Temat na czasie- kotły kondensacyjne.

Cechą charakterystyczną kotłów kondensacyjnych i ich podstawową, ale nie jedyną, zaletą  jest mniejsze zużycie gazu, bo ze spalin odbieramy więcej ciepła, niż jest to możliwe przy kotle tradycyjnym.

Do wyboru mamy zarówno  kotły kondensacyjne gazowe, jak i olejowe. Jednak popularniejsze są  kotły gazowe. Głównie ze względu na większą sprawność i niższe koszty eksploatacyjne.
Przy spalaniu oleju z wykorzystaniem techniki kondensacyjnej  należy  oczekiwać mniejszych wartości sprawności w porównaniu z gazem. Sprawność kotłów kondensacyjnych opalanych olejem opałowym jest około 8% większa od sprawności nowoczesnych olejowych kotłów niekondensacyjnych.

Jak to się dzieje, że o kotłach kondensacyjnych mówi się, że mają ponad 100% sprawności?
Żeby to wyjaśnić trzeba zacząć od przybliżenia dwóch podstawowych pojęć związanych z kondensacją.  Podczas pracy kotła kondensacyjnego oprócz mniejszych strat uzyskujemy również, jak sama nazwa sugeruje, efekt kondensacji pary wodnej zawartej w spalinach. Ciepło uzyskane w wyniku reakcji spalania opału nazywamy „ciepłem jawnym”. Istnieje też „ciepło utajone”, które w tradycyjnych kotłach jest „tracone” i w postaci pary wodnej razem ze spalinami odprowadzane jest do atmosfery. W kotłach kondensacyjnych „ciepło utajone” jest odzyskiwane w procesie schładzania pary wodnej ze spalin. I stąd właśnie na „nadwyżka” sprawności.
W kotle kondensacyjnym wymiennik jest tak rozbudowany, aby temperaturę spalin mógł sprowadzić poniżej tzw. punktu rosy i tym sposobem spowodować wykroplenie się  pary wodnej. Wtedy właśnie następuje odebranie dodatkowego ciepła, które ze zwykłych kotłów uchodzi bezpowrotnie razem ze spalinami.
O ilości uzyskanego dodatkowo ciepła w kotle kondensacyjnym decyduje temperatura, wody powracającej  z instalacji.  Im temperatura powrotu jest niższa, tym stopień kondensacji jest wyższy.  Rośnie jednocześnie ogólna sprawność takiego kotła.
O sprawności kotła w danej chwili zależy zarówno od  stopnia  wykorzystania zarówno ciepła jawnego, jak i utajonego. Ilość odzyskanego ciepła utajonego zależy nie tylko od temperatury powrotu wody , ale jest też  ściśle uzależniona od temperatury spalin. Im wyższa temperatura spalin, tym mniej intensywny jest proces kondensacji.
Kupując kocioł kondensacyjny trzeba się upewnić dla jakiej temperatury powracającej wody podana jest sprawność urządzenia, bowiem sprawności kotłów kondensacyjnych mierzone przy różnych parametrach nie dają się ze sobą porównywać.

Kwestia instalacji c.o.
Do niedawna jeszcze popularne było przekonanie, że kotły kondensacyjne nadają się jedynie do podłogowej instalacji centralnego ogrzewania. Faktem jest, że urządzenia kondensacyjne rekomendowane są do instalacji niskotemperaturowych, właśnie ze względu na wymagana odpowiednio niska temperaturę powrotu wody z instalacji. Nie wyklucza to jednak wykorzystania ich do zasilania ciepłem grzejników.
Trzeba tylko pamiętać, że jeżeli obniżymy parametry pracy instalacji centralnego ogrzewania, będziemy musieli więcej wydać na grzejniki, gdyż ich powierzchnia będzie musiała być większa przy niższych parametrach pracy kotła. To szczególna cecha instalacji z kotłem kondensacyjnym. Większe grzejniki są też oczywiście odpowiednio droższe. Czy to się zatem opłaca.?  Jeżeli dobierzemy grzejniki do parametrów 50/30 0C (odpowiedni duże), uzyskamy sprawność średnioroczną kotła na poziomie 108 %. Oszczędność bezsporna. Natomiast jeśli dobierzemy  grzejniki jak do parametrów 70/55 0C ( czyli mniejsze) to sprawność średnioroczna wyniesie ok. 105 %.
Jak widać nie musimy dobierać 2-3 razy większych grzejników, aby uzyskać wymierne korzyści z używania kotła kondensacyjnego, a i tak oszczędności w porównaniu z kotłem tradycyjnym wynoszą ok. 15%.

Proces kondensacji  może zachodzić tylko wówczas, gdy temperatura wody grzewczej płynącej w instalacji c.o. jest niska.  Jeśli woda grzewcza powracająca z instalacji nie będzie odpowiednio ochłodzona, kondensacja może nie zachodzić w ogóle lub zachodzić w bardzo niewielkim stopniu. 
Woda powracająca z instalacji do kotłów gazowych nie powinna mieć więcej niż 40–50°C, ale praca kotła jest naprawdę ekonomiczna, gdy pracuje on w zakresie 30–40°C.
W instalacji z kotłem olejowym temperatura wody powrotnej powinna być o 10°C niższa, czyli wynosić maksimum 30–40°C.

Wiemy już, że główną zaletą kotłów kondensacyjnych jest ich duża sprawność a co za tym idzie mniejsze zużycie paliwa w porównaniu z kotłami tradycyjnymi. Ale nie jest to jedyna ich zaleta.
Kotły kondensacyjne mają zamkniętą komorę spalania, co oznacza że powietrze potrzebne do procesu spalania nie jest pobierane z pomieszczenia, w którym znajduje się kocioł, ale z zewnątrz. Dzięki zamkniętej komorze spalania kocioł kondensacyjny może zostać zamontowany nie w kotłowni, ale w dowolnym pomieszczeniu – kuchni, łazience, przedpokoju. Nie jest potrzebna żadna dodatkowa wentylacja, co pozwala  zaoszczędzić na zużyciu paliwa – nawiewane świeże powietrze zimą trzeba przecież ogrzać. Większe jest także bezpieczeństwo korzystania z  takiego kotła. Przy zamkniętej komorze spalania  spaliny nie cofną się do pomieszczenia. Z zamkniętą komorą spalania wiąże się jeszcze jedna oszczędność – nie trzeba budować komina i robić jego corocznych przeglądów. Z kotła poprowadzone są przewody powietrzno-spalinowe, którymi powietrze świeże doprowadzane jest do kotła, a spaliny są z niego usuwane. (KM)