- Obywatelki i obywatele Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej! Zwracam się dziś do Was jako żołnierz i jako szef rządu polskiego. Zwracam się do Was w sprawach wagi najwyższej. Ojczyzna nasza znalazła się nad przepaścią! – to słowa wywołujące do dziś dreszcze na skórze wielu osób.

Data dodania: 2014-12-02

Wyświetleń: 3461

Przedrukowań: 0

Głosy dodatnie: 2

Głosy ujemne: 0

WIEDZA

2 Ocena

Licencja: Creative Commons

13. grudnia 1981 – pamiętna data z czasów PRL

Odczytane 13 grudnia 1981 roku przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego oznaczały niezgodne z Konstytucją PRL wprowadzenie stanu wojennego.

Przemówienie o wprowadzeniu stanu wojennego zostało odczytane obywatelom rano 13 grudnia 1981 roku. Oficjalna decyzja zapadła dzień wcześniej – 12 grudnia 1981 roku popołudniu. Wtedy zaczęto rozsyłać do milicji i jednostek wojskowych informację o rozpoczęciu wcześniej opracowanych procedur.

Operacja „Azalia”

Przed północą rozpoczęto operację „Azalia”, czyli opanowanie mediów – radia i telewizji – oraz węzłów łączności. W ten sposób na miesiąc wyeliminowano możliwość kontaktów telefonicznych.

Operacja „Jodła”

O północy zaczęła się akcja „Jodła”, czyli internowania działaczy „Solidarności”, opozycjonistów oraz niektórych członków ekipy Gierka w celu zachowania „równowagi”.

Bilans internowania pierwszego dnia wyniósł 3,5 tys. osób.

Zamach stanu i Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego

W tym samym czasie pracowano nad legitymizacją Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON). W tym celu przetransportowano do Warszawy członków Rady Państwa, którzy mieli zalegalizować dokonujący się zamach stanu. Jedynym, który odważył się sprzeciwić, był lider PAX - Ryszard Reiff.

Pamiętny 13 grudnia 2014

Czołgi i wojsko – taki obraz zobaczyli za oknami swoich domów Polacy rankiem 13 grudnia 1981 roku. Na ulicach pojawiło się 1750 czołgów i 1900 pojazdów opancerzonych. Następnie oficjalne przemówienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego i obwieszczenie o nowych zasadach funkcjonowania w kraju wydrukowane w Związku Sowieckim.

Nowe reguły życia w kraju obejmowały m.in. zakaz strajków i zgromadzeń, zawieszeniu związków zawodowych, organizacji społecznych, wprowadzeniu godziny policyjnej od 22 do 6 rano, konieczności posiadania przepustek w przypadku wyjazdu poza miejsce stałego zamieszkania, czy militaryzacji licznych dziedzin gospodarki.

Komisarze wojskowi wyznaczeni przez WRON przejęli w wielu przedsiębiorstwach i instytucjach władzę.

Media zostały całkowicie ocenzurowane. Tylko kilkanaście gazet było wydawanych na terenie całego kraju, tylko jeden program nadawano w radio i telewizji.

Pierwsze strajki

Strajki zaczęły się jeszcze tego samo dnia, 14 grudnia rozprzestrzeniły się na kilkaset zakładów w całym kraju. Brakowało im jednak liderów, którzy zostali wcześniej internowani. Pracownicy bali się konsekwencji. Mimo to atmosfera gęstniała i wielu miejscach organizowano siatki łączności, drukowano ulotki, gazety. W Gdańsku powstał Krajowy Komitet Strajkowy.

Sposób na rozprawienie się ze strajkami – kopalnie „Wujek” i „Piast”

Przejawy oporu były likwidowane przez ZOMO. Najsłynniejsze przypadki krwawej pacyfikacji strajkujących miały miejsce w kopalni „Wujek”. Na miejscu zginęło wtedy 6 górników, a kolejni 3 zmarli później w wyniku odniesionych obrażeń. Najdłużej stawiali opór górnicy w kopalni „Piast”. Wytrwali do 28 grudnia.

Licencja: Creative Commons
2 Ocena