W naszych warunkach przyjmuje się, że budynek energooszczędny to budynek, którego wartość wskaźnika sezonowego zapotrzebowania na energię na cele grzewcze [E] jest niższa niż 70 kWh/m2 na rok. Dla porównania obiekty budowlane wznoszone w Polsce według aktualnych przepisów prawa budowlanego uzyskują wskaźnik na poziomie 90-140 kWh/m2/rok.
Budynki energooszczędne można klasyfikować określając wartości progowe zużycia energii na metr kwadratowy powierzchni mieszkalnej. Na podstawie tej klasyfikacji możemy wyróżnić:
- Domy energooszczędne 7 litrowe (zapotrzebowanie na energię cieplną wynosi około 70 kWh/m2, czyli w przybliżeniu 7 dm3 oleju na metr kwadratowy ogrzewanej powierzchni rocznie).
- Budynki energooszczędne 4 litrowe (zapotrzebowanie wynosi mniej więcej 40 kWh/m2. Koszt takiego obiektu jest o około 12% wyższy od domu realizowanego na podstawie aktualnych przepisów w Polsce, a więc zużywającego na ogrzewanie około 120 kWh/m2 powierzchni ogrzewanej energii. Te inwestycje są wspierane programami dofinansowania Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w kwocie 30 tysięcy złotych (budynki NF40).
- Domy o standardzie pasywnym (w takim domu zapotrzebowanie na energię cieplną wynosi poniżej 15 kWh/m2, a więc 1,5 dm3 oleju, inaczej 1,5 m3 gazu na m2 w skali roku.) Tego typu realizacje są wspierane programami dofinansowania NFOŚiGW w kwocie 50 000 złotych (budynki NF15).
- Domy zeroenergetyczne i plusenergetyczne (to domy w których zapotrzebowanie energetyczne jest pokrywane energią wytworzoną z OZE (odnawialnych źródeł energii) w domu bądź jego najbliższym sąsiedztwie).
Funkcjonuje także inne uszeregowanie dla tego wariantu budownictwa - budynki niskoenergochłonne - według niektórych autorów są to budynki, w których energia skumulowana w całym cyklu „życia” obiektu jest stosunkowo mała. Metoda ta ocenia ilość energii skumulowaną w wytworzenie materiałów budowlanych, transport i procesy budowlane.
Energooszczędność można zapewnić stosunkowo prostymi metodami projektowymi - przez odpowiednio ukształtowaną formę budynku, wykorzystanie lokalnych uwarunkowań, „pasywny” układ pomieszczeń lub odpowiednie rozmieszczenie okien. Ponieważ w standardowych domach (120 kWh/m2/rok) około 25-30% energii termicznej „uchodzi” wraz z wentylacją, korzystne efekty zapewnia stosowanie mechanicznej wentylacji nawiewno-wywiewnej z odzyskiem (rekuperacją, czyli zastosowaniem wymiennika cieplnego).