Został powołany, w celu ochrony unikatowych podmokłych terenów, rozległych pastwisk i łąk, które stanowiąc jedną z najważniejszych ostoi ptaków wodnych i błotnych jakie znajdują się w Polsce.Wyjątkowych faktem, jest to, że Park stworzony został, by zadbać, ratować tereny, które człowiek bardzo przekształcił i nie mają one nic wspólnego z naturalnym krajobrazem.
Obejmuje on bowiem rozlewiska Warty znajdujące się w pobliżu jej ujścia od Odry oraz dolny bieg rzeki Postomii, zmeliorowane jeszcze w XVIII w. Wcześniej Warta uchodziła do Odry wieloma ramionami (deltą). Melioracja poskutkowała wyprostowaniem głównego nurtu rzeki i skierowaniem go nowym kanałem. Wykarczowano lasy, a bagienne nieużytki zostały zamienione w łąki i pastwiska, usypano również wały przeciwpowodziowe. Wówczas południowa część doliny zaczęła pełnić również rolę zbiornika retencyjnego (Kostrzyński Zbiornik Retencyjny), który zalewają wody Warty i Odry.
Według ornitologów występuje tu 260 gatunków ptaków, z czego aż 170 odbywa na terenie parku swoje lęgi, a poza sezonem lęgowym (w miesiącach letnich) wiele gatunków wodnych, takich jak: łabędzie nieme, gęsi gęgawy, kaczki, tyski i żurawie pierzy się na tym terenie. Żurawie przez kilka tygodni są pozbawione wszystkich lotek i na czas niezdolności do lotu muszą mieć bezpieczne schronienie. W czasie jesiennych wędrówek zatrzymują się tu arktyczne gęsi, w stadach, które liczą ok. 80 tys. osobników, a czasem ich liczba dochodzi nawet do 200 tys.
Park, to również ważne zimowisko dla ptaków, np. łabędzi krzykliwych i niemych, gęsi, kaczek i bielików. Ostatnimi laty na skutek zmniejszenia się pogłowia bydła w okolicy, część pastwisk zaczęła zarastać. By zapobiec zmniejszaniu się liczba ptaków przebywających na terenie parku, trzeba powstrzymać ten naturalny proces przez wykaszanie zarastających łąk. Rosnące tu rośliny, przystosowane są do długotrwałych zalewów, które trwają przez kilka miesięcy w roku. W miejscach rzadziej zalewanych występują łąki, zarośla i podmokle lasy, czyli tęgi.
Przyrodnicze, krajobrazowe i kulturowe walory Parku Narodowego Ujście Warty sprawiają, że jest to doskonałe miejsce do uprawiania różnych form ekoturystyki. Jest to miejsce szczególnie chętnie odwiedzane przez obserwatorów ptaków i innych miłośników przyrody. Natężenie ruchu turystycznego na tym terenie jest stosunkowo niewielkie, dlatego też przyciąga on również amatorów rozległych przestrzeni, ciszy i spokoju.