Lekarzom w dawnych Chinach płacono właśnie za to, by nie być chorym !
Dawna, klasyczna medycyna chińska, jak i jej uwspółcześniona wersja znana jako tradycyjna medycyna chińska (TMC), wywodzą się z filozofii taoistycznej - operują więc własnym systemem terminologii - który należy poznać, by je właściwie rozumieć.
A gdy go już zgłębimy, to wtedy dowiemy się, że:
- podstawą zdrowia oraz właściwej terapii jest m.in. harmonizowanie przepływów energii w narządach i całym organizmie
- człowiek postrzegany jest jako całość psycho-fizyczna w stałej relacji ze środowiskiem
Medycyna chińska nie zajmuje się "jednostkami chorobowymi chorych narządów" lecz poszukuje faktycznych przyczyn - nieraz bardzo odległych w czasie, natomiast ich aktualne objawy często (choć niesłusznie) bywają określane przez nas mianem choroby.
W medycynie chińskiej, niezwykle istotną rolę odgrywa szczegółowa diagnostyka i wywiad z pacjentem.
Medycy pytają o takie rzeczy, jak: sen, przemiana materii, pocenie się, ogólny nastrój, czynniki wpływające na stres, prowadzona dieta, czy popęd płciowy. Lekarz najpierw prowadzi z pacjentem rozmowę, na podstawie której wyciąga wnioski na temat podłoża choroby oraz jej symptomów, uważnie słucha ponieważ ważny jest dla niego każdy szczegół, odgłosy wydawane przez ciało oraz ton i tembr głosu dokładnie obserwuje ciało które przemawia oznakami fizycznych urazów oraz niedoskonałościami i barwą skóry.
Ostatecznej diagnozy zaburzeń zdrowotnych, lekarz chiński dokonuje przy użyciu swoistych technik:
- badania pulsu – wyczuwa na przegubach dłoni 12 różnych pulsów , z których każdy odpowia da za stan odpowiedniego organu oraz jakość przepływającej energii. Ważne czynniki to: długość pulsu, jego głębokość, siła, prędkość oraz jakość.
Lekarze chińscy potrafią wyróżnić ponad 32 cechy pulsu, co pomaga im bezbłędnie diagnozować nawet najcięższe przypadki.
Jest to niezwykle precyzyjna metoda, tak że mogą być wyłapane nawet najdrobniejsze symptomy rozwijającej się choroby. Analiza pulsu pozwala precyzyjnie określić nie tylko aktualny stan pacjenta, ale nawet przebyte wiele lat wstecz choroby.
- badania wyglądu języka który jest doskonałym wskaźnikiem stanu zdrowia, biorą pod uwagę jego kształt, kolor, wilgotność i inne charakterystyczne znaki – widoczne na jego powłoce. Oto, co lekarz tybetański może wyczytać z języka:
1. Nasada, część centralna – wskazuje na pracę jelita cienkiego i grubego Blada – jelita nadpobudliwe; czerwona popękana – biegunki, bóle brzucha.
2. Nasada, części boczne – świadczy o pracy nerek. Blada – zapalenie dróg moczowych; czerwona – skąpomocz.
3. Środek powierzchni języka – świadczy o funkcjonowaniu żołądka. Blady – niestrawność; czerwony – nadkwasota.
4. Boki środkowej części – odpowiedzialne za pracę śledziony. Blade – słaby apetyt; czerwone, popękane, suche – zakwasy w organizmie (mogą być powodem bólu mięśni).
5. Brzeg po stronie prawej – wskazuje na stan pęcherzyka żółciowego. Blady – stan zapalny pęcherzyka żółciowego; czerwony, popękany – może świadczyć o kamieniach w pęcherzyku.
6. Brzeg po stronie lewej – odzwierciedla stan wątroby. Blady – niedostateczna produkcja bilirubiny, składnika żółci; czerwony – zbyt wolny metabolizm.
7. Pole tuż przy koniuszku – świadczy o stanie płuc. Blade – mokry kaszel, niewydolność oddechu; czerwone – suchy kaszel.
8. Koniuszek języka – wskazuje na stan serca. Blady – osłabienie; czerwony – przyspieszona akcja serca, kołatanie.
- badania (oglądu) moczu i kału,
- badania stanu oczu, a także jakości spojrzenia
- badania uszu i gardła
- badania dotykiem części ciała
- wąchanie – istotna jest np. woń ciała
- poddaje wnikliwej analizie ogólno-fizyczny i mentalny stan pacjenta – w chwili bieżącej i w przeszłości.
Na diagnozę i przyjęte metody terapii wpływają także płeć, dokładny wiek pacjenta, budowa ciała, aktualna pora roku, otoczenie
i środowisko w którym pacjent żyje.
Innymi słowy, lekarz postrzega stan zdrowia pacjenta w sposób całościowy. Jest to właśnie istota tzw. podejścia holistycznego
do pacjenta i jego choroby.
Podstawą terapii są:
receptury ziołowe, odpowiedni sposób przygotowywania pożywienia i dieta (stosowna dla danej osoby, pogody i pory roku), akupunktura oraz różne techniki masażu.
Bardzo ważny jest też ruch - stąd taka popularność ćwiczeń Tai-chi i Qi-gong
Dobry lekarz podczas diagnozy zawsze zwraca uwagę na porę dnia i roku i w zależności do tego dobiera właściwą metodę terapii.
TMC nie jest cudownym remedium na wszystkie choroby.
Jednak stosowana fachowo i całościowo może w wielu przypadkach być znacznie skuteczniejsza niż medycyna zachodnia. Tak jest m.in. w przypadku leczenia:
- cukrzycy dziecięcej,
- uszkodzeń łękotki (zamiast zabiegów operacyjnych),
- zespołu bolesnego barku (niejednokrotnie wystarcza jednorazowe nakłucie jednego punktu!),
- cyst na jajnikach i mięśniaków macicy (o średnicy nawet do 8 cm) ! -
UWAGA: zamiast operacji zazwyczaj okaleczających kobietę, można w wielu przypadkach skutecznie wyleczyć je ziołami chińskimi, dietą i akupunkturą (oczywiście przy cytologicznym wykluczeniu zmian nowotworowych).
W wielu innych przypadkach medycyna zachodnia bywa skuteczniejsza lub wręcz niezastąpiona, choć i wtedy może posiłkować się wybranymi metodami TMC. Zresztą już teraz medycyna zachodnia korzysta w znacznym stopniu (choć często nieuświadomionym) z ziół chińskich - współczesna naukowa biochemia i farmakologia opiera się na nich już w ok. 60%, a na ziołach zachodnich zaledwie w ok. 25%.
Zastosowanie tradycyjnych leków chińskich w światowej medycynie rośnie coraz bardziej.
Nie bez znaczenia są również znacznie niższe koszty diagnozowania w TMC, oraz rozległa wiedza z dietetyki, która jest integralną częścią tej medycyny. Zalecenia TMC zarówno w zakresie profilaktyki jak i dietetyki są bardzo skuteczną obroną przed chorobami. Dietetyka może być także ważnym elementem terapii - pożywienie odpowiednio dobrane i przyrządzane zgodnie z zasadami TMC traktowane bywa w wielu przypadkach jako lekarstwo na równi z ziołami.
Należy dążyć do tego, by leczenie metodami TMC było na równi z medycyną zachodnią refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Pacjent powinien mieć możliwość swobodnego wyboru metody leczenia. Wskazane jest, by w Polsce były oficjalnie dostępne wszystkie zioła chińskie i tradycyjne leki chińskie dopuszczone do obrotu w innych krajach Unii Europejskiej - znacznie ułatwi to pacjentom leczenie metodami TMC oraz obniży cenę leków.
Najgorszą rzeczą byłoby przeciwstawianie sobie medycyny zachodniej i TMC.
Idealnym rozwiązaniem z punktu widzenia pacjenta byłaby pełna współpraca oparta na obopólnym zrozumieniu i szacunku pomiędzy lekarzami medycyny zachodniej i terapeutami/lekarzami tradycyjnej medycyny chińskiej. Wymagałoby to jednak otwarcia się na nową (choć historycznie rzecz biorąc znacznie starszą) wiedzę przede wszystkim środowiska lekarzy medycyny zachodniej. Byłoby to tym bardziej wskazane, że protoplastą europejskich badań nad TMC był polski misjonarz i uczony Michał Piotr Boym, który przed ponad 350 laty przełożył z chińskiego jej podstawowe dzieła.
Taką możliwość dałyby ogólne wykłady na temat TMC prowadzone na akademiach medycznych w ramach normalnego kursu medycyny zachodniej, jak również uznanie udziału w szkoleniach i wykładach poświęconych TMC za podnoszenie kwalifikacji zawodowych lekarzy (punkty).
Zrozumienie podstaw medycyny zachodniej ze strony absolwentów kursów TMC zapewniałby kurs wstępny - stopnia I.
W przypadku obustronnej współpracy stopniowo powstałaby nowa medycyna komplementarna, traktująca pacjenta holistycznie (jak np. ma to miejsce w TMC) oraz wykorzystująca najlepsze tradycje medyczne wypracowane przez wieki w różnych kręgach kulturowych.
Korzyść z tego odnieślibyśmy wszyscy - bo na przestrzeni życia każdy kiedyś choruje...
