Powstające codziennie nowe programy komputerowe, aplikacje, systemy etc, wyrażając się kolokwialnie, mają ułatwiać nam życie. Mimo, że obecnie nikt nie jest w stanie zliczyć wszystkich powstałych programów, każdy zna ich ceny. Czy jest to zwykły edytor tekstu, czy program zarządzający wielkimi przedsiębiorstwami cena ich jest zawsze taka sama - za wysoka. Szukając alternatywy zakupu legalnego oprogramowania znajdujemy w Internecie miliony stron oferujących nam darmowe wersje tych cudów techniki. Nie zważając na prawa ich użytkowania cieszymy się funkcjonalnością rozwiązań, wykorzystując je na wielu płaszczyznach: prywatnej, rozrywkowej, naukowej jak i niestety służbowej. Musimy jednak wiedzieć, że konsekwencje wykorzystywania pirackiego oprogramowania są bardzo poważne.
Odpowiedzialność pracodawcy
Naruszenie praw autorskich do wykorzystywania oprogramowania przez pracodawcę związana jest z odpowiedzialnością karną i cywilną. W zależności od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej, do odpowiedzialności mogą zostać pociągnięte osoby na różnych stanowiskach (właściciel, zarząd, dyrektor jednostki oraz także pracownicy działu IT). W przypadku udowodnienia naruszenia wykorzystywania praw autorskich oprogramowania, kodeks karny przewiduje karę grzywny, ograniczenia lub pozbawienia wolności, jak również zajęcia narzędzi przestępstwa, którymi stają się komputery czy firmowe serwery.
Dodatkowo przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność z tytułu odszkodowania za naruszenie praw autorskich do wykorzystywania oprogramowania, które może wynosi dwukrotność wartości oprogramowania lub też wartość naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych.
Odpowiedzialność pracownika
Wprawdzie relacja pracownika z pracodawcą jest uregulowana przez kodeks pracy, który jasno wyraża się o sytuacjach wyrządzenia szkody na osobach trzecich podczas wykonywania obowiązków pracowniczych, to pracodawca może pociągnąć pracownika do odpowiedzialności materialnej i dyscyplinarnej! Odpowiedzialność materialna pracownika ogranicza się do trzykrotności wynagrodzenia, jednak w przypadkach kiedy szkoda przez pracownika została wyrządzona umyślnie, jest on zobowiązany do poniesienia pełnych kosztów. (Zainteresowanych stanowiskiem Sądu Najwyższego w tej sprawie odsyłam do zapoznania się z wyrokiem z 16.11.2004 r., I PK 36/04.)
Doskonałym obrazem powagi sytuacji jest powstała reklama.
Sposób na problem
Kierując się doświadczeniami innych, każdy z pracodawców powinien zwrócić szczególną uwagę na podobne sytuacje w swojej firmie. Unikając szeregu negatywnych konsekwencji bezprawnego wykorzystywania nielegalnego oprogramowania, każda z firm powinna posiadać ustaloną politykę bezpieczeństwa. Wdrażanie systemów zabezpieczeń w tej kwestii ma na celu wyeliminowanie podobnych sytuacji. Dzięki okresowym audytom legalności oprogramowania można uniknąć nieprzyjemnych kontroli. Obecnie na rynku funkcjonuje wiele zewnętrznych firm, które świadczą takie usługi. Audyt bezpieczeństwa stanowi cały zespół procesów zmierzających do osiągnięcia i utrzymania w firmie ustalonej polityki prywatności. Dzięki niemu poziom poufności, integralności, dostępności, rozliczalności, autentyczności i niezawodności w przedsiębiorstwie lub instytucji jest zawsze taki sam. Dzięki audytom, ciągle narażona na ataki, infrastruktura informatyczna jest w pełni zabezpieczana. W dzisiejszych czasach, kiedy to konkurencja walczy o każdego klienta mamy pewność, że dynamiczny rozwój naszej firmy nie zostanie przerwany przez wyciek wrażliwych informacji.
