W drugiej części wpisu odnośnie kupna kradzionego samochodu odpowiem na zadane pytanie nr 2 znajdujące się w cz. 1 wpisu tj.: Co z moim samochodem oraz wydanymi pieniędzmi w sytuacji, gdy okaże się, że był to samochód pochodzący z przestępstwa? Tutaj rozwiązań jest kilka zależnie od:
- sytuacji i okresu od zakupu auta, po jakim zorientowaliśmy się, że samochód pochodzi z przestępstwa oraz
- samego faktu skazania nas za wymienione w części pierwszej przestępstwo paserstwa lub też nie.
Co do zasady o bycie skradzionego samochodu będzie decydował Sąd prawomocnym wyrokiem. W przypadku skazania osoby, którą oskarżono o paserstwo Sąd na podstawie art. 44 § 1 k.k. orzeknie o przepadku danego samochodu na rzecz Skarbu Państwa, jednakże jeżeli Sąd ma wiedzę odnośnie osoby, która była „prawowitym” właścicielem samochodu to na podstawie art. 44 § 5 k.k. nie orzeknie przepadku, a samochód zostanie zwrócony właścicielowi, któremu skradziono auto.
W przypadku, gdy od nabycia skradzionego samochodu upłynęło trzy lata zgodnie z kodeksem cywilnym przysługuje nam ochrona, jako nabywcy pojazdu. Zgodnie z art. 169 § 2 k.c. przedmiotowy samochód stanie się naszą własnością, jeżeli od chwili utraty przez poprzedniego właściciela upłynął okres 3 lat.
Dodatkowo musimy być nabywcą pojazdu w tak zwanej dobrej wierze, czyli nie możemy wiedzieć, iż przedmiotowy samochód był kradziony. W przypadku, gdy w tym trzyletnim okresie nastąpiło kilkakrotne zbycie rzeczy skradzionej (np. samochód parę razy zmieniał właściciela) to jego nabywca w dobrej wierze nabywa własność tylko wtedy, gdy wszyscy pozostali nabywcy również byli osobami posiadającymi dobrą wiarę (chodź, co do ostatniego aspektu w doktrynie istnieją różne stanowiska). W każdym razie, gdy posiadamy samochód od 3 lat i wiemy, że nabywaliśmy go w przekonaniu, iż kupujemy samochód bez wad prawnych (niekradziony) to możemy dochodzić własności tego samochodu.
Na drodze postępowania cywilnego możemy dochodzić jeszcze kilku roszczeń w zależności od pewnych okoliczności faktycznych.
W przypadku, gdy byliśmy posiadaczami ubezpieczenia Auto Casco możemy zwrócić się do Ubezpieczyciela o wypłatę odszkodowania, a w przypadku odmowy skierować sprawę na drogę procesu cywilnego. Warto w tym miejscu podkreślić, iż bardzo często w OWU (Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia) ubezpieczyciele zawierają zapis, iż nie ponoszą odpowiedzialności za szkody, będące następstwem zdarzeń w pojazdach nielegalnie wprowadzanych na obszar Wspólnoty Europejskiej, Rzeczypospolitej Polskiej wówczas, gdy ubezpieczający posiada wiedze o fakcie nielegalnego wprowadzenia pojazdu na obszar celny Wspólnoty Europejskiej. Tutaj ponownie będziemy zobowiązani do udowodnienia swojej dobrej wiary. Zapisy zawarte przez Ubezpieczyciela mogą być różne, dlatego też przed zawarciem ubezpieczenia AC warto jest dokładnie zapoznać się z jego zapisami pod kątem kupna skradzionego samochodu.
Kolejnym uprawnieniem, które nam przysługuje w przypadku zakupu używanego samochodu pochodzącego z przestępstwa jest skorzystanie z tak zwanej rękojmi za wady prawne rzeczy sprzedanej. By móc skorzystać z ww. uprawnienia musimy mieć wiedzę odnośnie osoby, która nam sprzedała samochód. W praktyce może się zdarzyć, że nabyliśmy samochód w Niemczech od osoby, której później namierzenie będzie dla nas praktycznie niemożliwe. Przedmiotowe roszczenie będzie nam przysługiwało również w stosunku do właściciela komisu, w którym nabyliśmy skradzione auto.
Rękojmia jest to odpowiedzialność sprzedawcy za wady prawne samochodu. Kodeks cywilny reguluje dwa rodzaj wad:
- Wady fizyczne;
- Wady prawne;
Wada fizyczna zgodnie z art. art. 5561 § 1 k.c. polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową, np., gdy sprzedawca zapewnia nas, że samochód posiada automatyczną klimatyzację, a w rzeczywistości w ogóle takowej nie posiada.
Wada prawna zgodnie z art. 5563 k.c. ma miejsce wtedy, gdy rzecz sprzedana stanowi własność osoby trzeciej (przypadek naszej kradzieży auta) albo, jeżeli jest obciążona prawem os. trzeciej.
Przy dochodzeniu swoich praw z tytułu wady prawnej bardzo ważne jest zachowanie przewidzianych terminów. Uprawnienia z tytułu rękojmi za wady prawne rzeczy można wykonać od dnia, w którym dowiedzieliśmy się o istnieniu przedmiotowej wady (np. gdy Policja nam oświadczyła, że samochód jest kradziony i go zabezpieczyła). Swoich praw należy dochodzić w terminie w terminie 1 roku, a gdy kupujący jest konsumentem, (czyli co do zasady osobą fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą) okres ten wynosi 2 lata.
Uprawnienia przysługujące kupującemu to m.in.:
– prawo żądania zwrotu ceny pojazdu;
– prawo odstąpienia od umowy sprzedaży;
– prawo dochodzenia zwrotu zapłaconej ceny pojazdu;
– prawo żądania naprawienia szkody.
Dodatkowo warto podkreślić, iż warunkiem odpowiedzialności sprzedawcy jest to, że kupujący nie miał wiedzy odnośnie istnienia wady w momencie zakupu, czyli nie wiedział, iż kupowany samochód jest kradziony.
Podsumowując w przypadku uzyskania informacji, iż nasz samochód pochodzi z przestępstwa istnieje klika możliwości, które dają nam szansę, czasami zaledwie jej cień na odzyskanie, chociaż utraconych pieniędzy.
