Tak niewiele mówi się o FAS pomimo że w Internecie jest ogrom publikacji na ten temat. A może niewiele osób interesuje się tym problemem społecznym jakim jest spożywanie alkoholu przez przyszłe mamy.
Więc zacznijmy od pytania co to jest takiego ten FAS? Z czym to się je? ,, Fetal Alkohol Syndrom” czyli FAS jest to zespół nieprawidłowości stwierdzonych u dzieci matek alkoholiczek. Ciężarna kobieta, która pije naraża swoje nienarodzone dziecko na uszkadzające mózg dziecka działanie alkoholu, substancji bardziej toksycznej, niż jakikolwiek inny narkotyk. Nie istnieje bezpieczna dawka alkoholu. FAS to skutek spustoszenia, jakie czyni alkohol przyjmowany przez ciężarną kobietę w każdym momencie ciąży. Alkohol dociera do płodu przez łożysko, wraz z krwią matki. Potencjalny efekt toksyczny alkoholu jest większy w trzech pierwszych miesiącach ciąży w porównaniu do kolejnych 6 miesięcy. Na działanie alkoholu szczególnie wrażliwy jest rozwijający się mózg dziecka – część neuronów w mózgu dziecka obumiera, część migruje do niewłaściwych obszarów mózgu lub tworzy nieprawidłowe połączenia. Polsce ok. 60% kobiet pije sporadycznie lub często alkohol. Badania przeprowadzone przez Instytut Matki i Dziecka w Warszawie na podstawie analizy moczu kobiet ciężarnych wskazują, że w badanej grupie u 20% kobiet wykryto wskaźniki metabolizmu alkoholu, czyli co piąta kobieta nie zrywa z alkoholem nawet wtedy, gdy wie, że jest w ciąży. Badania statystyczne potwierdzają, że dzieci, u których rozpoznaje się objawy FAS stanowią ok. 1% liczby wszystkich noworodków . Na wystąpienie u dziecka Alkoholowego Zespołu Płodowego ma wpływ wiele czynników, m. in. takie jak częstotliwość i ilość spożywania alkoholu, stadium rozwoju płodu w momencie narażenia na wpływ alkoholu, faza ciąży, w trakcie której kobieta spożywa najwięcej alkoholu, stan odżywienia kobiety w ciąży, przyjmowanie przez nią innego rodzaju środków, psychoaktywnych, czynniki genetyczne oraz ogólny stan zdrowia kobiety w ciąży. Rozpoznanie pełnoobjawowego zespołu FAS spełniać musi następujące kryteria diagnostyczne:
opóźniony wzrost dziecka w okresie płodowym i po urodzeniu, stałe uszkodzenie mózgu, skutkujące zaburzeniami neurologicznymi we wczesnym
oraz późniejszym rozwoju dziecka, charakterystyczne rysy twarzy z małymi, szeroko osadzonymi oczodołami, krótkim nosem, płaską twarzoczaszką, wąską górną wargą i małą szczęką, warunkiem koniecznym dla stwierdzenia FAS jest udokumentowanie faktu
spożywania przez matkę alkoholu w trakcie ciąży.
Wraz ze złym stanem ogólnym noworodka, a potem niemowlęcia opisuje się m.in. częste wady serca, deformacje stawów, opóźnienie rozwoju psychomotorycznego, obecność licznych wad rozwojowych, w tym najczęściej twarzy i układu kostno-stawowego.
Oprócz FAS rozpoznaje się również inne zaburzenia rozwoju dziecka, których wystąpienie jest spowodowane spożywaniem alkoholu przez kobiety w trakcie ciąży. Należą do nich:
Fetal Alcohol Effects FAE – Efekty Działania Alkoholu na Płód. Poalkoholowy Efekt Płodowy. Obejmuje niespecyficzne zaburzenia rozwoju i zachowania,nie zauważamy natomiast u dziecka symptomów w jego wyglądzie zewnętrznym. Alkohol Related Birth Defects ARBD – Poalkoholowy Defekt Urodzeniowy. Do symptomów tego zespołu należą wady serca,
zaburzenia zmysłu wzroku i słuchu, anomalie stawów itp. Alkohol Related Neurodevelopment Disorders ARND – Poalkoholowe Zaburzenia Rozwoju Układu Nerwowego.
Od dwóch lat zaczęłam się interesować tą problematyką jak trafił pod moją opiekę noworodek z w/w diagnozą. Byłam przerażona, bałam się wziąć maluszka na ręce był taki malutki, drobniutki. W karcie informacyjnej znalazły się liczne uszkodzenia i wady. Zaczął się okres wizyt u różnych specjalistów oraz intensywne rehabilitacje, wyjazdy na turnusy rehabilitacyjne. Aby uzyskać widoczne efekty u dzieciątka potrzebna jest długa i często mozolna praca, ale ile jest radości z nowozdobytych umiejętności?
FAS ani innych uszkodzeń alkoholowych nie można wyleczyć.
Można im w 100% zapobiec.
Wystarczy zachować całkowitą abstynencję podczas ciąży.
