Zakładam, że Twoje zainteresowanie tematem bierze się stąd, że stoisz przed podjęciem decyzji jaki serwer powinieneś kupić. Nie czujesz się ekspertem w dziedzinie IT a decyzję musisz podjąć. Postaram się wszystko wytłumaczyć prostymi słowami.
Czym zatem różnią się serwery ?
Zacznę od wyjaśnienia czym serwer różni się od desktopa (czyli „zwykłego” komputera) – ktoś mógłby stwierdzić, że i to komputer i to komputer więc „po co przepłacać” ?
Najważniejsza różnica to fakt, że serwer jest z założenia przeznaczony do pracy ciągłej, z czym wiąże się szereg rozwiązań niespotykanych w desktopach, jak np.:
- Precyzyjnie zaprojektowany system przepływu powietrza wewnątrz obudowy z inteligentnymi wentylatorami, których prędkość zależy od temperatury w serwerze.
- Dobór elementów o najwyższej niezawodności
- O wiele większa wydajność – ten sam komponent (np. procesor czy dysk) musi służyć wielu użytkownikom
- Zabezpieczenia na wypadek awarii
Ponadto w odróżnieniu od zwykłych komputerów, w serwerach ogromny nacisk kładzie się na zarządzanie i monitorowanie pracy serwera. Chodzi o to, aby jak najwcześniej wykryć wszelkie anomalie w pracy serwera i móc zarządzać całym serwerem na odległość. Mniejsze firmy nie mają na stałe zatrudnionych informatyków i opiekę nad serwerami powierzają specjalistycznym firmom. Zarządzalność serwera pozwala na świadczenie usług na odległość, co obniża koszty i zwiększa szybkość reakcji.
Dalsza część artykułu będzie nieco encyklopedyczna – powinieneś rozumieć, co oznaczają poszczególne symbole w opisach serwerów i ogólnie wiedzieć „z czym to się je”.
1. Zacznijmy od tego, co najbardziej rzuca się w oczy gdy patrzymy na serwer – czyli od OBUDOWY.
- Serwery występują w obudowach Tower lub Rack.
- Najtańsze serwery wyglądają jak zwykłe PC-ty.
- Obudowy rackowe pozwalają na zamontowanie serwera w szafie 19”, najczęściej spotykanych w serwerowniach. Ponieważ miejsce w szafach jest coraz droższe, dobrze jest jak serwer zajmuje w szafie jak najmniej miejsca. Wysokość serwerów rackowych podaje się w U (1U to około 4,4 cm). Kiedyś typową wysokością serwera rackowego było 4U. Dzisiaj standardem jest 2U a każdy z producentów ma w ofercie model o wysokości 1U.
- Obudowy serwerowe wyposażone są w zaawansowane systemy chłodzenia – serwer z założenia pracuje bez przerwy stąd bardzo istotne jest utrzymanie wewnątrz właściwej temperatury. Im szybszy serwer tym więcej emituje ciepła – tym bardziej wydajnego chłodzenia wymaga.
2. O szybkości i cenie serwera w dużej mierze decyduje PROCESOR
- Najtańsze serwery mają jeden procesor Intel Pentium znany z komputerów desktopowych.
- Procesory Intel Xeon, zaprojektowane specjalnie do pracy w serwerach są o wiele bardziej wydajne, mają 2, 4, 6 lub 8 rdzeni oraz większą pamięć cache.
- Stały rozwój procesorów zmierza w kierunku dostarczania w tej samej obudowie procesora większej mocy obliczeniowej przy jednoczesnym zmniejszeniu poboru mocy i emisji ciepła.
- Uwaga – nie zawsze większa częstotliwość oznacza większą wydajność. Często procesor z nowej rodziny pomimo mniejszej częstotliwości jest wydajniejszy od procesora starszej generacji, który „ma” więcej GHz.
3. Pamięć RAM
- Generalnie obowiązuje tu zasada: im więcej tym lepiej. Im więcej pamięci w serwerze, tym więcej danych aplikacja może mieć „pod ręką” bez konieczności sięgania po nie na dysk.
- Istotna jest również szybkość pamięci – rozwój technologii zmierza w kierunku zwiększenia szybkości transferu danych pomiędzy procesorami a pamięcią
4. Kolejne elementy, od których zależy szybkość oraz cena serwera to DYSK orazKONTROLER DYSKU
- Dyski twarde różnią się interfejsem oraz szybkością obrotową, od których zależy szybkość dysku oraz pojemnością, która na szybkość dysku nie ma wpływu.
- Dyski stosowane w serwerach mogą mieć:
* interfejs SATA lub SAS
* szybkość obrotową 7.200, 10.000 oraz 15.000 obr/min
* obudowę 2.5” lub 3.5”
- Dostępne są obecnie pojemności dysków od kilkudziesięciu GB do kilku TB – typowa pojemność to kilkaset GB (300-500)
- W najtańszych serwerach dyski są zwykle instalowane wewnątrz. Jednak najczęściej dysk ma postać modułu Hot Plug, który można wymienić bez otwierania obudowy i wyłączania serwera
- Zawrotną karierę robią ostatnio dyski SSD - dyski półprzewodnikowe, nie zawierające żadnych mechanicznych elementów. Są one o wiele szybsze od dysków tradycyjnych. Niestety również o wiele droższe.
- W serwerach najczęściej stosuje się dodatkowe kontrolery dysków, które mają swój specjalizowany procesor i nierzadko bufor pamięci. Takie rozwiązanie zapewnia o wiele większą wydajność serwera.
- Dla zwiększenia szybkości oraz bezpieczeństwa danych stosowane są macierze dyskowe RAID. Idea pracy macierzy polega na tym, że dane są zapisywane/odczytywane na kilku dyskach jednocześnie.
5. ZABEZPIECZENIA, dzięki którym serwer może być zawsze dostępny.
- W serwerach spotkać można różne rozwiązania, których celem jest minimalizacja przestojów.
- Wyłączenie serwera to często wielki problem, bo oznacza przerwę w pracy kilkudziesięciu osób.
- Przykładami tego typu rozwiązań są:
* Podwójne zasilacze – gdy jeden z nich się psuje osoba opiekująca się serwerem dostaje informację o awarii, by wezwać Serwis lub zamówić zasilacz. Wymiana zasilacza odbywa się „na gorąco”, bez wyłączania serwera i przerywania pracy.
* Wentylatory – serwer chłodzony jest przez kilka wentylatorów. Gdy jeden z nich się psuje pozostałe zwiększają obroty, aby utrzymać przepływ powietrza na niezmienionym poziomie. Wymiana takiego wentylatora również nie wymaga wyłączania serwera.
* Dyski twarde – jak wspomniano wcześniej dyski mogą być montowane w postaci wymiennych na gorąco modułów. W połączeniu z macierzą RAID daje to możliwość kontynuowania pracy nawet w przypadku, gdy jeden z dysków się zepsuje. Po wymianie dysku na nowy, jego zawartość zostanie automatycznie odbudowana – po kilku godzinach dane są znowu chronione.
* Pamięci – stosowane w serwerach pamięci na ogół mają układy korekcji błędów,
które pozwalają na wykrycie i naprawienie błędu pojedynczego bitu oraz wykrycie błędu dwóch lub więcej bitów.
Wielcy producenci zwykle segmentują rynek i dla każdego segmentu rynku przygotowują optymalną konfigurację. Serwery budżetowe mają więc wszystkie rozwiązania z wymienionych z niższej półki a serwery dla najbardziej wymagających mają wszystko NAJ. Serwer z najprostszym procesorem ma na ogół również zwykłe dyski a serwer z zaawansowanym procesorem ma zaawansowany sterownik dysków i super szybkie dyski.
Zapewne zadajesz sobie teraz pytanie skąd masz wiedzieć, jaki powinieneś wybrać procesor, dysk itd.
O tym napiszę w kolejnym artykule…
