Urlop dla matki i ojca po narodzinach dziecka
Kobiecie, która urodziła dziecko, przysługuje prawo do urlopu macierzyńskiego w wymiarze 20 tygodni. Wymiar urlopu macierzyńskiego ulega jednak zwiększeniu w przypadku narodzin większej ilości dzieci. Jeśli kobieta urodziła:
- bliźniaki ma prawo do 32 tygodni urlopu,
- trojaczki ma prawo do to 33 tygodni urlopu,
- czworaczki ma prawo do 35 tygodni urlopu,
- pięcioro bądź więcej dzieci ma prawo do 37 tygodni urlopu.
Zasadniczo urlop macierzyński rozpoczyna się z dniem porodu, ale kobieta może złożyć wniosek o udzielenie macierzyńskiego wcześniej. Wówczas tygodnie wykorzystane przed porodem będą skracały urlop przypadający po porodzie.
Urlop macierzyński nie musi być w całości wykorzystany przez matkę, może ona po 14 tygodniach powrócić do pracy, przekazując część niewykorzystanych dni wolnych ojcu dziecka. Aby skorzystać z tzw. tacierzyńskiego:
- kobieta 7 dni przed powrotem do pracy musi złożyć wniosek u swojego pracodawcy o chęci przekazania pozostałej części urlopu macierzyńskiego ojcu dziecka,
- mężczyzna musi złożyć wniosek u swojego pracodawcy, informując go o chęci skorzystania z tacierzyńskiego i wykazując, że opiekuje się dzieckiem.
Mężczyzna może również skorzystać z tzw. urlopu ojcowskiego przysługującego w liczbie 14 dni, tuż po narodzinach dziecka.
Istnieje możliwość przedłużenia urlopu macierzyńskiego o 6 tygodni dzięki tzw. dodatkowemu urlopowi macierzyńskiemu, do którego prawo ma tak matka, jak i ojciec. Rodzice mogą podzielić się urlopem albo zdecydować o skorzystaniu z niego tylko przez jedno z nich.
Co ważne, wszystkie wymienione formy urlopu są formą płatną.
Rodzice na urlopie wychowawczym
Po zakończeniu macierzyńskiego (tacierzyńskiego) rodzice mogą złożyć wniosek o przyznanie urlopu wychowawczego w wymiarze 36 miesięcy, przy czym zarówno matka, jak i ojciec muszą z niego skorzystać. Co to oznacza? Jeśli kobieta zdecyduje się podjąć urlop wychowawczy, by mieć do niego prawo, również mężczyzna będzie musiał wykorzystać minimum 1 miesiąc z przewidzianego wymiaru 36 miesięcy. Urlop wychowawczy może być wykorzystany w całości lub zostać podzielony na 5 części.
Opieka nad dzieckiem w ramach urlopu wychowawczego może odbywać się do ukończenia przez nie 5 roku życia. W szczególnych przypadkach, gdy orzeczono u dziecka stopień niepełnosprawności, rodzicom przysługuje dodatkowy urlop wychowawczy w wymiarze 36 miesięcy, z możliwością wykorzystania go do momentu ukończenia przez dziecko 18 roku życia.
Warunkiem skorzystania z urlopu wychowawczego jest zatrudnienie na umowę o pracę i przynajmniej 6 miesięczny staż pracy, przy czym jest to forma bezpłatna.
I jeszcze rodzicielski
Dodatkowo, po zakończeniu macierzyńskiego, rodzice mogą jeszcze skorzystać z urlopu rodzicielskiego. W tym celu, w terminie 14 dni przed jego rozpoczęciem, należy złożyć wniosek do pracodawcy o zakończeniu macierzyńskiego i chęci podjęcia rodzicielskiego – w całości lub części.
Z tej formy urlopu może korzystać zarówno matka, jak i ojciec, przebywając na nim równocześnie lub zamiennie. Przysługuje w wymiarze 26 tygodni i może być wykorzystany do ukończenia przez dziecko 12 miesięcy.
