Dlaczego typ materiału jest ważny?
Choć różnice składu poszczególnych stopów stalowych często nie są dramatyczne, w bardzo wyraźny sposób przekładają się na właściwości poszczególnych tworzyw. Stal jakościowa jest wytapiana z myślą o bardzo konkretnych zastosowaniach, a to oznacza, że dodaje się w czasie jej produkcji odpowiednie ilości dodatków. Inny skład będzie miała stal nierdzewna, stal konstrukcyjna, narzędziowa, trudnościeralna i tak dalej. Skład surowcowy, a także dokładna procedura obróbki pozwalają na wypracowanie odmiennej budowy na poziomie sieci atomowej, a to przekłada się na takie własności jak kowalność, udarność, odporność na rozciąganie albo wrażliwość na czynniki korodujące.
Sam typ to za mało – konieczne jest zachowanie stałej jakości
Oczywiście wybór typu stali jest w każdym przypadku pierwszym zadaniem, które trzeba wykonać, planując konkretne zastosowania. Nie można przy tym jednak tracić z oczu kwestii powtarzalnej, stałej i wysokiej jakości.
Jako przykład niech posłużą tu blachy abrazo ze stali trudnościeralnej. Wykonuje się z nich czerpaki, systemy transportowe, sita do kruszyw, koła zębate czy ostrza zgarniarek – można sobie łatwo wyobrazić scenariusz, w którym wykorzystuje się podzespoły wykonane z arkusza, który miał słabe punkty. Uszkodzenie tylko jednego zęba na kole albo pozornie niewielkie pęknięcie sita może spowodować niewyobrażalnie kosztowny przestój, nie mówiąc o ryzyku uszkodzenia całych maszyn.
Paradoksalnie w takiej sytuacji lepszym rozwiązaniem jest wykorzystanie tańszej i nieco niższej jakości stali – być może zmniejszy się żywotność elementów, ale to można wyrównać zwiększeniem częstotliwości przeglądu. Jeśli jakość nie będzie stała, to awarie będą częste i praktycznie niemożliwe do przewidzenia, co utrudni planowanie pracy i zwiększy koszty. Jeśli tak, to tylko zakup najlepszej stali pozwoli przygotować takie narzędzia, które wytrzymają próbę czasu i długą eksploatację w trudnych warunkach – finalnie będzie to opłacalne rozwiązanie.
Krótka ławka dostawców
Technologie obróbki podstawowych typów stali są relatywnie proste, więc jeśli chodzi o najczęściej wykorzystywaną stal konstrukcyjną czy kwasoodporną, stosunkowo łatwo jest znaleźć dobrych dostawców. Jednak w przypadku stali produkowanych w bardzo szczególnych warunkach, wymagających maksymalnej precyzji i jeszcze ściślejszej kontroli jakości, okazuje się, że konkurencja na rynku jest znacznie mniejsza. Po prostu większość wytwórców nie jest w stanie dostarczyć na rynek materiału o właściwej charakterystyce – i to bez względu na ceny.
Takich, którzy są w stanie zrobić to, utrzymując własne koszty na akceptowalnym poziomie, jest jeszcze mniej. Nałożywszy na to fakt, że ceny produkcji stali rosną w olbrzymim tempie, ponieważ jest to w każdym przypadku proces energochłonny, a zapotrzebowanie nie spada, znalezienie dobrej jakościowo stali w cenie, jaką klienci są w stanie zapłacić, staje się sporym wyzwaniem.
Na tym rynku utrzymuje się jeszcze jednak sporo firm – głównie tych, które stosunkowo wcześnie skupiły się na zapewnieniu przede wszystkim wysokiej powtarzalności i maksymalnej jakości, nawet jeśli oznaczało to wzrost cen powyżej średniego poziomu na rynku.