W latach 50 i 60 XX w. między ówczesnymi największymi mocarstwami na świecie czyli Stanami Zjednoczonymi i Związkiem Radzieckim trwał wyścig kosmiczny. Pierwszym punktem tego wyścigu było wysłanie pierwszego astronauty. Jak się potem okazało to właśnie ZSRR wygrało pierwszy etap tych zmagań i to właśnie Jurij Gagarin został pierwszym astronautą, który znalazł się w przestrzeni międzyplanetarnej.
Jego lot odbył się 12 kwietnia 1961 (miesiąc później amerykański astronauta Alan Shepard powtórzył ten wyczyn w statku Freedom 7) w statku kosmicznym Wostok. Jego lot po orbicie satelitarnej Ziemi trwał 1 godzinę 48 minut. Tyle właśnie czasu potrzebował na jednokrotne okrążenie Ziemi.
Misja Jurija Gagarina do ostatniego momentu była utajniona w obawie przed niepowodzeniem. Start statku kosmicznego Wostok z pierwszym astronautą nastąpił o godzinie 6:07 czasu GMT, natomiast informacja o starcie została przekazana dopiero o godzinie 7:00 w Radiu Moskwa. Dopiero od tego momentu informacje o locie oraz przygotowaniach do niego były stopniowo ujawniane oraz podawane do publicznej wiadomości. Gagarin wylądował cały i zdrowy o godzinie 7:55 i z miejsca stał się bohaterem narodowym Związku Radzieckiego, ale również jedną z najbardziej znanych postaci na Ziemi.
Nie długo po lądowaniu sukces lotu i sam Gagarin zostali wykorzystani w celach propagandowych. Pierwszy astronauta był wielokrotnie odznaczony zarówno w Związku Radzieckim jak i poza jego granicami stając się "najlepszym towarem eksportowym Związku Radzieckiego"
Niestety jednak historia pierwszego astronauty skończyła się tragicznie. Zginął on 27 marca 1968 wraz ze swoim instruktorem podczas lotu treningowego MIG-em 15 w okolicach miasta Kirżacz.
Same okoliczności lotu pozostały utajnione i wstępny raport po katastrofie wskazywał na błąd wieży kontrolnej oraz instruktora, lecz wiele lat później pojawiła się również ocena, w której podano, że sprawcą katastrofy była właśnie Jurij Gagarin.
Jednak nawet po śmierci pozostał on pierwszym astronautą, a jego nazwisko zakorzeniło się również w kulturze zachodniej, stając się niemalże postacią kultową.
