Konie arabskie mogą być prezentowane przez swoich właścicieli na licznych pokazach i czempionatach. W Polsce organizowanych jest sporo imprez tego typu, a są to między innymi Czempionat Polski (organizowany przez stadninę w Janowie Podlaskim), Wiosenny Czempionat Młodzieżowy (organizowany w SO Białka) i Jesienny Pokaz Koni Arabskich Czystej Krwi (organizowany w SK Janów Podlaski). W konkursach mogą brać udział wyłącznie konie czystej krwi arabskiej, zarejestrowane w Polskiej Księdze Stadnej Koni Arabskich Czystej Krwi (PASB), posiadające aktualne szczepienia, udokumentowane w paszporcie. Pokazywane są na ringu, w ręku, w pozycji stojącej, stępie i kłusie, w kilku klasach. Najczęściej są to:
* klacze roczne;
* klacze dwuletnie;
* klacze 4–6-letnie;
* klacze 7–10-letnie;
* klacze 11-letnie i starsze;
* ogiery roczne;
* ogiery 4–8-letnie;
* ogiery 9-letnie i starsze.
Jeżeli w klasach znajduje się dużo koni, mogą być one podzielone dodatkowo na grupy (A, B). Konie oceniane są przez trzech sędziów, którzy nie mogą się porozumiewać między sobą podczas przyznawania punktów. Skala ocen jest dwudziestostopniowa, a punkty przyznawane są za typ, głowę i szyję, kłodę, nogi oraz ruch. Na ocenę ostateczną składa się średnia punktów przyznanych przez trzech sędziów. W przypadku jednakowej oceny – o wyższym miejscu decyduje większa liczba punktów przyznanych za typ. Jeśli te oceny także są jednakowe, decydująca będzie ocena za ruch. W przypadku identycznej punktacji za ruch, decyzję podejmuję sędzia rozjemczy lub rezerwowy.
W pierwszym etapie wybierane są konie najładniejsze w danej grupie/klasie. Te, które zajęły pierwsze i drugie miejsce, automatycznie kwalifikują się do Czempionatu, w którym muszą wziąć udział. Nieobecność musi być usprawiedliwiona przez lekarza weterynarii. W innym przypadku powoduje dyskwalifikację oraz zawieszenie konia w uczestnictwie w pokazach na okres roku od daty jego ogłoszenia.
Osoba pokazująca konia musi być schludnie ubrana, może używać ubioru obowiązującego w jej kraju. Ubiory nie mogą posiadać elementów informujących o pochodzeniu prezentowanego konia. Może posiadać bacik prezenterski, na końcu którego mogą znajdywać się kolorowe frędzelki służące do przykuwania uwagi konia. Nie wolno mu jednak stosować tego bata do bicia konia lub nadmiernego straszenia go. Tego typu postępowanie jest karalne – zarówno podczas przebiegu pokazu, jak i na terenie pokazu, w stajniach oraz na ringu przygotowawczym.
Ogiery do lat trzech oraz klacze pokazywane są na zwykłych tranzelkach (prezenterkach). Ogiery powyżej trzeciego roku życia muszą mieć założone specjalne tranzelki wędzidłowe. Prezenterki wykonane są najczęściej ze skóry szytej „na okrągło”, mogą posiadać dodatkowe zdobienia, ale przede wszystkim muszą być wygodne dla konia oraz bezpieczne.
Przygotowanie konia do pokazu powinno zacząć się już około dwóch miesięcy przed pokazem. Taki koń powinien przede wszystkim zostać wyłączony z grupy i chodzić na pastwisko samodzielnie. Uniknie się przez to ran i zadrapań powstałych na skutek kopnięć i ugryzień, które często pojawiają się u koni wypuszczanych na łąki w dużych stadach. Jeśli koń był trzymany w biegalni (duża stajnia, w której nie ma boksów ani stanowisk, a konie nie są w żaden sposób przywiązane), koniecznie należy go przenieść do boksu.
Aby koń ładnie się zaprezentował i przykuwał oko, musi mieć ładną, zadbaną i lśniącą sierść. Żeby uzyskać pożądany efekt, do paszy można dodatkowo dolewać oleju roślinnego oraz wbijać jajko. Pozytywnie na wygląd sierści wpływa także częste czyszczenie. Do tego celu najlepiej stosować szczotkę włosianą i gumową.
Koń musi mieć także dobrą kondycję i prawidłowo rozwinięte mięśnie, dlatego trenuje się go codziennie na lonży około 30 minut (należy pamiętać o zmianach kierunku). Jako że araby pokazywane są tylko w dwóch chodach (stępie i kłusie) oraz na stój, to podczas treningu, powinny poruszać się tylko nimi. Należy unikać zagalopowania. Tempo w kłusie powinno być energiczne, rytmiczne, żwawe i jednolite. Koniom, które mają zbyt grubą szyję, na czas lonżowania można zakładać specjalne kołnierze wypacające, które wspomagają spalanie tkanki tłuszczowej.
Poza treningiem na lonży bardzo ważne jest ćwiczenie z koniem poruszania się na prezenterce, prawidłowego ustawienia w pozycji stojącej oraz tzw. oddawania głowy i szyi. Konie arabskie mają tendencje do wyciągania głowy w kierunku czegoś, co bardzo je interesuje. Cecha ta została wykorzystana podczas pokazów. Pozwala na ładne zaprezentowanie konia oraz ułatwia ocenę budowy jego głowy i szyi. Wbrew pozorom nauczenie konia tego elementu jest dosyć trudne. Znacznie trudniej jest do prawidłowego ustawienia głowy dołożyć prawidłowe ustawienie kończyn i zadu. Nogi przednie powinny być ustawione pod kątem prostym do ciała konia, natomiast zadnie mogą zostać trochę z tyłu. Ten sposób ustawienia tylnych nóg często stosowany jest u koni, które mają za bardzo ścięty zad, i pozawala troszkę zatuszować tą wadę. Arab, który prawidłowo porusza się kłusem na prezenterce, ma bardzo charakterystyczny, wydajny chód z tzw. fazą zawieszenia. Tak poruszający się koń wygląda, jakby zawisał na chwilę w powietrzu. Charakterystyczne dla koni tej rasy jest także wysokie odstawienie ogona (tzw. arabski bukiet), które można osiągnąć w momencie, w którym koń się nakręci (mówiąc potocznie – nabuzuje). Efekt ten wywoływany jest często samą atmosferą pokazu, która jest dla konia czymś nowym i nieznanym. Dodatkowo wpływa na to wiele innych czynników, takich jak nieznane miejsce, obce konie, wrzawa czy głośna muzyka. Szkolenia w pokazywaniu koni arabskich organizuje Stadnina Koni Janów Podlaski.
W dniu pokazu koniecznie trzeba konia dokładnie wykąpać. Można do tego celu zastosować szampon nabłyszczający i zmiękczający sierść, który dodatkowo nada jej ładny, zdrowy wyglądu. W przypadku konia siwego w wysuszony ogon i grzywę można dodatkowo wetrzeć kredę lub posłużyć się specjalnym preparatem w sprayu dla siwków. Sierść można także spryskać sprayem nabłyszczającym. Aby ładniej podkreślić szyję lub wizualnie ją wyszczuplić, można obciąć koniowi grzywę na całej długości potylicy. Dla podkreślenia i optycznego powiększenia oczu smaruje się ich okolicę oliwką. Niektórzy golą koniom okolicę oczu, ale regulamin tego zabrania (podobnie jak golenia wnętrza małżowin usznych). Chrapy także smaruje się oliwką, aby podkreślić szlachetność zwierzęcia. Kopyta powinny być zadbane i nasmarowane balsamem nabłyszczającym. Należy pamiętać, że koniom arabskim nie zaplata się ani ogona, ani grzywy! Tranzelka, w której ma być prezentowany koń, także powinna być czysta i zadbana.
Przed wejściem na ring konie z każdej klasy i grupy gromadzą się wraz ze swoimi prezenterami na ringu przygotowawczym (na 10 minut przed pokazem), gdzie sprawdzana jest obecność oraz gdzie można jeszcze poćwiczyć przed samym pokazem. Para, która się spóźni, zostaje automatycznie zdyskwalifikowana. Po sprawdzeniu obecności wszystkie konie prezentowane są wspólnie na arenie pokazowej. Jest to tzw. wstępne obejście ringu. Konie wywoływane są na pokaz według daty urodzenia (od najmłodszego do najstarszego w danej grupie). Na początku prezenter proszony jest o pokazanie kłusa, następnie o przejście paru kroków stępem i o zaprezentowanie konia w pozycji stojącej. Później sędziowie znów proszą o zakłusowanie oraz zatrzymanie się. Dodatkowo podczas pokazu mogą poprosić prezentera o podniesienie którejś nogi konia lub pokazanie jego zębów. Po zejściu jednego konia z ringu proszony jest następny. Punkty pokazywane są przez hostessy podczas występu kolejnego konia z danej grupy, dzięki czemu prezenter dokładnie może zapoznać się ze swoją punktacją. Po zakończeniu pokazów należy pamiętać o tym, żeby zmyć z konia makijaż. Jeśli nieplanowane są dalsze występy, zwierzę może spokojnie wrócić do stada.
* klacze roczne;
* klacze dwuletnie;
* klacze 4–6-letnie;
* klacze 7–10-letnie;
* klacze 11-letnie i starsze;
* ogiery roczne;
* ogiery 4–8-letnie;
* ogiery 9-letnie i starsze.
Jeżeli w klasach znajduje się dużo koni, mogą być one podzielone dodatkowo na grupy (A, B). Konie oceniane są przez trzech sędziów, którzy nie mogą się porozumiewać między sobą podczas przyznawania punktów. Skala ocen jest dwudziestostopniowa, a punkty przyznawane są za typ, głowę i szyję, kłodę, nogi oraz ruch. Na ocenę ostateczną składa się średnia punktów przyznanych przez trzech sędziów. W przypadku jednakowej oceny – o wyższym miejscu decyduje większa liczba punktów przyznanych za typ. Jeśli te oceny także są jednakowe, decydująca będzie ocena za ruch. W przypadku identycznej punktacji za ruch, decyzję podejmuję sędzia rozjemczy lub rezerwowy.
W pierwszym etapie wybierane są konie najładniejsze w danej grupie/klasie. Te, które zajęły pierwsze i drugie miejsce, automatycznie kwalifikują się do Czempionatu, w którym muszą wziąć udział. Nieobecność musi być usprawiedliwiona przez lekarza weterynarii. W innym przypadku powoduje dyskwalifikację oraz zawieszenie konia w uczestnictwie w pokazach na okres roku od daty jego ogłoszenia.
Osoba pokazująca konia musi być schludnie ubrana, może używać ubioru obowiązującego w jej kraju. Ubiory nie mogą posiadać elementów informujących o pochodzeniu prezentowanego konia. Może posiadać bacik prezenterski, na końcu którego mogą znajdywać się kolorowe frędzelki służące do przykuwania uwagi konia. Nie wolno mu jednak stosować tego bata do bicia konia lub nadmiernego straszenia go. Tego typu postępowanie jest karalne – zarówno podczas przebiegu pokazu, jak i na terenie pokazu, w stajniach oraz na ringu przygotowawczym.
Ogiery do lat trzech oraz klacze pokazywane są na zwykłych tranzelkach (prezenterkach). Ogiery powyżej trzeciego roku życia muszą mieć założone specjalne tranzelki wędzidłowe. Prezenterki wykonane są najczęściej ze skóry szytej „na okrągło”, mogą posiadać dodatkowe zdobienia, ale przede wszystkim muszą być wygodne dla konia oraz bezpieczne.
Przygotowanie konia do pokazu powinno zacząć się już około dwóch miesięcy przed pokazem. Taki koń powinien przede wszystkim zostać wyłączony z grupy i chodzić na pastwisko samodzielnie. Uniknie się przez to ran i zadrapań powstałych na skutek kopnięć i ugryzień, które często pojawiają się u koni wypuszczanych na łąki w dużych stadach. Jeśli koń był trzymany w biegalni (duża stajnia, w której nie ma boksów ani stanowisk, a konie nie są w żaden sposób przywiązane), koniecznie należy go przenieść do boksu.
Aby koń ładnie się zaprezentował i przykuwał oko, musi mieć ładną, zadbaną i lśniącą sierść. Żeby uzyskać pożądany efekt, do paszy można dodatkowo dolewać oleju roślinnego oraz wbijać jajko. Pozytywnie na wygląd sierści wpływa także częste czyszczenie. Do tego celu najlepiej stosować szczotkę włosianą i gumową.
Koń musi mieć także dobrą kondycję i prawidłowo rozwinięte mięśnie, dlatego trenuje się go codziennie na lonży około 30 minut (należy pamiętać o zmianach kierunku). Jako że araby pokazywane są tylko w dwóch chodach (stępie i kłusie) oraz na stój, to podczas treningu, powinny poruszać się tylko nimi. Należy unikać zagalopowania. Tempo w kłusie powinno być energiczne, rytmiczne, żwawe i jednolite. Koniom, które mają zbyt grubą szyję, na czas lonżowania można zakładać specjalne kołnierze wypacające, które wspomagają spalanie tkanki tłuszczowej.
Poza treningiem na lonży bardzo ważne jest ćwiczenie z koniem poruszania się na prezenterce, prawidłowego ustawienia w pozycji stojącej oraz tzw. oddawania głowy i szyi. Konie arabskie mają tendencje do wyciągania głowy w kierunku czegoś, co bardzo je interesuje. Cecha ta została wykorzystana podczas pokazów. Pozwala na ładne zaprezentowanie konia oraz ułatwia ocenę budowy jego głowy i szyi. Wbrew pozorom nauczenie konia tego elementu jest dosyć trudne. Znacznie trudniej jest do prawidłowego ustawienia głowy dołożyć prawidłowe ustawienie kończyn i zadu. Nogi przednie powinny być ustawione pod kątem prostym do ciała konia, natomiast zadnie mogą zostać trochę z tyłu. Ten sposób ustawienia tylnych nóg często stosowany jest u koni, które mają za bardzo ścięty zad, i pozawala troszkę zatuszować tą wadę. Arab, który prawidłowo porusza się kłusem na prezenterce, ma bardzo charakterystyczny, wydajny chód z tzw. fazą zawieszenia. Tak poruszający się koń wygląda, jakby zawisał na chwilę w powietrzu. Charakterystyczne dla koni tej rasy jest także wysokie odstawienie ogona (tzw. arabski bukiet), które można osiągnąć w momencie, w którym koń się nakręci (mówiąc potocznie – nabuzuje). Efekt ten wywoływany jest często samą atmosferą pokazu, która jest dla konia czymś nowym i nieznanym. Dodatkowo wpływa na to wiele innych czynników, takich jak nieznane miejsce, obce konie, wrzawa czy głośna muzyka. Szkolenia w pokazywaniu koni arabskich organizuje Stadnina Koni Janów Podlaski.
W dniu pokazu koniecznie trzeba konia dokładnie wykąpać. Można do tego celu zastosować szampon nabłyszczający i zmiękczający sierść, który dodatkowo nada jej ładny, zdrowy wyglądu. W przypadku konia siwego w wysuszony ogon i grzywę można dodatkowo wetrzeć kredę lub posłużyć się specjalnym preparatem w sprayu dla siwków. Sierść można także spryskać sprayem nabłyszczającym. Aby ładniej podkreślić szyję lub wizualnie ją wyszczuplić, można obciąć koniowi grzywę na całej długości potylicy. Dla podkreślenia i optycznego powiększenia oczu smaruje się ich okolicę oliwką. Niektórzy golą koniom okolicę oczu, ale regulamin tego zabrania (podobnie jak golenia wnętrza małżowin usznych). Chrapy także smaruje się oliwką, aby podkreślić szlachetność zwierzęcia. Kopyta powinny być zadbane i nasmarowane balsamem nabłyszczającym. Należy pamiętać, że koniom arabskim nie zaplata się ani ogona, ani grzywy! Tranzelka, w której ma być prezentowany koń, także powinna być czysta i zadbana.
Przed wejściem na ring konie z każdej klasy i grupy gromadzą się wraz ze swoimi prezenterami na ringu przygotowawczym (na 10 minut przed pokazem), gdzie sprawdzana jest obecność oraz gdzie można jeszcze poćwiczyć przed samym pokazem. Para, która się spóźni, zostaje automatycznie zdyskwalifikowana. Po sprawdzeniu obecności wszystkie konie prezentowane są wspólnie na arenie pokazowej. Jest to tzw. wstępne obejście ringu. Konie wywoływane są na pokaz według daty urodzenia (od najmłodszego do najstarszego w danej grupie). Na początku prezenter proszony jest o pokazanie kłusa, następnie o przejście paru kroków stępem i o zaprezentowanie konia w pozycji stojącej. Później sędziowie znów proszą o zakłusowanie oraz zatrzymanie się. Dodatkowo podczas pokazu mogą poprosić prezentera o podniesienie którejś nogi konia lub pokazanie jego zębów. Po zejściu jednego konia z ringu proszony jest następny. Punkty pokazywane są przez hostessy podczas występu kolejnego konia z danej grupy, dzięki czemu prezenter dokładnie może zapoznać się ze swoją punktacją. Po zakończeniu pokazów należy pamiętać o tym, żeby zmyć z konia makijaż. Jeśli nieplanowane są dalsze występy, zwierzę może spokojnie wrócić do stada.
Agata Obidowicz
Licencja: Creative Commons
