Wybór jednej lub drugiej opcji wbrew pozorom wcale nie jest prosty i zależy od wielu czynników.
Decydując się na którąś z możliwości musimy rozważyć następujące kwestie:
- ilość dostępnego na urządzenie miejsca,
- ilość i rodzaj punktów czerpalnych ciepłej wody użytkowej,
- ilości mieszkańców oraz ich przyzwyczajeń,
- i, co równie ważne, wielkości budynku i strat ciepła.
Kotły jednofunkcyje
Nazwa tego urządzenia często wprowadza laików w błąd. Sugeruje ona, że tego rodzaju kocioł nie ma możliwości ogrzewania wody użytkowej i służy tylko do centralnego ogrzewania. To prawda, że kocioł realizuje tylko jedną funkcję, podnosi jedynie temperatury wody grzewczej. Ale nie oznacza to, że nie daje nam możliwości uzyskania c.w.u. Nazwa urządzenia wzięła się stąd, że wewnątrz kotła płynie tylko woda grzewcza z instalacji c.o. Ciepła woda użytkowa pozyskiwana jest dzięki współpracy kotła z osobnym pojemnościowym podgrzewaczem. Woda z koła kierowana raz do instalacji c.o., a raz do wężownicy w pojemnościowym podgrzewaczu wody. Tym sposobem ogrzewany jest i dom, i woda użytkowa. Kotły jednofunkcyjne pracują z priorytetem c.w.u., co oznacza, że w momencie, gdy trzeba podgrzać wodę użytkową, zostaje przerwane ogrzewanie pomieszczeń. Dopiero po zakończeniu podgrzewania wody włącza się ponownie obieg centralnego ogrzewania.
Jeśli w układzie kocioł jednofunkcyjny- zasobnik wody zastosujemy odpowiednie wielkości obu urządzeń możemy zapewnić sobie wysoki komfort użytkowania zarówno jeśli chodzi o ogrzewanie i dostęp do ciepłej wody. Stosując odpowiednio duży zasobnik możemy dobrać mniejszy kocioł dostosowany do potrzeb cieplnych budynku. Wprawdzie kocioł o mniejszej mocy będzie pracował dłużej aby podgrzać wodę w zasobniku, ale duży zapas c.w.u. gwarantuje stały do niej dostęp. Niewielki kocioł dobrany by pokryć zapotrzebowanie budynku na ciepło do ogrzewania, będzie pracował sprawniej niż kocioł przewymiarowany, jego cykle pracy będą dłuższe, dzięki czemu ilość załączeń będzie mniejsza, co z kolei wpływa na wydłużenie żywotności kotła.
Wadą takiego rozwiązania jest to, że zajmuje ono więcej miejsca niż urządzenie dwufunkcyjne. Konieczne jest też wykonanie połączenia między kotłem a zasobnikiem.
Kotły dwufunkcyjne
Kocioł dwufunkcyjny, to taki, który wewnątrz swojej obudowy realizuje dwie funkcje - ogrzewanie wody użytkowej i zasilanie instalacji c.o. Posiada on wbudowany, specjalny wymiennik ciepła, w którym na bieżąco podczas poboru woda użytkowa jest podgrzewana przez wodę grzewczą. Kocioł taki spełnia więc rolę przepływowego podgrzewacza ciepłej wody użytkowej. Latem kocioł tylko przygotowuje ciepłą wodę, zimą jego podstawowym zadaniem jest ogrzewanie domu.
Posiadacz kotła dwufunkcyjnego nie potrzebuje do podgrzewania wody użytkowej dodatkowego, stojącego lub wiszącego zasobnika.
Główną zaletą kotłów dwufunkcyjnych są ich małe wymiary, a co za tym idzie mała powierzchnia potrzebna do ich montażu.
Kotły dwufunkcyjne są polecane przede wszystkim w mdomach, w których między urządzeniem grzewczym i najdalej wysuniętym punktem czerpalnym ciepłej wody (np. kranem) jest stosunkowo niewielka odległość.
Na kocioł dwufunkcyjny warto się zdecydować, kiedy:
- w domu jest jedna łazienka (lub dwie, ale jest mało prawdopodobne aby dwie osoby jednocześnie brały kąpiel);
- zamiast wanny są prysznice;
- kocioł zaplanowano w pobliżu łazienki i kuchni, a odległość między punktami poboru wody a kotłem jest nieduża
Zdarzają się kotły dwufunkcyjne, które mają wbudowany niewielki zasobnik c.w.u. (20-50l). Poprawia to komfort korzystania z ciepłej wody.
Nie można zapominać, że w przypadku kotłów dwufunkcyjnych wydajność ciepłej wody użytkowej zależy od ich mocy. Kocioł dwufunkcyjny o mocy 24 kW jest w stanie wyprodukować około 100 litrów ciepłej wody w ciągu 10 minut. Zatem niedogodnością kotłów dwufunkcyjnych jest to, że powinny mieć moc większą, niż wynika to z zapotrzebowania budynku na ciepło. W czasie, kiedy nie pobieramy c.w.u., moc kotła nie jest w pełni wykorzystana, a więc jego sprawność spada. Dodatkowym minusem jest uruchamianie się tych kotłów po każdym odkręceniu kurka z ciepłą wodą. (KM)