Kanały elastyczne izolowane (tzw. fleksy) swą popularność zawdzięczają łatwości montażu oraz niskiej cenie. Do głównych wad tego rozwiązania należą wysokie opory instalacji (spowodowane najczęściej złym i niechlujnym montażem przez niewykwalifikowanych instalatorów) oraz brak możliwości wyczyszczenia kanałów. Zaletą jest bardzo dobre wygłuszenie hałasów w instalacji oraz wspomniana wcześniej łatwość wykonania instalacji za którą idzie niska cena.
Kanały sztywne (tzw. spiro) szeroko stosowane w instalacjach przemysłowych cechują się wysoką wytrzymałością. Instalacja wentylacyjna wykonana ze sztywnych kanałów jest odporna na czynniki mechaniczne. Dodatkową zaletą jest możliwość czyszczenia kanałów, co niestety w praktyce w zastosowaniu domowym często jest niewykonalne. Kolanka, trójniki, małe średnice kanałów, wystające wkręty i często brak możliwości wykonania otworów rewizyjnych w miejscach, w których kanały zostały zabudowane powoduje, że wyczyszczenie takiej instalacji jest bardzo kłopotliwe. Inną wadą jest wysoki koszt wykonania takiej instalacji – materiały są stosunkowo drogie, a kanały należy dodatkowo zaizolować, co bywa pracochłonne.
W praktyce często stosowane są systemy wentylacyjne oparte o dwa powyższe rozwiązania – czyli połączenie kanałów elastycznych ze sztywnymi. Pozwala to wykonać solidną instalację w zachowaniu średniego poziomu cen.
Od kilku lat w budownictwie domowym stosowane są również systemy rozdzielcze wentylacji, w których powietrze transportowane jest kanałami o małych przekrojach wykonanymi z tworzywa sztucznego. Kanały te dzięki małej średnicy i wysokiej wytrzymałości można umieścić w warstwie izolacji stropu lub poprowadzić w miejscach, w których zastosowanie kanałów o większych średnicach nie było dotąd możliwe. Dzięki zewnętrznemu karbowi rury są elastyczne, przez co instalacja jest bardzo prosta. W systemie tym nie występują trójniki oraz kolanka, a gładka powierzchnia wewnętrzna minimalizuje opory instalacji. Ponadto jest to jedyny system wentylacyjny, który można bezproblemowo wyczyścić za pomocą specjalnych przeznaczonych do tego urządzeń. Dzięki temu mamy pewność, że za kilkanaście lat instalacja taka będzie nadal w stu procentach spełniać swoją rolę.
System rozdzielczy składa się z dwóch skrzynek rozdzielczych (po jednej dla nawiewu oraz wyciągu powietrza) podłączonych do rekuperatora (centrali wentylacyjnej). Od skrzynek tych wychodzą kanały wentylacyjne (ich ilość zależy od wydajności rekuperatora), które bezpośrednio połączone są ze skrzynkami rozprężnymi, będącymi zakończeniami wentylacyjnymi w pomieszczeniach – do nich montujemy anemostaty bądź kratki wentylacyjne. Zalecane jest, aby jednym kanałem o średnicy fi75 mm transportować do 30m3/h powietrza, dlatego jeżeli zamierzamy wykonać instalację o maksymalnej wydajności 300m3/h, dobieramy skrzynkę rozdzielczą o dziesięciu króćcach. Analogicznie jeżeli chcemy doprowadzić do pomieszczenia 60m3/h powietrza, stosujemy skrzynkę rozprężną z możliwością połączenia dwóch kanałów. Aby jednak dobrze zaprojektować i zbilansować taki system wentylacyjny, najlepiej zwrócić się do instalatora wykonującego lub oferującego tego typu systemy.
Do tej pory na polskim rynku dostępne były systemy rozdzielcze oparte o kanały z tworzywa o małych przekrojach jedynie zachodnich producentów. Ich popularność jest jednak mała z uwagi na bardzo wysoki koszt tych systemów. Na szczęście pojawili się już polscy producenci oferujący podobne rozwiązania w bardziej atrakcyjnych cenach. Produkty te nie odbiegają jakościowo od swoich pierwowzorów. Najczęściej sprzedawane są kanały o średnicy zewnętrznej fi75 mm (wewnętrznej fi68 mm), które odznaczają się wysoką elastycznością, a gładka antystatyczna powierzchnia wewnętrzna pozwala sprawnie transportować powietrze, bez hałasu i efektu osiadania brudu na ściankach.
Najważniejsze właściwości i zalety systemów rozdzielczych:
- wysoka wytrzymałość - możliwość układania przewodów w stropach, wylewkach, pod suchymi i mokrymi tynkami,
- niskie opory - dzięki gładkiej wewnętrznej powierzchni kanałów oraz braku konieczności stosowania kolan, trójników...
- bardzo dobre właściwości akustyczne,
- prosty montaż na wcisk bez specjalistycznych narzędzi,
- higiena - antystatyczne przewody dostępne również z dodatkami ograniczającymi rozwój grzybów i bakterii,
- łatwiejsze czyszczenie.
Systemy rozdzielcze są bardzo ciekawą alternatywą w stosunku do wentylacji wykonanych na kanałach elastycznych, bądź sztywnych, ponieważ łatwość i o wiele szersze możliwości montażu w zestawieniu z wysoką trwałością instalacji i możliwością jej czyszczenia przemawiają za stosowaniem tego typu rozwiązania w budownictwie domowym. Bo należy pamiętać, że skuteczna wentylacja jest niezbędna w każdym budynku i to od niej zależy, jak będzie się nam mieszkało w naszym domu. W nowoczesnym energooszczędnym budownictwie tylko wentylacja mechaniczna z rekuperacją może zapewnić optymalną wyminę powietrza, dlatego poza wyborem najlepszego rekuperatora należy się również zastanowić nad jakością samego systemu wentylacyjnego.
