10. Lasek Wolski
Lasek Wolski to jeden z najbardziej malowniczych obszarów w Krakowie, zlokalizowany w zachodniej części miasta, na terenie które znajduje się szereg atrakcji i zabytków. To przede wszystkim najpopularniejsze miejsce rekreacyjne w Krakowie (z bardzo urozmaiconą rzeźbą terenu) z szeregiem tras spacerowych i rowerowych. Na terenie Lasku Wolskiego znajdują się trzy rezerwaty przyrody (leśne, krajobrazowe i florystyczne) oraz największy w Krakowie – Kopiec Piłsudskiego. Jest to pomnik walki narodu o niepodległość, który przetrwał plany usunięcie go z pejzażu miasta i świadomości Krakowian, powzięte przez władze ludowe po II Wojnie Światowej. W kopcu złożono ziemię ze wszystkich pól bitewnych I Wojny Światowej, a u jego podnóża, w miejscu zwanym Mogiłą Mogił, spoczywa ziemia z pobojowisk II Wojny Światowej. Na jednym ze wzniesień Lasku Wolskiego – Srebrnej Górze – zlokalizowany jest Kościół na Bielanach i zabytkowy Klasztor Kamedułów, mnichów-pustelników, żyjących według rygorystycznej reguły św. Benedykta. Na Wzgórzu Pustelnik znajduję się zaś atrakcja dla najmłodszych (i nie tylko!) – Krakowski Ogród Zoologiczny. Ten przepięknie położony, kameralny obiekt, jest niezwykle przyjazny zwiedzającym – można głaskać i karmić część zwierząt. Lasek Wolski to wspaniałe miejsce na wycieczki rodzinne, bowiem każdy znajdzie tu atrakcję odpowiednią dla siebie.
9. Ogród Doświadczeń im. Stanisława Lema w Krakowie
Krakowski Ogród Doświadczeń to park edukacyjny utworzony w 2007 roku w południowo-wschodniej części Parku Lotników Polskich. To pierwszy tego typu sensoryczny park w Polsce. Na jego terenie znajduje się prawie 60 instalacji edukacyjno-ekspertmentalnych z zakresu optyki, akustyki, mechaniki i fizyki, dlatego też patronem tego niezwykłego miejsca został Stanisław Lem – jeden z najwybitniejszych pisarzy i myślicieli nurtu fantastyki naukowej na świecie. W ogrodzie nauka splata się z zabawą, dzięki czemu to znakomita okazja dla najmłodszych na poszerzenie horyzontów, zdobycie nowych pasji czy zrozumienie zagadnień z zakresu nauk ścisłych, które w szkole wydają się bardzo trudne! Do niezwykłych eksponatów Ogrodu Doświadczeń należą m.in.: wirujący krater, nurek Kartezjusza, kołysanka Newtona, pływający taras, kalejdoskop gigant i wiele innych. Zobacz sam!
8. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Podobnie do Muzeum Narodowego, Muzeum Historyczne posiada kilka siedzib, główna mieści się w Pałacu pod Krzysztofory na Rynku Głównym. Jednak największą atrakcją jest niedawno otwarty (w 2010 roku), niezwykle nowoczesny szlak turystyczny w podziemiach Rynku Głównego (4 metry pod powierzchnią płyty głównej), zajmujący powierzchnię niemal 4 tys. metrów kwadratowych! Stała ekspozycja zatytułowana Śladem europejskiej tożsamości Krakowa to multimedialne i interaktywne widowisko, które za pomocą najrozmaitszych nowoczesnych urządzeń (rzutniki holograficzne, ekrany dotykowe itp.) odtwarza klimat Krakowa sprzed 700 lat! To jedyny w Europie podziemny rezerwat archeologiczny, którym zwiedzający mogą nie tylko zobaczyć, ale i dotknąć historii.
7. Nowa Huta
Wbrew pozorom historia Nowej Huty nie zaczyna się w 1949r. Osadnictwo na tych terenach sięga 7000 tysięcy lat wstecz i pozostawiło po sobie zabytki architektury sakralnej, pałacowej i dworskiej. Jednak największe zainteresowanie turystów budzi obecnie socrealistyczne dziedzictwo Nowej Huty. Tuż po II Wojnie Światowej, socjalistyczna władza zainicjowała budowę pierwszego w Polsce socrealistycznego miasta, zaprojektowanego symetrycznie na planie półkola. Dumą Nowej Huty był potężny kombinat metalurgiczny, w którym zatrudniono tysiące robotników, wśród nich znanych przodowników pracy jak np. Piotr Ożański (czyli pierwowzór Mateusza Birkuta ze słynnego filmu Andrzeja Wajdy – Człowiek z marmuru). Architektura socrealistyczna to nie tylko specyficzna koncepcja estetyczna, ale także ideowa – monumentalne budowle wyrażać miały siłę i trwałość państwa ludowego oraz wzbudzać kolektywne odczucia. Centrum miasta socrealistycznego stanowił ściśle symetryczny Plac Centralny, na którym odbywały się robotnicze manifestacje i wystąpienia ludowych władz oraz przodowników pracy. Ten socrealistyczny charakter Nowej Huty, który przetrwał do dziś, fascynuje zwłaszcza turystów spoza byłego „bloku wschodniego”. Coraz popularniejsze stają się wycieczki w „PRL-owskim” stylu, stylowym trabantem z epoki, dowożącym zwiedzających do kluczowych miejsc Nowej Huty. Obowiązkowa jest wizyta w post-PRL-owskim barze mlecznym i klimatycznych barach typu „pijalnia wódki”.
6. MOCAK (Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie)
Przy ulicy Lipowej 4, w dawnych halach Fabryki Emalia Oscara Schindlera, od 2011 roku działa Muzeum Sztuki Współczesnej (dzielące swą siedzibę z Muzeum Oskara Schindlera). Dyrekcję MOCAKU objęła Maria Anna Potocka – kurator i teoretyk sztuki. Profil MOCAKU obejmuje sztukę najnowszą (z naciskiem na dwa minione dziesięciolecia), edukację oraz projekty badawcze i wydawnicze. Jednym z celów instytucji jest zmniejszenie uprzedzeń wobec sztuki najnowszej, dlatego projekty MOCAKU dedykowane są zróżnicowanym grupom odbiorców. Muzeum nie unika tematów zaangażowanych politycznie, czego przykładem jest aktualna wystawa „Jestem kroplą w morzu. Sztuka ukraińskiej rewolucji”. Wystawy czasowe prezentowane są na poziomie parteru w blokach tematycznych, często związanych z wydarzeniami bieżącymi przestrzeni publicznej czy z najnowszymi osiągnięciami sztuki współczesnej. Na poziomie -1 rezyduje zaś stała kolekcja, w skład której wchodzą m.in. dzieła Edwarda Dwurnika, Kristofa Kintera, Larsa Laumanna, Bartka Materka czy Krzysztofa Wodiczko. Projekt budynku przygotowało studio Claudia Nardiego Architette i nawiązuje on do architektury neomodernistycznej (w stylu Miesem van der Rohe) i włoskiego racjonalizmu. Od początku swojej działalności MOCAK wywołuje sporo kontrowersji, podobnie jak centra sztuki współczesnej na całym świecie – warto przekonać się na własne oczy o co „tyle hałasu”.
5. Muzeum Narodowe w Krakowie
Najstarsze Muzeum Narodowe w Polsce (działa od 1879r.) to jednocześnie największa instytucja muzealna w naszym kraju, na którą składa się 17 budynków, 11 oddziałów i 800 tysięcy oddanych pod opiekę obiektów! Gmach Główny rezyduje w modernistycznym budynku przy Alejach 3 Maja, gdzie znajdują się 3 wystawy stałe: Galeria „Broń i barwa w Polsce”, Galeria Rzemiosła Artystycznego oraz Galeria Sztuki Polskiej XX wieku. Szczególnie ta ostatnia warta jest polecenia, bowiem Muzeum Narodowe zgromadziło imponujące zbiory bodaj najciekawszej i najpłodniejszej epoki artystycznej – Młodej Polski. W Muzeum znajdują się m.in. dzieła Jacka Malczewskiego, Stanisława Wyspiańskiego, Józefa Mehoffera, Olgi Boznańskiej, Tadeusza Kantora czy Witkacego. W Gmachu Głównym prezentowane są także wystawy czasowe, które zawsze okazują się jednymi z najważniejszych wydarzeń w kulturalnym kalendarzu Krakowa (obecnie jest to unikatowa na skalę światową wystawa poświęcona Stanleyowi Kubrickowi, która bije rekordy popularności). Do oddziałów Muzeum Narodowego w Krakowie należą m.in.: Dom Jana Matejki, Pałac biskupa Erazma Ciołka, Dom Mehoffera, Kamienica Szołayskich, Muzeum Karola Szymanowskiego (w Zakopanem) czy Biblioteka i Muzeum Książąt Czartoryskich. Każdy oddział prezentuje wyjątkowe wystawy (najczęściej związane z historią budynku) i gromadzi najcenniejsze w Polsce arcydzieła, dość wspomnieć, że w zbiorach Muzeum znajdują się: Dama z gronostajem Leonarda da Vinci, Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem Rembrandta, Szał uniesień Władysława Podkowińskiego, Madonna z Krużlowej cztPochodnie Nerona Henryka Siemiradzkiego. Muzeum Narodowe w Krakowie to żelazny punkt dla każdego, kto chciałby poszerzyć swoją wiedzę o kulturze i sztuce polskiej.
4. Fabryka Emalia Oskara Schindlera
Fabryka Schindlera to wstrząsające świadectwo holocaustu, który dotknął krakowską ludność żydowską w czasach wojny. Założona w 1937r. jako miejsce produkcji wyrobów emaliowanych i blaszanych, w 1939r. przejęta została przez niemieckiego przedsiębiorcę Oskara Schindlera, autora słynnej „Listy Schindlera”, dzięki której uratował setki żydów, zatrudniając ich w fabryce. W 2007r. część fabryki oddana została pod kuratelę Muzeum Historycznego miasta Krakowa, które utworzyło w jej industrialnych wnętrzach ekspozycję dokumentującą okres niemieckiej okupacji miasta. Wystawa „Kraków – czas okupacji 1939-1945” rozpościera się w 45 salach i podzielona jest na kilkanaście segmentów tematycznych. Od 2010r. udostępniona jest turystom, których zaskakuje i porusza. Narracja złożona z dokumentalnych zdjęć, filmów, prezentacji multimedialnych i zwykłych przedmiotów – chronologicznie opowiada dzieje miasta: koegzystencji polsko-żydowskiej, brutalnie przerwanej okrucieństwem II Wojny Światowej. Niesamowita aranżacja plastyczna miejsca ma ogromną siłę oddziaływania, której warto poddać na parę godzin, będąc w Krakowie.
3. Kazimierz
Krakowski Kazimierz, dziś zwany dzielnicą żydowską, niegdyś samodzielne miasto, to niewątpliwie jedna z ważniejszych atrakcji turystycznych Krakowa. Kazimierz ma doniosłe znaczenie historyczne – to najświetniejszy przykład harmonijnego przenikania się kultury żydowskiej i katolickiej oraz smutne świadectwo holocaustu. W obrębie Kazimierza znajduje się cały zespół zabytków architektury żydowskiej, w tym szereg synagog (m.in. Stara, Remuh, Izaaka, Tempel), pamiątkowe witryny sklepików żydowskich czy budynki przemysłowe. Od kilkunastu lat przy ul. Szerokiej, z końcem lipca, odbywa się jeden z najsłynniejszych w Europie Festiwali Kultury Żydowskiej, którego atmosfera niesamowitości rok rocznie przyciąga tłumy turystów z całego świata! Jednym z najciekawszych zabytków Kazimierza jest tzw. Kościół i klasztor Paulinów na Skałce, będący legendarnym sanktuarium męczeństwa św, Stanisława oraz pełniący rolę Panteonu Narodowego. W Krypcie Zasłużonych na Skałce spoczywają m.in. Stanisław Wyspiański, Jacek Malczewski czy Czesław Miłosz. Dziś Kazimierz to także centrum życia nocnego Krakowa, szereg legendarnych klubów i pubów (np. Alchemia, Singer) nieodmiennie przyciąga rzesze imprezowiczów, a klimatyczne kawiarnie i restauracje pozwalają odpocząć zdala od zgiełku Rynku Głównego. Wystarczy chwila spaceru urokliwymi, ciasnymi uliczkami Kazimierza by dać się porwać niezwykłej atmosferze tego miejsca.
2. Rynek Główny
Rynek Główny to historyczne centrum handlowe i administracyjne Krakowa, dziś lokalizacja najważniejszych krakowskich zabytków i centrum życia towarzyskiego. To jeden z największych tego typu placów w Europie. Przez Rynek przebiega Droga Królewska (trakt wiodący od Bramy Floriańskiej, przez ulicę Starowiślną i Grodzką, aż do Zamku Królewskiego na Wawelu). W samym centrum wnosi się budynek Sukiennic, których pierwowzorem były średniowieczne kramy sukienne. Po wielu przebudowach, ostateczny kształt sukiennic powstał pod koniec XIX wieku, dwa rzędy kramów handlowych oferują biżuterię, rękodzieła, cepelię i wszelkiego rodzaju pamiątki. W południowej części Rynku góruje Kościół Mariacki (najważniejszy po Katedrze Wawelskiej kościół Krakowa), posiadający tytuł bazyliki mniejszej, w którym Ołtarzem głównym jest wybitne dzieło Wita Stwosza z 1477-89 roku. Jest to Kościół gotycki, wybudowany w XIV i XV wieku. Jedna z wierz Kościoła Mariackiego to tak zwana Hejnalica (82 m wysokości), której dotyczy słynna legenda o strażniku-trębaczu, który uprzedził Krakowian o zbliżającym się ataku Tatarów – odtąd, na pamiątkę tego zdarzenia co godzinę melodia hejnału odgrywana jest z wierzy Mariackiej. Hejnał to najbardziej charakterystyczny element pejzażu dźwiękowego miasta. Po drugiej stronie Rynku, w tej samej jego części, usytuowany jest Kościół św. Wojciecha w stylu barkowym, zaś po północnej części Sukiennic znajduje się gotycka Wieża Ratuszowa (w której podziemiach znajduje się byłe więzienie z izbą tortur). Poza obiektami zabytkowymi, otoczenie Rynku obfituje w legendarne kawiarnie, restauracje i puby, pamiętające czasy krakowskiej cyganerii (np. Wierzynek, Harris Piano Jazz czy Klub Pod Jaszczurami).
1.Wzgórze wawelskie
Wawel to wizytówka Krakowa: rezydencja władców Rzeczypospolitej przez niemal 800 lat, świadek koronacji i pochówku królów, symbol polskości w trudnych historycznie czasach, pomnik potęgi państwa polskiego, słowem – miejsce, którego zwyczajnie nie wolno pominąć zawitawszy do Krakowa! Trudno zresztą Wawel przeoczyć, znajduje się bowiem na wzgórzu nad Wisłą w centrum miasta (mniej niż 10 minut pieszo od Rynku Głównego). Na ten monumentalny kompleks składają się: Zamek Królewski na Wawelu, Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława oraz fortyfikacje wawelskie. Historia Wawelu jest długa i burzliwa, sięga już czasów plemienia Wiślan (VIII/IX wiek), z biegiem wieków ulegało rozbudowie, a także niszczało w czasie wojen i najazdów (np. w czasie III wojny północnej ze Szwedami Zamek Królewski spłonął niemal doszczętnie, dlatego pozostały tylko nieliczne pamiątki po jego gotyckiej formie). Mimo, że część zbiorów (m.in. cenne arrasy) została utracona przez okupację niemiecką w czasie II Wojny Światowej, większość udało się bezpiecznie wywieźć do Kanady w 1939r., skąd powróciły w latach 50/60-tych. Na zwiedzających czekają kosztowne tkaniny, wspaniałe malowidła, arrasy, gobeliny, rzeźby, historyczne dokumenty i wiele innych. W Katedrze Wawelskiej poza sztuką sakralną, znajdują się niezwykle efektowne nagrobki władców Polski (np. Kazimierza Wielkiego czy Jadwigi Andegaweńskiej), a w Krypcie między innymi sarkofagi i urny Wieszczów Narodowych. Ciekawe eksponaty kryje w sobie Skarbiec i Muzeum Katedralne, np.: włócznię św. Maurycego (pierwsze, legendarne insygnium władzy królów polskich), płaszcz koronacyjny Stanisława Augusta czy infułę św. Stanisława. Koniecznie trzeba zobaczyć z bliska najsłynniejszy polski dzwon – Zygmunt (ważący ponad 12 ton), który bije tylko w najważniejsze święta narodowe i kościelne oraz w ważne dla Krakowa i Polski chwile. Sympatyczną atrakcją dla najmłodszych jest smocza jama i słynny Smok Wawelski, ziejący ogniem, u jej wylotu. Powietrze na Wawelu przesiąknięte jest historią, lekko mroczna atmosfera Katedry i Zamku fascynuje i intryguje, a niezwykłe zabytki-pamiątki wzniosłych czasów, przypinają o historycznej świetności naszego kraju. Kompleks wawelski to najważniejsze miejsce do zobaczenia dla każdego Polaka i najwspanialsza wizytówka polskości do zaprezentowania zagranicznym turystom.
