Walkę z chwastami należy rozpocząć jak najwcześniej, nie dopuszczając do swobodnego ich rozprzestrzeniania. Absolutnym priorytetem w czasie pielęgnacji ogrodu jest zniszczenie chwastów zanim zakwitną i wydadzą nasiona.
Podstawowych metod zwalczania chwastów jest kilka. Do tego dochodzi profilaktyka, która w znacznym stopniu może ograniczyć występowanie chwastów. Wybór konkretnej metody zwalczania chwastów jest uwarunkowany wieloma czynnikami, które powinniśmy rozważyć przed podjęciem decyzji.
1/ Kryterium finansowe, czy w naszej ocenie zabieg jest uzasadniony ekonomicznie, czy będziemy wykonywać go własnymi środkami, czy wynajmiemy firmę świadczącą usługi ogrodnicze
2/ Kryterium botaniczne, jakie gatunki chwastów chcemy zwalczyć i wśród jakich roślin ozdobnych one występują
3/ Kryterium ekologiczne, czy wykonanie zabiegu nie będzie przyczyną zatruć ludzi, pszczół i innych zwierząt
4/ Kryterium czasowe, jak szybko chcemy osiągnąć pożądany efekt
5/ Kryterium pracochłonności, czy mamy dostateczne siły aby wykonać odpowiedni zabieg w odpowiednim czasie i inne.
Metody mechaniczne.
Polegają na użyciu wszelkich narzędzi wzruszających glebę w celu podcięcia chwastów a następnie w miarę możliwości ich usunięciu z uprawy.
1/ Chwasty roczne w fazie siewki wystarczy podciąć za pomocą gracy, motyki, opielacza itp. Chwasty starsze należy usunąć, gdyż nawet po wyrwaniu mogą jeszcze zdążyć wysiać dojrzałe nasiona.
2/ Chwasty trwałe należy wykopywać, starając się wydobyć możliwie duże fragmenty systemu korzeniowego. Używamy do tego np. wideł amerykańskich lub specjalnych narzędzi do usuwania chwastów trwałych np. z trawników.
Metody chemiczne.
Przy użyciu środków chemicznych zwanych herbicydami. Herbicydy dzielimy na doglebowe przedsiewne i pogłówne. Można też podzielić ja na selektywne, tj. zwalczające określone grupy roślin bez niszczenia rośliny uprawnej i totalne, zwalczające wszystkie rośliny. Herbicydy totalne mają zastosowanie przed założeniem uprawy lub trawnika.
Stosując herbicydy musimy zwrócić uwagę, aby:
1/ dobrać odpowiedni środek do gatunku zwalczanych chwastów i rodzaju uprawy
2/ temperatura powietrza w czasie oprysku powinna przekraczać 10 stopni Celsjusza
3/ pogoda powinna być bezwietrzna
4/ odpowiednio dobrać stężenie cieczy
Herbicydy stosujemy zwykle w formie oprysku lub przez tak zwane mazakowanie pojedynczych egzemplarzy chwastów
Odpowiedni dobór preparatu należ oprzeć na aktualnym Programie Ochrony Roślin Ozdobnych.
Ściółkowanie.
Polega na wykładaniu w uprawach roślin ozdobnych odpowiednich materiałów, które tłumią wzrost chwastów ale nie przeszkadzają w wegetacji innych roślin. Stosujemy ściółki organiczne, nieorganiczne oraz szczególnie skuteczne, połączenie obu rodzajów.
Ściółki organiczne to przede wszystkim przekompostowana kora drzew iglastych, zrębki drewniane (czasem barwione), trociny, słoma, skoszona trawa itp.
Do ściółkowania materiałem nieorganicznym najbardziej nadają się włókniny i żwir.
Zwłaszcza włókniny stały się prawdziwym hitem ostatnich lat w uprawie roślin ozdobnych. Wynika to z kilku powodów. Są one przepuszczalne dla wody opadowej i pary wodnej, całkowicie uniemożliwiają wzrost chwastów, właściwie dobrane są okryciem trwałym, łatwym do zamaskowania pod warstwą kory czy żwiru i biorąc pod uwagę wymienione korzyści to stosunkowo tanim. Przy zakupie włókniny musimy zwrócić uwagę na jej gramaturę, wybierając tę do ściółkowania przeciw chwastom a nie np. do okrywania roślin na zimę.
Rośliny okrywowe.
Są to mniej lub bardziej dekoracyjne rośliny o rozłożystym i mocno ulistnionym pokroju, których gęstwina jest dostatecznie zwarta, aby zahamować wzrost chwastów.
Gatunków roślin okrywowych jest stosunkowo dużo. Pozwala to dobrać odpowiedni gatunek do prawie każdego stanowiska. Do najbardziej popularnych roślin okrywowych należą: barwinek większy, bergenia sercolistna, irga Dammera, runianka japońska, bodziszki, bluszcz pospolity, jałowiec pospolity w odmianach i wiele innych.
Metody alternatywne.
To przede wszystkim metody termiczne, gdzie chwasty niszczy się za pomocą płomienia lub pary wodnej. Praktyczne zastosowanie w Polsce, w terenach zieleni jest mi nieznane.
Profilaktyka.
Jest to szereg czynności i zabiegów, które możemy wykonać aby nie dopuścić do pojawienia się nadmiaru chwastów w naszych uprawach. Mam na myśli między innymi zwalczanie chwastów na ugorach i terenach sąsiadujących z naszymi uprawami, stosowanie czystego materiału siewnego, wolnych od nasion chwastów podłoży organicznych, terminowe wykonywanie nawożenia, nawadniania i oprysków roślin ozdobnych w celu poprawy ich kondycji i zwiększenia konkurencyjności w stosunku do chwastów. Na trawnikach należy także pilnować właściwej wysokości i częstotliwości koszenia oraz uregulować stosunki powietrzo-wodne poprzez wertykulację, aerację i piaskowanie.
Ogólnych informacji na temat chwatów i ich szkodliwości szukaj w części pierwszej artykułu.
