Ciekawostki związane ze świętem Lajkonika
Strój lajkonika zaprojektował Stanisław Wyspiański w 1904 roku. Natomiast projekty strojów świty Konika Zwierzynieckiego sporządziła Krystyna Zachwatowicz. Oryginał stroju Lajkonika przechowywany jest w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa. Podczas parady podziwiamy jedynie jego wierną kopię. Strój lajkonika waży ponad 30 kg!!!
Do najważniejszych zadań harcującego lajkonika należą: taniec przy dźwiękach kapeli, rzucanie dzieciom cukierków, odwiedziny w okolicznych barach i sklepach, zbieranie datków i uderzanie buławą „na szczęście” każdego napotkanego przechodnia.
Lajkonikowi podczas parady towarzyszy chorąży, orszak włóczków zbrojnych w buńczuki i hałaśliwa kapela Mlaskotów, grająca na flecie, trąbce, klarnecie, akordeonie, bębnie, skrzypcach i basie.
Główna melodia grana przez Mlaskotów utrzymana jest w rytmie marsza; jest śpiewana do słów wiersza Ewy Szelburg-Zarębiny:
Ten lajkonik, nasz lajkonik
po Krakowie zawsze goni
Lajkoniku laj laj
poprzez cały kraj
Podczas pochodu lajkonik trzy razy wykonuje tradycyjny taniec z chorągwią. Gdy chorąży z orszaku zatacza koła sztandarem, lajkonik próbuje uderzyć buławą w widniejącego na chorągwi orła.
W rolę lajkonika od 1988 roku wciela się ta sama osoba Zbigniew Glonek, pracownik Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Krakowie.
Legenda o włóczkach – krakowskich flisakach – to nie jedyne wyjaśnienie tradycji lajkonika. Uznaje się, że zwyczaj może mieć swój początek w słowiańskich wierzeniach w to, że konik chodzący po polu gwarantuje magiczny wzrost plonów.