9 najlepszych tradycyjnych gier planszowych i innych:
Wielki znawca gier Richard Charles Bell, autor wielu książek o grach planszowych z całego świata, stworzył ranking dziewięciu gier wszechczasów. Przeczytać o tym można w polskiej „Encyklopedii gier świata” Lecha i Wojciecha Pijanowskich. Ranking ten przedstawiamy poniżej z krótkim opisem każdej z gier:
- Tryktrak zwany również backgammonem jest grą znaną i lubianą na całym świecie. W wielu krajach tryktrak jest tradycyjną grą ludową. Wynika to z faktu, że korzenie tryktraka sięgają starożytności. W jego poprzedniczkę grali z wielkim zamiłowaniem starożytni Rzymianie, w tym cesarze rzymscy. Niektórzy wiążą tryktrak z jedną z najstarszych gier świata - senetem. W wyniku tej wielowiekowej tradycji i rozpowszechnienia istnieje wiele zróżnicowanych odmian tryktraka o różnych zasadach. Jednak najbardziej popularna jest wersja anglosaska, w którą gra się światowe turnieje.
- Warcaby to znana dobrze w Polsce i popularna na całym świecie gra planszowa. Warcaby mają wielowiekowe tradycje. Współczesna wersja wywodzi się prawdopodobnie od średniowiecznej gry Alquerque, której z kolei przypisuje się starożytne pochodzenie. Istnieje wiele różnych wariantów tej gry. Różnią się ze względu na wielkość planszy od 8x 8 do 12x 12, ale także ze względu na szczegółowe zasady. Wersja międzynarodowa stupolowa 10 X 10 nazywana jest warcabami polskimi. Powstała ona w XVIII-wiecznej Francji i z tego powodu w Polsce bywała zwana warcabami francuskimi. Nazwa warcaby polskie wiąże się z tym, że autorstwo tej odmiany warcabów przypisywane jest polskiemu oficerowi żyjącemu we Francji.
- Poker kościany – kości są jedną z najstarszych gier świata i wywodzą się z pradawnych rytuałów religijnych. Ich świecka wersja już w czasach starożytnych zawładnęła duszami i umysłami graczy. Współcześnie znanych jest wiele odmian gier kościanych. Wspomniany powyżej poker kościany także ma kilka różnych wersji. Poker kościany wymaga również wiele główkowania, tak jak jego wersja karciana.
- Madżong (Mahjong) jest to tradycyjna gra chińska dla czterech osób, popularna także w innych krajach Dalekiego Wschodu: w Wietnamie, w Korei i w Japonii. Gra jest znana i lubiana współcześnie także w wielu innych krajach. Mahjong w znanej nam postaci powstał najprawdopodobniej w drugiej połowie XIX wieku. Za jego twórcę uważa się generała armii cesarskiej Chen Yu-mena. Gra ta ma związek z innymi tradycyjnymi chińskimi grami takimi jak domino i karty. Istnieje wiele różnych wariantów tej gry różniących się liczbą kamieni i stosowanych układów. W Mahjonga gra się tradycyjnie w Chinach podczas nowego roku, ale tak naprawdę to grywa się w niego cały okrągły rok księżycowy.
- Młynek jest to gra, która jest określeniem całej kategorii gier rozpowszechnionych i grywanych na całym świecie. Różne wersje młynka różnią się kształtem plansz, liczbą pionów i niektórymi zasadami. Tym, co łączy wszystkie gry tego typu, jest układ trzech pionów w linii zwany właśnie młynkiem. Młynek należy do jednych z najstarszych gier planszowych świata. Gra ta znana jest od starożytności. Grano w nią od starożytnych Chin po starożytny Rzym. Kształtom plansz do gier typu młynek przypisuje się głębokie znaczenie symboliczne. W niektórych kulturach symbolowi młynka przypisywano znaczenie magiczne. Miał on przyciągać dobre moce.
- Go – jest to tradycyjna, strategiczna gra popularna na Dalekim Wschodzie i wywodząca się z Chin. Należy do jednych z najstarszych gier świata i jej początki łączy się z magicznymi rytuałami przepowiadania przyszłości z gwiazd. Wraz z szachami ubiega się o miano najlepszej strategicznej planszowej gry świata. Zdania są tu podzielone. Zestaw do gry tworzy tylko plansza - siatka o wymiarach 19X19 czasami także 13X13 i 9X9 oraz zestaw czarnych i białych kamieni. Zasady też z pozoru są proste. Go daje jednak olbrzymią ilość możliwości potoczenia się rozgrywki, chyba największą spośród gier planszowych. Z tych powodów gra ta jest arcyciekawa.
- Szachy – jakie są, każdy widzi, chciałoby się powiedzieć. Jednak kilka słów na temat królowej gier trzeba napisać. Szachy w naszej kulturze cieszą się wielkim uznaniem. Być mistrzem szachowym to wielki prestiż i sława. Często zapominamy, że szachy mają bardzo długą historię sięgającą co najmniej VI wieku, a krajem pochodzenia szachów najprawdopodobniej są Indie. Tak długa historia spowodowała, że zanim współcześnie znane nam szachy podbiły cały świat, zrodziło się wiele różnych wersji gier granych do dziś tradycyjnie w różnych regionach świata. Szachy swój sukces zawdzięczają temu, że wynik rozgrywki zależy jedynie od kompetencji graczy, zwycięstwo w nich przypisuję się tylko umiejętnościom wygrywającego gracza. Wyjątkowego charakteru dodaje szachom także istnienie różnych rodzajów bierek, poruszających się w określony, różny od pozostałych sposób. Zachęcamy zatem do grania w szachy i poznawania ich historii, która jest również bardzo ciekawa.
- Pachisi – jest to nazwa starej indyjskiej gry, od której wywodzi się dobrze nam znany „Chińczyk” zwany również „Człowieku, nie irytuj się”. W świecie anglosaskim znane są dwie odmiany pachisi: Ludo i Parcheesi. Początki pachisi sięgają co najmniej IV wieku naszej ery. Na ten czas datuje się chaupar - wersję tej gry grywaną przez arystokrację, od której wywodzi się ludowa gra pachisi. Indyjskie wersje gry różnią się punktacją rzutów i niektórymi zasadami. Wydaje się, że tradycyjna wersja jest nawet ciekawsza od jej późniejszych adaptacji. Chaupar i pachisi, jak inne tradycyjne gry, ma związek z religią i rytuałami. W Indiach znajdowano przedstawienia bogów grających w chaupar, a także po dziś dzień młode pary w Indiach po zaślubinach grają w pachisi.
- Wari – jest to jedna z odmian gier z wielkiej rodziny typu mankala nazywanych także grami typu „policz i zbij” albo „grami zasiewów”. Wywodzą się one z Afryki. Są tradycyjnie grane także w świecie arabskim, w Azji, na Karaibach i w części Ameryki Łacińskiej. Współcześnie są znane na całym świecie. Początki wari łączy się z wczesnymi kulturami rolniczymi. Wiąże się to z symboliką gry, w której ruchy nazywa się sianiem, a pola najczęściej tworzono w ziemi. Gry typu mankala miały związek z mitologią, geomancją i służyły do wróżenia. Wari ma całkowicie odmienny charakter od innych gier tutaj wymienionych. Piony – nazywane ziarnami nie są tu przyporządkowane do żadnego z graczy. Wszystkie pionki mają taką samą wartość. Zasady są proste, ale ze względu na swoją odmienność od znanych nam gier, najlepiej jest w wari zagrać, aby je zrozumieć.
Polecamy te emocjonujące rozrywki intelektualne.