Marzeniem każdego miłośnika koni jest oczywiście posiadanie własnego wierzchowca. Zanim jednak zdecydujesz się na zakup musisz być pewny, że cię stać na jego utrzymanie oraz masz wystarczająco dużo czasu na opiekę nad nim. A nie jest to takie proste jak może się wydawać. Będziesz musiał płacić za pensjonat (jeśli nie posiadasz własnej stajni), kowala, weterynarza oraz zakupić cały sprzęt do pielęgnacji i jazdy konnej. Jeżeli jesteś zdecydowany na zakup to zanim go dokonasz musisz rozejrzeć się za pensjonatem, w którym go będziesz trzymał. Wybór pensjonatu powinien uwzględniać wiele czynników. Najważniejszym jest oczywiście dobro konia, na które składa się kilka ważnych elementów. Zwróć uwagę czy stajnia posiada zielone pastwiska lub padoki, na których twój koń będzie mógł spędzać czas wraz z innymi wierzchowcami. Oglądnij ich stan oraz jakość i rodzaj ogrodzeń. Jeżeli ogrodzenia są zbyt niskie lub zniszczone jest szansa na to, iż konie mogą wybrać na samotną wycieczkę poza teren pastwiska. Jeśli łąka ogrodzona jest drutem z kolcami lub pozrywaną taśmą od razu zrezygnuj z tej stajni jako nowego domu dla twojego wierzchowca. Kolejną ważną rzeczą, o którą musisz zapytać to, ile razy dziennie i czym konie są karmione. Ważne jest to, żebyś to ty decydował o tym ile razy dziennie i co będzie dostawał do jedzenia koń. Jeżeli chcesz do paszy podawać mu dodatkowo witaminy czy inne suplementy dopytaj się, czy opiekun stajni o zadba o to, by twój koń to otrzymywał. Oglądnij boksy, czy jest w nich czysto i czy konie mają stały dostęp do wody. Kolejnym niezwykle ważnym aspektem jest padokowanie. Zapytaj czy konia będziesz musiał sam wypuszczać a później sprowadzać z wybiegu samodzielnie czy zajmie się tym stajenny oraz jak długo konie przebywają na pastwisku. Niezwykle ważna jest także całodobowa opieka. Dowiedz się czy na noc ktoś pozostaje w pobliżu stajni czy może konie pozostawiane są same sobie. Jest to bardzo istotne szczególnie w wypadku nagłych wypadków czy zachorowań zwierząt. Kolejne czynniki wpływające na wybór stajni to te, związane z użytkowaniem konia. Oglądnij ujeżdżalnię zwracając uwagę na jej rozmiary oraz podłoże. Najlepszą polową ujeżdżalnią jest oczywiście maneż wysypany piaskiem, ponieważ nie kurzy się i dobrze trzyma wilgoć, a po deszczu konie się na nim nie ślizgają. Jeżeli chcesz trenować skoki to zapytaj czy będziesz bezpłatnie mógł korzystać z zestawu przeszkód (jeżeli są). Warto też zwrócić uwagę na ilość ujeżdżalni i ilość koni jaka znajduje się w stajni. Jeżeli w stajni jest ich sporo, a do dyspozycji jeden mały plac do jazdy to chyba nie za bardzo ma sens wstawianie tam konia, tym bardziej jeśli chcesz trenować. Gdy na terenie ośrodka znajduje się hala to koniecznie zapytaj czy korzystanie z niej jest w cenie pensjonatu oraz czy obowiązuje jakiś harmonogram kto i kiedy może jeździć. Tak samo jak na ujeżdżalni zobacz jej rozmiary i podłoże. Jeżeli najbardziej lubisz spędzać czas z koniem na przejażdżkach w terenie koniecznie oglądnij okolicę stajni oraz zapytaj o trasy turystyki konnej i ich stan. Kolejnymi niezwykle ważnymi aspektami to opieka kowala i weterynarza. Dowiedz się czy w stajni leczy jeden lekarz weterynarii, jeśli tak, to kto to. Zapytaj także, czy możesz korzystać z usług innego weterynarza, niż tego polecanego przez stajnię. To samo dotyczy się kowala. Sam powinieneś decydować kto dba o stan zdrowia twojego konia oraz kto będzie się zajmował jego kopytami. Zapytaj także o miejsce do przechowywania sprzętu jeździeckiego oraz o zaplecze socjalne (przebieralnia, łazienka, WC). Znalezienie odpowiedniej stajni wcale nie jest takie łatwe. Nie poddawaj się po pierwszej obejrzanej stajni, która nie spełni Twoich oczekiwań. Pamiętaj, że dobry pensjonat to nieoceniony skarb.
Jeżeli znalazłeś już stajnię dla swojego przyszłego przyjaciela możesz go śmiało kupić jednak samo kupno konia też musi być przemyślane. Najlepszą sytuacją jest kupno konia, którego się już zna, od znajomych ci ludzi. Wtedy możesz mieć stuprocentową pewność jeśli chodzi o charakter zwierzęcia, jego pochodzenie, ewentualne narowy i przyzwyczajenia. Jeżeli chcesz kupić konia z ogłoszenia, koniecznie umów się z jego obecnym właścicielem kilka razy. Powinien pokazać ci, jak wierzchowiec zachowuje się na pastwisku, podczas zabiegów pielęgnacyjnych, siodłania oraz w trakcie jazdy. Zobacz jak zwierzę porusza się we wszystkich chodach zarówno na swobodzie jak i pod jeźdźcem. Powinieneś mieć także możliwość pojeżdżenia na koniu oraz ewentualnie także umówić się na wyjazd w teren. Zdarzają się takie przypadki, że w ogłoszeniu możemy przeczytać o ‘niezwykle spokojnym koniu’ i po kilku wcześniej umówionych wizytach rzeczywiście taki nam się wydaje, ale gdy już go kupimy okazuje się zupełnie odmienny od tego, jakim go poznaliśmy. Czemu tak się dzieje? Niektórzy ludzie chcący sprzedać konia narowistego, niespokojnego i nerwowego czasami na czas umówionej wizyty podają mu środki uspokajające. Należy zatem pamiętać, żeby złożyć jedną lub dwie niezapowiedziane wizyty. Wtedy będziesz mógł mieć pewność co do charakteru zwierzęcia. Jeżeli chcesz kupić z ogłoszenia młodego konia, który jeszcze nie jest ujeżdżony, także obejrzyj go we wszystkich chodach (na swobodzie lub lonży) a także zapytaj o jego rodziców i ich charaktery. Jeżeli chcesz kupić źrebaka to powinieneś znać zarówno jego rodziców jak i właścicieli. Znajomość rodziców pozwoli ocenić mniej więcej jak koń będzie w przyszłości wyglądał oraz jaki może mieć charakter. Gdy znasz także jego właścicieli i ich podejście do koni, możesz być pewny, że źrebię było od urodzenia w dobrych rękach.
Jeżeli zdecydowałeś się na kupno koniecznie umów się z lekarzem weterynarii, który przeprowadzi kontrolne badania. Sprawdzi on między innymi wiek konia, budowę oraz ślady po przebytych wcześniej chorobach. Zdecydowanie lepiej umówić się ze znajomym weterynarzem niż z lokalnym, gdyż ten może nie być szczery w swojej opinii dotyczącej stanu zdrowia zwierzęcia.
Kupując ujeżdżonego konia należy także zdawać sobie sprawę z własnych umiejętności. Jeżeli jesteś osobą, która dopiero uczy się jeździć, zwierzę powinno być spokojne i dobrze ułożone. Do tego najlepiej nadają się ‘konie profesorzy’. Jeśli poziom twoich umiejętności jest zaawansowany i masz doświadczenie w pracy z młodymi końmi, lub znasz kogoś, kto będzie mógł ci pomóc, możesz kupić młodego, świeżo ujeżdżonego konia lub też takiego, który dopiero będzie się uczył pracować pod siodłem. Jeżeli masz sportowe aspiracje a jesteś początkującym zawodnikiem możesz wybrać konia, który startował już w zawodach w wybranej przez ciebie konkurencji i ma w tym doświadczenie. Kolejnym ważnym czynnikiem, który pozwoli dokonać odpowiedniego wyboru wierzchowca jest także nasz wzrost i waga. Osoba szczuplejsza, lżejsza i słabsza może kupić konia mniejszego o drobnej budowie, natomiast osoba wyższa, cięższa i silniejsza powinna wybrać bardziej masywne i większe zwierzę. Ważną rzeczą jest także cena. Należy zdawać sobie sprawę iż konie rasowe z dobrymi rodowodami są znacznie droższe, delikatniejsze pod względem zdrowotnym i kosztowniejsze w utrzymaniu od koni ras bardziej prymitywnych (kuce oraz konie małe) lub mieszańców. Cena powinna być także dobrana indywidualnie do danego konia i uwzględniać jego wiek, stan zdrowia, rasę oraz pochodzenie. Starsze osobniki (powyżej 10 roku życia) oraz konie w wieku do 3,5 roku są zazwyczaj tańsze.
Jeżeli zdecydowałeś się na danego konia i jesteś gotowy za niego zapłacić koniecznie spisz umowę (kupno-sprzedaż) w dwóch egzemplarzach. Dokument ten powinien zawierać takie informacje jak dane twoje oraz poprzedniego właściciela, imię konia, rok urodzenia, pochodzenie, cenę, stan zdrowia, charakter oraz numer jego paszportu. Poproś także o wszystkie dokumenty zwierzęcia. Paszport jest najważniejszym z nich i bez niego w zasadzie koń nie może wyjść poza gospodarstwo, stadninę, w której przebywa. Zawiera on szczegółowy opis słowny oraz graficzny, niezbędny podczas identyfikacji konia, rodowód, daty obowiązkowych szczepień, informacje o ewentualnie przebytym leczeniu i badaniach. Należy pamiętać, że paszport nie jest dowodem własności. Innymi dokumentami jakie możesz dostać jest książeczka zdrowia, a w przypadku koni rasowych dowód urodzenia źrebięcia (wydawany na podstawie świadectwa pokrycia klaczy) oraz świadectwo wpisania klaczy lub ogiera do księgi stadnej. Po dokonaniu kupna musisz niezwłocznie udać się do Okręgowego Związku Hodowców Koni w celu rejestracji zmiany właściciela konia (jest to procedura odpłatna).
Skoro już kupiłeś swojego wymarzonego konia, to teraz musisz go jakoś przetransportować do nowej stajni. Do tego celu powinieneś wynająć lub pożyczyć odpowiednią przyczepę. Przed transportem koniecznie zabezpiecz nogi zwierzęcia. Mogą do tego posłużyć specjalne ochraniacze lub owijki. Zabezpiecz także ogon zawijając go bandażem lub zakładając ochraniacz, żeby koń nie wytarł sobie z niego włosów podczas przewozu. Jeżeli jest zimno nałóż na konia derkę polarową. Po przyjeździe w nowe miejsce najprawdopodobniej koń może zachowywać się nerwowo, pocić się ze stresu, dreptać nerwowo w boksie lub rżeć. W takiej sytuacji najlepiej pozostawić go samego, żeby oswoił się z nową sytuacją i miejscem w jakim się znalazł. Pozwól mu swobodnie poznawać nowe otoczenie i zapewnij mu odpowiednią opiekę, a z dnia na dzień koń będzie się czuł pewniej i bezpieczniej.
Jeżeli znalazłeś już stajnię dla swojego przyszłego przyjaciela możesz go śmiało kupić jednak samo kupno konia też musi być przemyślane. Najlepszą sytuacją jest kupno konia, którego się już zna, od znajomych ci ludzi. Wtedy możesz mieć stuprocentową pewność jeśli chodzi o charakter zwierzęcia, jego pochodzenie, ewentualne narowy i przyzwyczajenia. Jeżeli chcesz kupić konia z ogłoszenia, koniecznie umów się z jego obecnym właścicielem kilka razy. Powinien pokazać ci, jak wierzchowiec zachowuje się na pastwisku, podczas zabiegów pielęgnacyjnych, siodłania oraz w trakcie jazdy. Zobacz jak zwierzę porusza się we wszystkich chodach zarówno na swobodzie jak i pod jeźdźcem. Powinieneś mieć także możliwość pojeżdżenia na koniu oraz ewentualnie także umówić się na wyjazd w teren. Zdarzają się takie przypadki, że w ogłoszeniu możemy przeczytać o ‘niezwykle spokojnym koniu’ i po kilku wcześniej umówionych wizytach rzeczywiście taki nam się wydaje, ale gdy już go kupimy okazuje się zupełnie odmienny od tego, jakim go poznaliśmy. Czemu tak się dzieje? Niektórzy ludzie chcący sprzedać konia narowistego, niespokojnego i nerwowego czasami na czas umówionej wizyty podają mu środki uspokajające. Należy zatem pamiętać, żeby złożyć jedną lub dwie niezapowiedziane wizyty. Wtedy będziesz mógł mieć pewność co do charakteru zwierzęcia. Jeżeli chcesz kupić z ogłoszenia młodego konia, który jeszcze nie jest ujeżdżony, także obejrzyj go we wszystkich chodach (na swobodzie lub lonży) a także zapytaj o jego rodziców i ich charaktery. Jeżeli chcesz kupić źrebaka to powinieneś znać zarówno jego rodziców jak i właścicieli. Znajomość rodziców pozwoli ocenić mniej więcej jak koń będzie w przyszłości wyglądał oraz jaki może mieć charakter. Gdy znasz także jego właścicieli i ich podejście do koni, możesz być pewny, że źrebię było od urodzenia w dobrych rękach.
Jeżeli zdecydowałeś się na kupno koniecznie umów się z lekarzem weterynarii, który przeprowadzi kontrolne badania. Sprawdzi on między innymi wiek konia, budowę oraz ślady po przebytych wcześniej chorobach. Zdecydowanie lepiej umówić się ze znajomym weterynarzem niż z lokalnym, gdyż ten może nie być szczery w swojej opinii dotyczącej stanu zdrowia zwierzęcia.
Kupując ujeżdżonego konia należy także zdawać sobie sprawę z własnych umiejętności. Jeżeli jesteś osobą, która dopiero uczy się jeździć, zwierzę powinno być spokojne i dobrze ułożone. Do tego najlepiej nadają się ‘konie profesorzy’. Jeśli poziom twoich umiejętności jest zaawansowany i masz doświadczenie w pracy z młodymi końmi, lub znasz kogoś, kto będzie mógł ci pomóc, możesz kupić młodego, świeżo ujeżdżonego konia lub też takiego, który dopiero będzie się uczył pracować pod siodłem. Jeżeli masz sportowe aspiracje a jesteś początkującym zawodnikiem możesz wybrać konia, który startował już w zawodach w wybranej przez ciebie konkurencji i ma w tym doświadczenie. Kolejnym ważnym czynnikiem, który pozwoli dokonać odpowiedniego wyboru wierzchowca jest także nasz wzrost i waga. Osoba szczuplejsza, lżejsza i słabsza może kupić konia mniejszego o drobnej budowie, natomiast osoba wyższa, cięższa i silniejsza powinna wybrać bardziej masywne i większe zwierzę. Ważną rzeczą jest także cena. Należy zdawać sobie sprawę iż konie rasowe z dobrymi rodowodami są znacznie droższe, delikatniejsze pod względem zdrowotnym i kosztowniejsze w utrzymaniu od koni ras bardziej prymitywnych (kuce oraz konie małe) lub mieszańców. Cena powinna być także dobrana indywidualnie do danego konia i uwzględniać jego wiek, stan zdrowia, rasę oraz pochodzenie. Starsze osobniki (powyżej 10 roku życia) oraz konie w wieku do 3,5 roku są zazwyczaj tańsze.
Jeżeli zdecydowałeś się na danego konia i jesteś gotowy za niego zapłacić koniecznie spisz umowę (kupno-sprzedaż) w dwóch egzemplarzach. Dokument ten powinien zawierać takie informacje jak dane twoje oraz poprzedniego właściciela, imię konia, rok urodzenia, pochodzenie, cenę, stan zdrowia, charakter oraz numer jego paszportu. Poproś także o wszystkie dokumenty zwierzęcia. Paszport jest najważniejszym z nich i bez niego w zasadzie koń nie może wyjść poza gospodarstwo, stadninę, w której przebywa. Zawiera on szczegółowy opis słowny oraz graficzny, niezbędny podczas identyfikacji konia, rodowód, daty obowiązkowych szczepień, informacje o ewentualnie przebytym leczeniu i badaniach. Należy pamiętać, że paszport nie jest dowodem własności. Innymi dokumentami jakie możesz dostać jest książeczka zdrowia, a w przypadku koni rasowych dowód urodzenia źrebięcia (wydawany na podstawie świadectwa pokrycia klaczy) oraz świadectwo wpisania klaczy lub ogiera do księgi stadnej. Po dokonaniu kupna musisz niezwłocznie udać się do Okręgowego Związku Hodowców Koni w celu rejestracji zmiany właściciela konia (jest to procedura odpłatna).
Skoro już kupiłeś swojego wymarzonego konia, to teraz musisz go jakoś przetransportować do nowej stajni. Do tego celu powinieneś wynająć lub pożyczyć odpowiednią przyczepę. Przed transportem koniecznie zabezpiecz nogi zwierzęcia. Mogą do tego posłużyć specjalne ochraniacze lub owijki. Zabezpiecz także ogon zawijając go bandażem lub zakładając ochraniacz, żeby koń nie wytarł sobie z niego włosów podczas przewozu. Jeżeli jest zimno nałóż na konia derkę polarową. Po przyjeździe w nowe miejsce najprawdopodobniej koń może zachowywać się nerwowo, pocić się ze stresu, dreptać nerwowo w boksie lub rżeć. W takiej sytuacji najlepiej pozostawić go samego, żeby oswoił się z nową sytuacją i miejscem w jakim się znalazł. Pozwól mu swobodnie poznawać nowe otoczenie i zapewnij mu odpowiednią opiekę, a z dnia na dzień koń będzie się czuł pewniej i bezpieczniej.
Agata Obidowicz
Licencja: Creative Commons
