Biżuteria na przestrzeni wieków

Biżuteria służy człowiekowi do zdobienia ciała od wieków. Najstarsza znalezione elementy ozdobne pochodzą sprzed ponad 20 tysięcy lat. Początkowo wytwarzano ją z różnego rodzaju materiałów pochodzenia zwierzęcego i roślinnego takich jak kości, zęby, muszle, fragmenty skóry oraz drewna. Bardzo często do wyrobów ozdób zaczęto wykorzystywać również kamyki. Wraz z ewolucją człowieka oraz towarzyszącymi jej nowymi odkryciami w dziedzinie wytwarzania i obróbki metali rozwijały się.

Pierwsze ozdoby ciała wykonane ze złota liczą sobie ok. 6000 lat. Dawniej biżuteria miała znaczenie o wiele szersze niż współcześnie. Stanowiła element różnego rodzaju kultów religijnych, była traktowana jako element władzy i bogactwa. Wielu ludzi nadawała jej równie znaczenie magiczne. W czasach tych królowała biżuteria artystyczna wykonywana na specjalne zamówienie. Dwa podobne do siebie naszyjniki, bransolety lub pary kolczyków były wręcz niespotykane.

W starożytnym Egipcie biżuteria odgrywała bardzo istotną rolę w życiu religijnym i różnego rodzaju obrządkach. Przypisywano jej zdolności magiczne. Wierzono że jej elementy chronią człowieka przed złem zarówno za życia jak również po śmierci. Najpowszechniej noszone były bransolety na ręce i nogi, szerokie naszyjniki i amulety. Noszone były one przez ludzi nie zależnie od ich statusu materialnego i społecznego. Obywatele bogaci zdobili swoje ciało złotem i kamieniami szlachetnymi. Osoby ubogie nosiły biżuterię wykonaną ze szkła, fajansu lub paciorków.

W antycznej Grecji królowały przede wszystkim ozdoby wyrabiane e złota srebra a także złoconej miedzi. Znacznie później wprowadzono dodatki ozdobione kamieniami szlachetnymi. Bransolety naszyjniki i kolczyki zdobione były wizerunkami zwierząt. Ich noszenie świadczyło o statusie społecznym i materialnym danej osoby.

Rzymianie największym zainteresowaniem darzyli biżuterię wykonaną z kamieni szlachetnych. Pojawiły pierwsze diamenty jednak największym powodzeniem cieszyły się kamienie kolorowe takie jak szmaragdy. Oprócz występujących w innych kulturach kolczyków, bransolet czy też naszyjników w imperium rzymskim panowała również moda na inne dodatki. Zdobione, złote szpile wykorzystywano do upinania włosów, natomiast do spinania szat służyły ozdobne agrafy wykonane z brązu. Popularne zarówno wśród mężczyzn jak również kobiet były pierścienie. Biżuteria wykonana z metali szlachetnych była zarezerwowana dla senatorów i państwowych dygnitarzy. Zwykli obywatele mieli prawo do noszenia pierścieni żelaznych.

Biżuteria średniowieczna w dalszym ciągu miała znaczenie religijne i symboliczne. Kamieniom szlachetnym nadawano magiczną moc. Zaczęły one również zdobić symbole szerzącego się chrześcijaństwa. Najpopularniejszym materiałem służącym do wyrobu biżuterii było złoto. Stanowiło ono symbol władzy, mądrości i światłości króla. Złote pierścienie odpowiednimi kamieniami szlachetnymi były również symbolem piastowania określonej pozycji w hierarchii kościoła.

Na przełomie XVI i XVII nastąpił rozwój przemysłu złotniczego. Zaczęto powoli odbiegać od artystycznej biżuterii wykonanej na zamówienia. Coraz częściej można było spotkać ozdoby wykonane w podobnym stylu. Biżuteria była znaczniej popularniejsza u mężczyzn niż u kobiet. Dopiero w XVIII wieku biżuteria stała się dominującą ozdobą kobiecego ciała. Na początku wieku XIX biżuteria zyskała również nowe znaczenie. Zaczęto stosować ją w charakterze pamiątek. Popularne stały się medaliony i pierścienie z dedykacjami i innymi sentencjami mające charakter wyłącznie sentymentalny.

Wiek XX i XXI stanowią dużą odmianę dla biżuterii. Zaczęto wykorzystywać nowe metale szlachetne takie jak platyna oraz nowe rozwiązania produkcyjne. Jednym z założeń była tania produkcja dużej ilości biżuterii spotykana w innych gałęziach przemysłu. Obok materiałów szlachetnych wprowadzono również tanie materiały je imitujące. Biżuteria w znacznym stopniu utraciła również swoją symbolikę. Coraz częściej współczesne trendy mody wykorzystują te panujące zarówno w tej odległej jak również tej całkiem bliskiej przeszłości.