Problemy z jej wymową wiążą się często ze słabo wytrenowanym aparatem mowy.
Proponuję ćwiczenia, zabawy, zagadki i naukę wierszy:
1.Ćwiczenia warg:
cofnij kąciki ust, a następnie wypnij wargi do przodu (jak przy wymowie „y-u”)podnieś i opuść dolną wargępodnieś obie wargi zwarte do góry, a następnie opuść w dółcofnij lewy, a potem prawy kącik ustcofnij oba kąciki ust równocześnie („sztuczny uśmiech”)oblizuj wargą górną wargę dolnądotknij górnymi zębami dolnej wargi, potem dolnymi górnejprzytrzymaj górnymi zębami raz górną, a raz dolną wargę z równoczesnym poruszaniem wargą dolnąnałóż wargi na siebie i poruszaj nimi naśladując królikanaśladuj parskanie konia, warkot motoru,naśladuj odgłos dzwonka (drrry...), telefonu (trrry...), wrony (krrra...), fruwającego ptaka (frrr...)naśladuj ssanie cukierkapołóż skrawek papieru na końcu języka i zdmuchnij go
2.Masaż warg:
przy zwartych siekaczach, masuj usta ruchem okrężnym (możesz zrobić to własnym palcem)wsuwaj język między lekko zwarte zęby
3.Ćwiczenia języka:
wysuwaj język na zewnątrz jamy ustnejdotykaj końcem języka na przemian nosa i podbródkaporuszaj językiem na prawo i na lewo, dotykając czubkiem języka kącików ustdotknij językiem górnych zębów z zewnątrz i od wewnątrzoblizuj językiem zęby ruchem okrężnym przy zwartych wargachzlizuj miód, dżem lub coś dobrego z talerzykazrób język wąski i szerokimlaskaj i cmokaj (wolno, a następnie coraz szybciej)pokaż jak ci jest zimno (powtarzaj szybko “ddd, ttt, ddd”)
4.Ćwiczenia podniebienia miękkiego:
ziewajnaśladuj kaszel choregooddychaj przez nos, wydychaj powietrze ustamiwymawiaj sylaby: ak, ka, ku, aka, oka, uku
5.Ćwiczenia oddechowe:
powąchaj zapach pieczonego ciasta – wciągaj i zatrzymuj powietrzedmuchaj bańki mydlanezupa jest gorąca – podmuchaj
6.Ćwiczenia artykulacyjne:
wymawiaj szybko z otwartymi ustami:
ttt ddd tdtdt, tdutdutdu, teda, tedo, tede, tedu, tedy, adda-atta, oddo-otto, uddu-uttu, ododo-ododo, edo-ed-edo, ety-ety-ety, ddo-ddo, ddu-ddu, dda-tda, ddy-tdy, dde-tde;
pamiętaj, aby przy wymawianiu tych głosek wykonywać dużo drobnych ruchów językiempowtarzaj:
hopla, hop, hopla hop, patataj, patataj, lelum, polelum, bla, bl, bla, ble, lalala, tralatralala
7.Zabawa w słowa:
znajdź wyraz w wyrazie: barki, brak, drogi, krok, parkować, deser, stryjek, kubrak, krewetka, garbus, sterta, serdak, orzechy, krata, makaron, parasol, gardło, bardzoprzeczytaj wyraz wspak (od tyłu): dar, bark, jar, port, mur, wór, raki, karautwórz nowy wyraz przestawiając sylaby np. słoma-masło, cera, kadra, nora, pralka, rata, rolka, mara, katar,
8.Zagadki:
Najlepszym lekarzem złamanego ołówka jest?
Wisi w łazience wycierasz nim ręce?
Rudą kitką się chlubi orzeszki bardzo lubi?
9.Wiersze:
Gimnastyka języka
Na początku jest rozgrzewka
Językowa wprost wywieszka.
Cały język wyskakuje
Wszystkim nam się pokazuje.
Brawo, brawo!
W dół i w górę.
W lewo, w prawo
Pięknie ćwiczy! Brawo, brawo!
Już rozgrzewka zakończona.
Ząbki liczyć przyszła pora.
Język ząbki poleruje, każdy dotknie i wyczuje.
Kangur
Jakie pan ma stopy duże,
Panie kangurze!
- Wiadomo – dlatego kangury
w skarpetkach robią dziury.
Jan Brzechwa
Słoń
Ten słoń nazywa się Bombi,
ma trąbę, ale nie trabi.
Dlaczego? Nie bądź ciekawy -
to jego prywatne sprawy.
Jan Brzechwa
Na Wyspach Bergamutach
Na Wyspach Bergamutach
Podobno jest kot w butach.
Widziano także osła,
Którego mrówka niosła.
Jest kura samograjka,
Znosząca złote jajka.
Na dębach rosną jabłka
W gronostajowych czapkach.
Jest i wieloryb stary,
Co nosi okulary.
I tresowane szczury
Na szczycie szklanej góry.
Jest słoń z trąbkami dwiema
I tylko wysp tych nie ma.
J. Brzechwa
Literatura:
Demel Genowefa, Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola
Wójtowiczowa Janina, Logopedyczny zbiór wyrazów
Sachajska Elżbieta, Uczymy poprawnej wymowy
Wrzesińska Maria, Chcę poprawnie wymawiać - ćwiczenia logopedyczne
