
K.p. wyszczególnia drobiazgowo informacje, tutaj w formie skrótowej przytaczamy najważniejsze opisy. Będzie to pomocne w pierwszej ocenie poprawności wydanego świadectwa pracy.
- Czas zatrudnienia, rodzaj wykonywanej pracy i tytuł służbowy lub nazwa zajmowanego stanowiska.
- Wymiar czasu pracy.
- Tryb rozwiązania umowy o pracy.
- Informacje o urlopach (ilość dni wykorzystanych w roku rozwiązania umowy, dane o urlopach bezpłatnych, dodatkowych itd.), zwolnieniach.
- Informacje o pracy w szczególnych warunkach.
- Należności ze stosunku pracy uznane i niezaspokojone.
- Informacje o okresach nieskładkowych i inne potrzebne do ustalenia prawa do świadczeń społecznych lub pracowniczych.
Elementy fakultatywne na świadectwie pracy
Pracodawca może we własnym zakresie nanieść na świadectwo pracy pewne dodatkowe informacje. Warto, jeśli podejrzewa się, że świadectwo będzie wymagane przez kolejnego pracodawcę, poprosić o ich dodanie.
- Informacje o wysokości i składnikach wynagrodzenia. Mogą one pomóc w późniejszych negocjacjach, choć w praktyce coraz rzadziej zaznacza się tę wartość na świadectwie pracy.
- Informacje o zdobytych kwalifikacjach zawodowych. Dla osób czynnych zawodowo taki wpis może mieć bardzo dużą wartość i szczególnie w przypadku braku innych oficjalnych certyfikatów czy zaświadczeń warto poprosić o uzupełnienie świadectwa pracy o te dane.
Jak uniknąć pomyłki?
Świadectwo pracy nie jest dokumentem szczególnie skomplikowanym, jednak ze względu na jego złożoność zdarza się, że pracodawcy nie przygotowują go poprawnie. Problem polega na tym, że pracownicy też często nie są w stanie od razu wychwycić pozornie drobnych nieścisłości, a nie zawsze później jest możliwość weryfikacji i korekty danych. Z tego powodu najłatwiejszym rozwiązaniem jest użycie gotowego druku, który można zamówić na przykład tutaj: https://www.druki-formularze.pl/druk/sp-swiadectwo-pracy-3. W dużych firmach najczęściej już takie druki są, ale dziś często pracownicy sugerują, że zakup akcydensu będzie lepszym rozwiązaniem niż próba samodzielnego stworzenia wzoru w firmie.
Czego na świadectwie pracy być nie może?
To, co ma trafić na świadectwo pracy, to zamknięta lista. I warto tu zaznaczyć, że jeśli jakaś informacja nie znajduje się ani na liście elementów obowiązkowych, ani fakultatywnych, to nie ma prawa trafić w ogóle na świadectwo. O tym się mówi, ponieważ pracodawcy – w dobrej lub złej wierze – chętnie „wzbogacają” tego rodzaju dokumenty na przykład o swoją opinię.
Jeśli miałaby ona być korzystna dla pracownika, ten pewnie nie zwróci uwagi, ale nawet wtedy świadectwo pracy nie jest dokumentem właściwym, by udzielać pochwał. Nie jest to forma rozpoznana przez k.p., nie pojawia się też na drukach ze strony https://www.druki-formularze.pl/. Pochwał udziela się w formie oficjalnego listu lub słownie (te pierwsze są z oczywistych powodów milej widziane).
Co się dzieje, jeśli świadectwo pracy zawiera dane, których być na nim nie powinno? Nie powoduje to unieważnienia całego dokumentu, choć w pewnych okolicznościach może być wykorzystane do podważenia świadectwa – w zależności od rodzaju i wagi błędu. Warto jednak pamiętać, że jeśli taki dokument trafi w ręce kolejnego pracodawcy, to może zaważyć również na jego opinii o pracowniku, więc to nie tak, że nie ma kompletnie żadnych konsekwencji. Nie przewiduje ich Kodeks Pracy, ale w praktyce zdecydowanie należy zażądać od pracodawcy, by wydał świadectwo pracy jeszcze raz, tym razem unikając błędów. Choć jest to obowiązkiem pracodawcy, powinnością pracownika jest upewnić się, że otrzymane dokumenty będą mu faktycznie potrzebne i pomocne oraz spełnią wymogi formalne.
