Martha Graham – taniec i pasja

Martha Graham - amerykańska tancerka i choreograf, jest uważana za jednego z pionierów tańca współczesnego. Jej wpływ na taniec można porównać z wpływem jaki wywarł Igor Stravinski na muzykę, Picasso na sztukę czy Frank Wright na architekturę. Graham odkryła nowy język ruchów i ciała, użyła go do pokazania pasji, szaleństwa oraz ekstazy płynącej z ludzkich doświadczeń.

Jej praca to ponad siedemdziesiąt lat. Szmat czasu. Martha jednak nie marnowała czasu, w swoim życiu otrzymała wiele wyróżnień i laurów, była pierwszym tancerzem, którego uważano za kulturwego ambasadora, jako pierwsza ze społeczności tanecznej otrzymała też najwyższe odznaczenie jakim jest Medal Wolności.

Wszystko zaczęło się w roku 1894, w małym miasteczku w stanie Pensylwania kiedy to 11 maja na świat przyszła pierwsza córka państwa Graham, Martha. Martha często powtarzała usłyszane w dzieciństwie zdanie, które brzmiało „Ruch nigdy nie kłamie”, to krótkie zdanie stało się też dla niej czymś w rodzaju mantry. Nie wiadomo kiedy tak naprawdę Martha zainteresowała się tańcem. Niektóre źródła podają, że gdy Martha miała szesnaście lat zobaczyła plakat z informacjami o pokazie tańca Rutha St. Denisa. Oczywiście poszła na spektakl i tak to się zaczęło... po pokazie wiedziała, co chce w życiu robić.
Gdy Martha zaczynała uczyć się tańca, mówiono jej, że jest już za późno, by zacząć, jednak pomimo wielu niepochlebnych opinii Martha nie poddała i dzięki swojej pracy osiągnęła sukces. Występowała na Brodwayu i była w stanie zarabiać ogromne sumy pieniędzy.
W końcu przyszedł moment w którym Martha zaczęła tworzyć swoje własne kompozycje i spektakle. Niestety pierwsze jej pokazy nie były przyjmowane szczególnie entuzjastycznie, widzowie po prostu nie rozumieli tego co działo się na scenie, obraz który mieli przed sobą całkowicie zburzył ich wyobrażenie o tańcu jaki znali do tej pory. Wśród początkowych kompozycji należy wymienić “Revolt”(1927) ,“Fragments” (1928), “Heretic” oraz “Lamentation”.
W 1936 roku Martha stworzyła niezwykłą pracę nazwaną "Chronicle", która sygnalizowała rozpoczęcie nowej ery w tańcu współczesnym. Kolejne jej kompozycje tylko potwierdziły nadejście nowej ery i zapewniły Marthcie Graham miejsce w historii wśród najwybitniejszych artystów naszych czasów.
Graham tworzyła choreografie niemal do ostatnich dni swojego życia. Zmarła na ostre zapalenie płuc w 1991, miała wtedy aż 96 lat. Jej ciało zostało spalone w krematorium, a prochy zostały rozrzucone nad górami Sangre de Cristo.